1- دانشگاه فردوسی مشهد
2- دانشگاه فردوسی مشهد ، Lashkaripour@um.ac.ir
چکیده: (117 مشاهده)
زون ساختاری - رسوبی سنندج - سیرجان یکی از مهمترین مناطق زمینشناسی ایران است که سنگآهکهای موجود در آن نقش کلیدی در پروژههای عمرانی و معدنی ایفا میکنند. شناخت دقیق خواص مقاومتی این سنگها، بهویژه مقاومت فشاری تکمحوری خشک (UCS Dry) و شاخص بار نقطهای خشک (Is ₅₀-Dry)، بهمنظور طراحی ایمن و اقتصادی سازهها بسیار ضروری است. با توجه به هزینه و زمانبر بودن آزمایشهای مستقیم، در این پژوهش از روشهای غیرمستقیم مدلسازی شامل رگرسیون و شبکه عصبی برای پیشبینی این خواص استفاده شده است. ابتدا با گردآوری دادههای فیزیکی، مکانیکی، دینامیکی و شیمیایی نمونههای سنگآهک منطقه، بانک اطلاعات جامعی تهیه شد. سپس با استفاده از تحلیل رگرسیون تک متغیره، دومتغیره و چند متغیره، روابط آماری بین متغیرها استخراج شد. در ادامه، مدلهای شبکه عصبی پرسپترون چندلایه با ساختارهای مختلف و بر پایه الگوریتم یادگیری Levenberg–Marquardt توسعه یافتند. نتایج حاصل از مقایسه عملکرد مدلها نشان داد که شبکهی عصبی بهدلیل توانایی در شناسایی روابط پیچیده و غیرخطی بین پارامترها، در پیشبینی خواص مقاومتی سنگآهکها عملکرد دقیقتری نسبت به مدلهای آماری ارائه میدهد. مقایسهی ضریب همبستگی معادلههای رگرسیون چند متغیره و مدلهای شبکه عصبی نشان میدهند که بهطور کلی استفاده از مدلهای شبکه عصبی پیشبینی مقاومت فشاری تکمحوری خشک، 89/14 درصد و مدلهای شبکه عصبی پیشبینی شاخص بار نقطهای خشک، 70/4 درصد میزان دقت نتایج (ضریب همبستگی) را افزایش میدهند. استفاده از این مدلها میتواند در کاهش هزینهها، افزایش سرعت مطالعات مهندسی سنگ و بهبود ایمنی پروژههای عمرانی مؤثر باشد.
نوع مطالعه:
مقاله پژوهشی |
موضوع مقاله:
زمین شناسی مهندسی دریافت: 1404/4/15 | پذیرش: 1404/6/12