دکتر مصطفی محسنی ثانی، آتنا اکبری بیرجندی،
دوره 12، شماره 3 - ( 9-1404 )
چکیده
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش فناوریهای نوین در بهبود حکمرانی داده و ارتقای امنیت اطلاعات در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام شده است. اهمیت روزافزون دادهها در تصمیمگیریهای نهادی و ضرورت هماهنگی با استانداردهای بینالمللی، ضرورت پرداختن به این موضوع را دوچندان میسازد.
روش پژوهش: این پژوهش از نوع کیفی و با رویکرد گراندد تئوری انجام شد. جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان سازمان ثبت اسناد بود و دادهها از طریق مصاحبههای نیمهساختاریافته با ۱۲ نفر گردآوری شد. فرایند کدگذاری در سه مرحله باز، محوری و انتخابی انجام گرفت و برای اعتباربخشی به دادهها از بازبینی مشارکتکنندگان و مقایسه با پژوهشهای بینالمللی استفاده شد.
یافتهها: تحلیل دادهها نشان داد که چالشهای اصلی شامل ضعف زیرساختهای فناورانه، پراکندگی سامانهها، خلأهای قانونی، نگرانیهای امنیتی و مقاومت فرهنگی کارکنان است. در مقابل، فرصتهایی همچون افزایش شفافیت، کاهش جعل اسناد، ارتقای اعتماد عمومی و بهبود کارآمدی خدمات شناسایی شد. یافتهها با مطالعات بینالمللی همخوان بود؛ از جمله تأکید OECD بر پیوند فناوری و فرهنگ سازمانی و تجربه سوئد و گرجستان در استفاده از بلاکچین در نظام ثبتی.
نتیجهگیری: سازمان ثبت اسناد ایران گامهایی مانند دیجیتالیسازی و استفاده آزمایشی از بلاکچین برداشته است، اما همچنان با کاستیهای قانونی، امنیتی و نهادی مواجه است. تحقق حکمرانی دادهمحور و افزایش امنیت، مستلزم تلفیق اصلاحات نهادی، سرمایهگذاری فناورانه و ارتقای فرهنگ دادهمحور است.
