68 نتیجه برای رس
جلد 1، شماره 1 - ( 2-1382 )
چکیده
تعدادی از ورتی سولهای1 استان فارس واقع درمحدوده جغرافیایی54 درجه تا 54 درجه و26 دقیقه شرقی و 27 درجه و 49 دقیقه تا 29 درجه و 14 دقیقه شمالی از نظرکانی‌شناسی و تعیین برخی شاخص‌های فیزیکی مورد بررسی قرار گرفتند. این خاکها دارای تمامی مشخصات رده ورتی‌سول از قبیل درصد رس، وجود اسلیکن‌ساید2 و ساختمان گوه‌ای تا عمق100 سانتی‌متری و درز و شکاف‌های عریض و عمیقی‌هستند که در طول سال بازو بسته می‌شوند. علاوه براین، انقباض و انبساط کافی بروزمی‌دهند (07/0COLE >). ولی بر خلاف تصور عمومی که کانیهای رسی غالب، دراین خاکها را کانیهای گروه اسمکتایت3 در نظر می‌گیرند، در خاکهای بررسی شده این موضوع صادق نیست. با توجه به مقادیر زیاد رس و پایین بودن CEC رس (46/25 تا 56/44 سانتی‌مول بار برکیلوگرم) و مطالعات XRD وSEM انجام شده ، وجود مقادیر قابل توجه کانیهای ورمی‌کولایت4 و اسمکتایت غیر محتمل است و کانیهای عمده آنها شامل کلرایت5 (با درجه تبلور خوب تا اندک) و پالی گورسکایت6 و ایلایت7 و مقادیر مختصری کائولینایت8 و کانیهای قابل انبساط است. تعیین حدود آتربرگ (حدسیلان و حد خمیری) در این خاکها ومقایسه آن با اعداد به دست آمده برای انواع رس‌ها نیز مؤید عدم غالبیت مونتموریلونایت9 است و وجود مقادیر قابل توجه کلرایت در این خاکها را تأیید می‌کند.
جلد 1، شماره 1 - ( 2-1382 )
چکیده
( اصل مقاله انگلیسی صفحه 84-66) در بررسی توزیع آفت‌کشها در رسوبات خلیج دی، مغزه‌هایی از رسوبات از مناطق مشخص شده نمونه‌برداری شد و برای مطالعه انتخاب گردید. ترکیبات آلی با روش میکروویو از 56 نمونه استخراج شد و توسط روش کروماتوگرافی گازی و طیف سنجی جرمی مورد تجزیه قرار گرفت. توزیع آلکان‌های نرمال و محاسبه شاخص ترجیحی کربن برای آنها مشخص می‌کند که منشا مواد آلی در رسوبات عمدتاً قاره‌ای است. در این بررسی روشهای مختلف برای جستجوی آفت‌کشها در رسوبات به کار گرفته شد. منب تنها آفت کش موجود در رسوبات است. منب قارچ‌کشی است که برای مبارزه با آفت‌های قارچی سیب زمینی و گوجه فرنگی به کارمی‌رود، این قارچ کش از نوع نمک‌های پلیمری اتیلن ابیس دی تیوکاربامیک است. توزیع منب در رسوبات الگوی زیگزاگ را با عمق نشان می‌دهد که مشابه الگوی توزیع کل مواد آلی استخراج شده از رسوبات است. بالاترین مقدار منب به دست آمده 33/16 نانوگرم بر یک گرم رسوب است که در عمق 14 سانتی متری رسوب دیده می‌شود. الگوی توزیع منب با عمق با به کارگیری فصلی آفت‌کشها ربط داده شده است.
