نرگس سجادیه، سعید آزادمنش،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1392 )
چکیده
چکیده: این پژوهش با تأکید بر اهداف تمهید در دوران کودکی در نظریه اسلامی عمل به نقد اهداف تفصیلی فعالیتهای دوره پیشدبستانی برنامه درسی ملّی پرداخته است. اهداف تفصیلی فعالیتهای دوره پیشدبستانی که به‌نوعی زبان فنی و رسمی تعلیم و تربیت است، با روش تحلیل مفهومی و تطبیقی مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است. بر این اساس، در بخش بررسی کلی، نخستین نکتهای که در تنظیم اهداف دوره پیشدبستانی مغفول واقع شده، عدم توجه به مقتضیات روانشناختی و رشدی کودکان در این سنین است. دوم، سلسله مراتب توجه به ارزشها، مطابق با معیارهای دینی در اهداف رعایت نشده است. سوم اینکه، ابهام مفهومی در بسیاری از واژگان بکار رفته در اهداف ملاحظه میشود. چهارم، اغتشاش در سطح تعریف اهداف – غایت، هدف کلی یا رفتاری- نقد دیگری است که به‌صورت کلی بر اهداف مذکور وارد است. درنهایت، باید گفت که برخی اهداف با یکدیگر همپوشانی دارند که در این زمینه حذف و اصلاح صورت گرفته است. از سویی در سطحی عمیقتر، تحلیل تطبیقی 58 مورد هدف تفصیلی با 14 هدف تمهید در دوران کودکی از منظر رویکرد اسلامی عمل، نشان میدهد که چهار حالت ممکن در مورد اهداف تفصیلی دوره پیشدبستانی قابل‌ذکر است. در حالت نخست، میان اهداف معیار و اهداف مورد بررسی همآوایی نسبی وجود دارد. در حالت دوم، بین اهداف دو مجموعه تقابل وجود دارد. این تقابل در دو سطحِ سطحی و عمیق مورد بازشناسی قرار گرفته و در سطح نخست، رویکرد اصلاح و در سطح دوم، رویکرد اصلاح و حذف پیشنهاد شده است. در حالت چهارم، با اهدافِ معیارِ مغفول در اهداف برنامه درسی دوره پیشدبستانی مواجهیم که پیشنهاد تکمیلی ارائه شده است. در پایان برخی از اهداف تفصیلی فعالیتهای دوره پیشدبستانی اصلاح و بازتولید شدهاند.
