سهراب امیری،
دوره 5، شماره 4 - ( 10-1396 )
چکیده
هدف از پژوهش حاضر مقایسه ابعاد مختلف حافظه شامل حافظه گذشتهنگر و آیندهنگر و توانایی شناختی در سه گروه شخصیتی مبتنی بر نظریه حساسیت به تقویت بود. به این منظور، ابتدا 358 نفر از دانشجویان از طریق نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای از دانشگاه بوعلی سینا انتخاب شدند. سپس مقیاس سیستمهای مغزی/رفتاری به منظور پاسخگویی در بین آنها توزیع گردید تا پاسخ دهند. پس از تحلیل نتایج اولیه تعداد 51 نفر از آنان بر اساس تحلیل خوشهای در پرسشنامه سیستمهای مغزی/رفتاری انتخاب شده و درنهایت به منظور آزمون فرضیههای پژوهش، شرکتکنندگان در ابعاد حافظه گذشتهنگر و آیندهنگر و توانایی شناختی مورد مطالعه قرار گرفتند. دادهها پس از جمعآوری با استفاده از شاخصهای توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیره و آزمونهای تعقیبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین سه گروه شخصیتی تفاوت معناداری در ابعاد حافظه و توانایی شناختی وجود دارد. به این صورت که گروه با حساسیت سیستم بازداری رفتاری بالا در مؤلفههای حافظه گذشتهنگر، آیندهنگر، حافظه عمومی، توانایی نام بردن عملکرد بهتری داشتند؛ گروه با حساسیت بالای سیستم جنگ-گریز-انجماد نمرات بالاتری در حافظه آیندهنگر و حافظه عمومی داشتند. نتایج نشان داد که بیشفعالی و کم فعالی سیستمهای مغزی/رفتاری میتواند رابطه نزدیکی با توانایی حافظه و سایر تواناییهای شناختی داشته باشد. به نظر میرسد تواناییهای شناختی میتواند تحت تاثیر سیستمهای مغزی مرتبط با حساسیت به تقویت قرار گرفته و به این وسیله کارکردهای شناختی تغییر یابند.