جلد 1، شماره 3 - ( 10-1382 )
چکیده
دشتهای فامنین، کبودرآهنگ و قهاوند در شمال استان همدان واقع شده که ضخامت رسوبات سفره آب‌دار آن به حدود 100-70 متر می‌رسد و در سال‌های اخیر فروچالههای بزرگ و خطرناکی در این منطقه به وجود آمده است. بر مبنای حفاری‌های انجام شده در دشت و بیرون زدگی‌های پیرامون آن، سنگ بستر منطقه از آهک‌های الیگومیوسن تشکیل شده و بر اساس بررسی‌های صحرایی، اندازهگیری سیستم‌‌های درز و شکاف، بررسی مقاطع نازک، وضعیت حفاری و آب‌دهی چاه‌ها، نتایج حاصل از آزمایش‌های شیمی آب و برآورد پارامتر‌هایی چون اندیس اشباع، اندیس پایداری، میزان دی‌اکسیدکربن آزاد محلول و فشار اولیه گاز دی‌اکسیدکربن حاکم بر سیستم مشخص می‌شود که سنگ بستر منطقه پدیده کارستیفیکاسیون را تحمل نموده و در آن ساختار درون کارست به وجود آمده که وجود پدیده‌‌های مطلوبی همچون آب‌دهی زیاد چاه‌های حفر شده در سنگ بستر و پدیده نامطلوبی چون وقوع فروچاله‌‌ها ناشی از وجود ساخت کارست در سنگ بستر منطقه بوده و برای جلوگیری یا کاهش نرخ وقوع فروچاله‌‌ها باید از کف‌کنی چاه‌ها در سنگ بستر جلوگیری
جلد 3، شماره 1 - ( 6-1388 )
چکیده
برآورد ویژگیهای هیدروژئولوژیکی تودهٔ سنگ و پیش‌بینی میزان جریان آب از بحث‌های حیاتی و جدی در مهندسی سنگ به‌شمار می‌‌رود. از آنجا که در تودهٔ سنگهای درز و شکاف‌دار ناپیوستگی‌ها مسیرهای اصلی جریان آب را به‌وجود می‌‌آورند، مشخصات آنها تأثیر چشم‌گیری بر آب‌گذری خواهد داشت. با وجود تحقیقات فراوان هنوز روش مناسبی که رابطه مشخصی بین همه پارامترها و میزان آب‌گذری برقرار کند وجود ندارد. امروزه شبکه‌های عصبی ابزار قدرتمندی برای حل مسائل پیچیده از قبیل پیش‌بینی، تشخیص الگو و طبقه‌بندی انواع متغیرها هستند. در این تحقیق به کمک نوعی شبکهٔ عصبی مصنوعی، رفتار و مقدار آب‌گذری تودهٔ سنگهای گرانودیوریتی ساختگاه سد شور-جیرفت از روی برخی ویژگی ناپیوستگی‌ها از جمله شاخص کیفی سنگ، فراوانی درزه‌ها، بازشدگی، چگالی وزنی درزه، زون‌های خرد شده و عمق پیش‌بینی شده است. رابطهٔ این پارامترها با آب‌گذری با روش آماری رگرسیون چند متغیره نیز بررسی شده است. داده‌های به‌کار رفته در آموزش و آزمایش این شبکهٔ عصبی شامل نتایج مربوط به 304 آزمایش لوژن در تودهٔ سنگهای گرانودیوریتی ساختگاه سد شور-جیرفت است. شبکهٔ عصبی پرسپترون چندلایه با قاعده پس انتشار خطا با الگوریتم آموزش Levenberg-Marquardt در این تحقیق استفاده شده است. این بررسی‌های نشان می‌دهد که شبکهٔ عصبی مصنوعی از توانایی فراوانی در حل چنین مسائلی برخوردار است.
