خانم معصومه اعلایی، دکتر مریم ده بزرگی، دکتر محمدرضا قاسمی، دکتر رضا نوزعیم،
جلد 12، شماره 1 - ( جلد 12، شماره 1 بهار 1397 )
چکیده
گسترۀ بررسی شده در جنوب البرز مرکزی و لبۀ شمالباختری ایران مرکزی در بین گسلهای لرزهخیز ایپک با راستای تقریبی خاوری- باختری و گسل آوج با راستای شمالباختری- جنوب‌خاوری واقع شده است و محل رخداد زمینلرزههای مهم تاریخی و دستگاهی متعددی است. در این پژوهش به‌منظور تعیین میزان فعالیت نوزمینساختی، زمینساخت فعال منطقه ارزیابی شده است و تحلیل خطراحتمالی گستره نیز انجام شده است. بنابراین برای بررسی فعالیت زمینساختی اخیر منطقۀ بررسی شده، از 6 شاخص زمینریختی گرادیان طولی رود (SL)، سینوسی پیشانی کوهستان (Smf)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره (Vf)، تقارن نداشتن حوضه زهکشی (Af)، انتگرال فرازسنجی (Hi) و نسبت شکل حوضه زهکشی (Bs) استفاده شده است. درنهایت، پس از محاسبه شاخص زمینساخت فعال(Iat) ، گستره به 4 ردۀ فعالیت زمینساختی بسیار زیاد، زیاد، متوسط و کم در محیط ArcGIS10.1 پهنهبندی شده است. به‌منظور پهنهبندی شتاب گستره از دادههای لرزهای، نرم‌افزار Kijko، نرم‌افزار PSHA و روابط کاهندگی استفاده شده است که در نتیجه آنها کمینه و بیشینه شتاب برای عمر مفید سازه 75 سال به‌ترتیب 33/0 و 45/0 گرم و برای 475 سال 46/0 و 60/0 گرم برآورد شده است. مقادیر به‌دست آمده از شاخص‌های زمینریختی و نیز پهنهبندی شتاب منطقه نشان‌دهندۀ فعالیت زمینساختی زیاد در نزدیکی گسلهای ایپک، حسنآباد، سلطانیه و آوج است. نتایج به دست آمده هم‌خوانی بسیار زیادی با شواهد صحرایی و زمینریختهای به‌دست آمده از برداشتهای میدانی ارائه میدهند.
