دوره 9، شماره 2 - ( 6-1401 )
جلد 9 شماره 2 صفحات 24-12 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
khademizadeh S, mohammadi Z. A Systematic Review of Data Mining Applications in Digital Libraries. Human Information Interaction 2022; 9 (2)
URL: http://hii.khu.ac.ir/article-1-3015-fa.html
URL: http://hii.khu.ac.ir/article-1-3015-fa.html
خادمی زاده شهناز، محمدی زینب. مروری نظام‌مند برکاربرد داده‌کاوی در کتابخانه‌های دیجیتال. تعامل انسان و اطلاعات. 1401; 9 (2)
گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
چکیده: (2791 مشاهده)
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی کاربردهای داده‌کاوی در ارائه خدمات، مجموعه‌سازی و مدیریت کتابخانه‌های دیجیتالی صورت گرفته است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و به لحاظ روش در زمره پژوهش¬های کیفی است که به روش مرور نظام‌مند انجام شده است. برای این منظور مقالات از طریق جستجو در پایگاه¬های اطلاعاتی«اشپرینگر»، «امرالد»، «پروکوئست»، «وب‌آو ساینس»، «گوگل اسکالر»، «ساینس دایرکت» و «سمنتیک اسکالر» بدست آمده است. مقالات بین بازۀ زمانی 2000 تا 2021 تحلیل و از الگوی مرور سیستماتیک کیچنهام و چارتر (2007) پیروی شد. با توجه به معیارهای موردنظر تعداد 1296 مقاله بعد از پالایش اولیه استخراج شده است و از بین این مقالات با بررسی عنوان 77 مقاله مرتبط با موضوع شناسایی و وارد بررسی نهایی از طریق بررسی متن کامل شده است که در نهایت تعداد 29 مقاله برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش کدگذاری محتوای کیفی استفاده و تجزیه‌و‌تحلیل محتوا از سوی دو کدگذار انجام شد. میزان توافق ارزیابان براساس فرمول مایلز و هابرمن برای تحلیل‌های انجام شده 5/78 محاسبه شد.
یافته‌ها: بر اساس نتایج تحلیل کیفی در این پژوهش، 75 مضمون پایه، 13 مضمون سازمان‌دهنده و 3 مضمون فراگیر «خدمات دیجیتال»، «مدیریت کتابخانه دیجیتال» و «مجموعه‌سازی دیجیتال» شناسایی شده است که در مجموع کاربرد داده‌کاوی در کتابخانه‌های دیجیتال را به تصویر کشیده است.
نتیجه‌گیری: با استفاده از تکنیک‌های داده‌کاوی در کتابخانه‌های دیجیتال می‌توان اطلاعات متنوعی را به صورت یکپارچه در طبقات مختلفی ذخیره نمود تا کاربر نهایی بتواند به نیازهای اطلاعاتی خود در کمترین زمان ممکن پاسخ دهد. از طرفی دیگر، کتابخانه ها نیز می‌توانند منابع کاربردی‌تری را از طریق تحلیل علاقه‌مندی های اطلاعاتی کاربران خود تهیه کنند و این نکته در شرایطی که کتابخانه ها با مشکلات مالی روبرو هستند، می‌تواند نقطه عطفی در نظر گرفته شود.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع مطالعات کاربردی و به لحاظ روش در زمره پژوهش¬های کیفی است که به روش مرور نظام‌مند انجام شده است. برای این منظور مقالات از طریق جستجو در پایگاه¬های اطلاعاتی«اشپرینگر»، «امرالد»، «پروکوئست»، «وب‌آو ساینس»، «گوگل اسکالر»، «ساینس دایرکت» و «سمنتیک اسکالر» بدست آمده است. مقالات بین بازۀ زمانی 2000 تا 2021 تحلیل و از الگوی مرور سیستماتیک کیچنهام و چارتر (2007) پیروی شد. با توجه به معیارهای موردنظر تعداد 1296 مقاله بعد از پالایش اولیه استخراج شده است و از بین این مقالات با بررسی عنوان 77 مقاله مرتبط با موضوع شناسایی و وارد بررسی نهایی از طریق بررسی متن کامل شده است که در نهایت تعداد 29 مقاله برای تحلیل نهایی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش کدگذاری محتوای کیفی استفاده و تجزیه‌و‌تحلیل محتوا از سوی دو کدگذار انجام شد. میزان توافق ارزیابان براساس فرمول مایلز و هابرمن برای تحلیل‌های انجام شده 5/78 محاسبه شد.
یافته‌ها: بر اساس نتایج تحلیل کیفی در این پژوهش، 75 مضمون پایه، 13 مضمون سازمان‌دهنده و 3 مضمون فراگیر «خدمات دیجیتال»، «مدیریت کتابخانه دیجیتال» و «مجموعه‌سازی دیجیتال» شناسایی شده است که در مجموع کاربرد داده‌کاوی در کتابخانه‌های دیجیتال را به تصویر کشیده است.
نتیجه‌گیری: با استفاده از تکنیک‌های داده‌کاوی در کتابخانه‌های دیجیتال می‌توان اطلاعات متنوعی را به صورت یکپارچه در طبقات مختلفی ذخیره نمود تا کاربر نهایی بتواند به نیازهای اطلاعاتی خود در کمترین زمان ممکن پاسخ دهد. از طرفی دیگر، کتابخانه ها نیز می‌توانند منابع کاربردی‌تری را از طریق تحلیل علاقه‌مندی های اطلاعاتی کاربران خود تهیه کنند و این نکته در شرایطی که کتابخانه ها با مشکلات مالی روبرو هستند، می‌تواند نقطه عطفی در نظر گرفته شود.
واژه‌های کلیدی: داده‌کاوی، کتابخانه‌های دیجیتال، مرور نظامند، خدمات دیجیتال، مدیریت دیجیتال، مجموعه‌سازی دیجیتال
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