جلد 3، شماره 1 - ( 6-1388 )
چکیده
در این پژوهش پدیده فرار آب از تکیه‌گاه چپ سد مارون بررسی شده است. سد مذکور که با ارتفاع 170 متر بر روی رودخانه مارون در شمال بهبهان احداث شده و با تنظیم آب رودخانه ضمن تولید برق و کنترل سیلاب، آب مورد نیاز کشاورزی را نیز تامین می‌کند. محل سد در کوه‌های زاگرس و در تنگ تکاب دارد. در این ناحیه سری پیوسته‌ای از سنگ آهک‌های کارستی، مارن، شیل و ژیپس به‌صورت چین خورده و گسل خورده از سن کرتاسه تا پلیئوسن موجودند. عمدهٔ حفاری‌های زیرزمینی از جمله تونل‌های انحراف 1و 2 در تکیه‌گاه چپ سد صورت گرقته است. قبل از آب‌گیری دریاچه، پوشش بتنی در قسمت وسط تونل انحراف 2 ایجاد شد ولی بخش بالا دست تونل بدون پوشش باقی ماند. با آب‌گیری دریاچه سد، کانال‌های کارستی موجود درسازند آسماری در تکیه‌گاه چپ که تونل انحراف 2 را قطع می‌کنند فعال شده و فرار آب اتفاق افتاد. کل تراوش از تکیه‌گاه چپ سد به 10 مترمکعب در ثانیه رسید. بر اساس بررسی‌های زمینشناسی مهندسی تفصیلی اقدامات علاج‌بخش انجام و فرار آب کنترل شد. در این پژوهش به منظور ارزیابی وضعیت تراوش و شرایط کارستی شدن آزمایش‌های انحلال‌پذیری، XRD و XRF انجام شد. نتایج حاصله نشان می‌دهد که نقش هیدروژئولوژیکی درزه‌های اصلی عمود بر ساختمان زمینشناسی محل، نوع مواد پرکننده درزه‌ها و ترک های بین لایه‌ای در توسعه کارست و افزایش تراوش چشم‌گیر است. بنا بر این در مدت بهره‌برداری از سد به‌علت واگرایی مواد پرکننده درزه‌ها وگسترش دهانه ناپیوستگی‌ها افزایش میزان تراوش از تکیه‌گاه چپ محتمل است
رضا ضیایی موید، مهرداد هراتیان،
جلد 4، شماره 1 - ( 6-1389 )
چکیده
خاکهای شور ازجمله خاکهای مسئله دار میباشند که مشکلات فراوانی را در پروژه های عمرانی به وجود می آورند. نشست و تورم از جمله موضوع های بحرانی در خاکهای رسی شور می باشند. در این تحقیق رفتار تغییر حجمی- تحکیمی این نوع خاکها، همچنین تأثیر تثبیت و تسلیح بر آن مورد بررسی قرار گرفته است. محل مورد مطالعه در این تحقیق بزرگراه امیرکبیر واقع بین شهرهای قم و کاشان می باشد. پس از اخذ نمونه و آزمایش های مقدماتی نظیر دانه بندی، حدود اتربرگ و تراکم، ابتدا خاک محل تحت آزمایش های پتانسیل تورم و تحکیم قرار گرفت و پارامترهای تغییر حجمی خاک در حالت دست خورده و دست نخورده به دست آمد و مشخص گردید که نمونه دست خورده ی خاک مذکور دارای پتانسیل تورمی قابل ملاحظه ای میباشد، سپس نمونه های تثبیت شده خاک با درصدها و زمان های عمل آوری مختلف آهک و پلیمر رزین ـ اپوکسی، همچنین نمونه های تسلیح شده با درصدهای متفاوت الیاف پلیمری تحت آزمایش های پتانسیل تورم و تحکیم قرار گرفته و نتایج به دست آمده در دو حالت نمونه تثبیت نشده و نمونه تثبیت شده مورد مقایسه قرار گرفتند. با توجه به نتایج آزمایش های تحکیم و پتانسیل تورم، مشاهده می گردد که دستخوردگی به شدت بر روی رفتار تغییر حجمی خاک تاثیر می گذارد. نتایج بدست آمده از آزمایش پتانسیل تورم حاکی از کاهش پتانسیل تورم در نمونه های تثبیت شده نسبت به نمونه های تثبیت نشده می باشد.
