مریم طاوسی، نادر نقشینه،
دوره 7، شماره 3 - ( 9-1399 )
چکیده
هدف: امروزه فعالیت محققان، در شبکه‌های اجتماعی علمی برخط، افزایش یافته است. پژوهش کاربردی حاضر، با هدف مطالعه تطبیقی حضور و مشارکت محققان ایرانی و بین المللی وابسته به مراکز علمی برتر تایمز 2020، در شبکه تحقیقاتی ریسرچ‌گیت، با عنایت به شاخص‌های آلتمتریکس موجود در آن، همچون، «امتیاز آرجی»، «میزان خوانش»، «تعداد ثبت نام» و «تعداد نسخ تحقیقاتی» بوده است.
روش‌شناسی: مطالعه، با رویکرد آلتمتریکس و به دو روش پیمایشی توصیفی و پیمایشی تحلیلی، انجام شده است. نمونه پژوهش، 10 دانشگاه برتر، در سطح ایران و 10 مرکز علمی برتر در سطح جهان ، طبق نظام رتبه بندی تایمز 2020 در شاخص عملکرد (آموزش، تحقیق ، انتقال دانش و چشم انداز بین المللی)، بودند. ابتدا مطالعه تطبیقی فعالیت پژوهشگران وابسته به10 دانشگاه برتر ایران با یکدیگر و سپس تحلیل مقایسه ای محققان وابسته به 10 موسسه علمی برتر، در سطح بین المللی با یکدیگر، به طورجداگانه انجام شد. در انتها نیز، تحلیلی بر تفاوت عملکردها در دو گروه مذکور(ملی و بین المللی)، صورت گرفت. تحلیل داده ها با نرم افزار «لایبر آفیس کلک» انجام شد.
یافته‌ها: در میان10 موسسه علمی برتر تایمز، در سطح بین المللی، شاخص‌های «تعداد ثبت‌نام» ،«امتیاز آرجی به ازای هر فرد عضو»، «تعداد نسخ تحقیقاتی به ازای هر فرد عضو» و «میزان خوانش نسخ تحقیقاتی»، به ترتیب، درپژوهشگران وابسته به دانشگاه‌های کمبریج لندن، مرکز تحقیقاتی کالیفرنیا، مرکز تحقیقاتی کالیفرنیا، دانشگاه آکسفورد، بیشترین مقدار، مشاهده شد.کمترین، میزان خوانش نسخ تحقیقانی در محققان وابسته به دانشگاه پرینستون(رتبه ششم تایمز)، مشاهده شد. در میان 10 دانشگاه برتر تایمز، درسطح کشور ایران نیز، شاخص‌های «تعداد ثبت نام»، «امتیاز آرجی به ازای هر فرد عضو»، «تعداد نسخ تحقیقاتی به ازای هر فرد عضو» و «میزان خوانش نسخ تحقیقاتی»، به ترتیب، درمیان مححقان دارای وابستگی سازمانی به دانشگاه های صنعتی امیرکبیر، علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی تهران،بیشترین مقدار، مشاهده شد. مجموع «میانگین امتیازآرجی به ازای هر فرد عضو» در سطح بین المللی، 8.4 و در سطح ایران، 5.1 به دست آمد.شاخص «میانگین میزان خوانش»، برای 10دانشگاه یا موسسه تحقیقاتی برتر در سطح بین المللی، 154990.2، به دست آمد، رقم مذکور برای 10دانشگاه برتر ایران، 22736.1، حاصل شد.
نتیجه‌گیری: محققان وابسته به دانشگاه های برتر تایمز، درکشور ایران، نسبت به همتایان خود در سطح بین المللی، دارای تعامل اجتماعی قوی تری در فعالیت‌هایی همچون، «پرسش کردن»، «پاسخ به سوالات» و «پیشنهاد‌دهی»، مشاهده شدند. گرچه اختلاف میان تعداد نسخ تحقیقاتی به اشتراک نهاده شده در سطح بین المللی بیش از 3 برابر سطح ایران، مشاهده شد، اما میانگین امتیاز آرجی، در سطح جهانی، 3 برابر ایران، رویت نشد. لذا امتیاز آرجی بالا، ارتباطی با اشتراک گذاری نسخ تحقیقاتی بیشتر، در شبکه ریسرچ‌گیت، ندارد. همچنین، مطالعه تطبیقی میزان حضور و فعالیت افراد وابسته به دانشگاه‌های برتر تایمز ، از منظر شاخص های آلتمتریکس شبکه مذکور، که به صورت مجزا در سطح کشور ایران (10 دانشگاه برتر) و در سطح بین المللی (10 مرکز تحقیقاتی برتر)، و نیز در مقایسه با یکدیگر، ارائه شد، می تواند چشم اندازی برای آینده باشد.
