Shakeri A, Madadi M. Ecological Risk Assessment and Source identification of PAHs by PMF model in petroleum contaminated soils; West of Kermanshah province. Journal of Engineering Geology 2020; 14 (5) :139-162
URL:
http://jeg.khu.ac.ir/article-1-2685-fa.html
شاکری عطا، مددی مریم. ارزیابی ریسک زیستشناختی و تعیین منشأ هیدروکربن های آروماتیک چندحلقه ای (PAHs) با استفاده از مدل فاکتور ماتریس مثبت (PMF) در خاکهای آلوده نفتی، غرب استان کرمانشاه، ایران. نشریه زمین شناسی مهندسی. 1399; 14 (5) :139-162
URL: http://jeg.khu.ac.ir/article-1-2685-fa.html
1- دانشگاه خوارزمی، دانشکدۀ علوم زمین ، shakeri1353@gmail.com
2- دانشگاه خوارزمی، دانشکدۀ علوم زمین
چکیده: (3465 مشاهده)
در این پژوهش 23 نمونه خاک از مناطق آلوده نفتی واقع در غرب استان کرمانشاه براساس روش استاندارد، نمونهبرداری شد و 16 گونه هیدروکربن های آروماتیک چند حلقهای (PAHs)، پس از تجزیه شیمیایی بهمنظور تعیین منشأ و ارزیابی ریسک زیست شناختی بررسی شدند. در این تحقیق برای تعیین منشأ از مدل فاکتور ماتریس مثبت (PMF) استفاده شد. میانگین غلظت PAHs کل در نمونههای خاک مناطق نفتی، 79/92 با دامنۀ 37/7 تا 67/609 میلی گرم بر کیلوگرم بهدست آمد. نتایج نشان داد که فراوانی حلقههای PAHs در خاکهای آلوده مناطق نفتی بهصورت 3حلقهایها> 5+6 حلقهایها> 4 حلقهایها> 2 حلقهایها است. نتایج ارزیابی ریسک زیستشناختی نشان میدهد که مقادیر PAHها در نمونههای خاک بیشتر از مقادیر تاأثیرات با دامنۀ کم (ERL) و همچنین بیشتر از مقادیر تأثیرات با دامنۀ متوسط (ERM) بهجز Pyr, Chr, BaA, BbF, BkF و BaP است. نتایج حاصل از معادلۀ BaPeq نشان میدهد که ریسک پتانسیل سرطانزایی PAHs در نمونههای خاک مناطق نفتی زیاد است، که نیاز است خطرات زیست محیطی آنها این ترکیبات بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
نتایج بهدست آمده از تجزیه و تحلیل مدل PMF، چهار منشأ برای هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای شامل سوختن زیست توده/ زغال (48/21 درصد)، احتراق وسایل نقلیه (74/13 درصد)، سوخت فسیلی/ نفت خام (84/20 درصد) و قیر و جوهر (92/43 درصد) را برای خاکهای آلوده مناطق نفتی غرب استان کرمانشاه را نشان داد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
مهندسی محیط زیست دریافت: 1396/5/24 | پذیرش: 1397/10/9 | انتشار: 1399/11/10