احمد عباس نژاد،
جلد 4، شماره 1 - ( 6-1389 )
چکیده
بر اساس پژوهش‌های قبلی انجام شده، فروچالههای اختیارآباد و چاه دریای رفسنجان در اثر انحلال گچ‌های زیرزمینی در منطقه کرمان- رفسنجان تشکیل شدهاند و حاکی از وجود غارهای پنهان در منطقه هستند که به عنوان یک تهدید بالقوه محسوب می‌شوند. سازندهای گچی و اشکال انحلالی موجود در سطح آنها مؤید وجود کارست‌های گچی است. لذا، در این پژوهش با تهیه نقشه‌های هدایت الکتریکی و نمایه انحلال سنگهای تبخیری و انطباق آنها با شرایط تغذیه و تحرک آبهای زیرزمینی، چهار محدوده به عنوان محل‌های مشکوک به وجود غار زیرزمینی شناسایی شدند که محدوده اطراف روستای اختیارآباد به احتمال قریب به یقین حاوی غارهای پنهان است. در یک محل واقع در شمال روستای رباط نیز احتمال وجود غار وجود دارد. در دو محل دیگر (جنوب باغین و جنوب و جنوب باختری کبوترخان ) نیز به لحاظ معیارهای هیدروژئوشیمیایی بکار گرفته شده ممکن است غار وجود داشته باشد، ولی به دلیل نامساعد بودن شرایط هیدرودینامیکی، این احتمال ضعیف بنظر می‌رسد.
مهدی جلیلی قاضی زاده، محمدعلی عبدلی، ادوین صفری، بهروز گتمیری،
جلد 5، شماره 1 - ( 4-1390 )
چکیده
ترک خوردگی در لاینرهای خاکی یکی از پدیده های متداول در محل های دفن پسماند است که عملکرد لاینرها را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. هدف اصلی از این تحقیق، ارائه روشی ساده و قابل اجرا بر پایه پردازش تصویر به منظور شناسایی و تحلیل ترکهای ایجاد شده در سطح لاینرهای خاکی در مقیاس آزمایشگاهی می باشد. بر این اساس با استفاده از نرم افزار MATLAB برنامه ای برای شناسایی ترک و تعیین شاخص شدت ترک تدوین شد. بر اساس نتایج اولیه این برنامه، پارامتر حد آستانه که معرف حساسیت برنامه در شناسایی تقابل رنگ هاست، به عنوان مهمترین عامل در تشخیص صحیح ترکهای موجود در سطح خاک معرفی شده و واسنجی برنامه بر اساس این پارامتر در دستور کار قرار گرفت. بدین منظور پایلوت آزمایشگاهی بررسی رفتار ترک طراحی و ساخته شد و سه نمونه مختلف خاک رسی، هر کدام با و بدون پوشش ژئوتکستایل، به مدت 10 ماه در معرض شرایط جوی قرار گرفت. پس از ثبت تغییرات الگوی ترکهای سطحی با استفاده از یک دوربین دیجیتال و در بازه های زمانی مشخص، 20 از درصد از تصاویر با شدتهای مختلف ترک انتخاب در واسنجی برنامه مورد استفاده واقع شد. در این فرایند با استفاده از نرم افزار فتوشاپ و تکنیک رویهم گذاری، ضریب کالیبراسیون ترک یابی تعیین و به برنامه اضافه شد و با استفاده از برنامه کالیبره شده شاخص شدت ترک در کلیه تصاویر محاسبه شد. همچنین دقت برنامه در تعیین شاخص شدت ترک بررسی شده که نتایج این صحت سنجی، حاکی از عملکرد مناسب برنامه پیشنهادی در تعیین شاخص شدت ترک در سطح خاکهای رسی متراکم شده می باشد.
غلامرضا لشکری پور، ایمان آقاملایی، محمد غفوری،
جلد 7، شماره 2 - ( 10-1392 )
چکیده
سنگ‌هایمارنی از جمله سنگهای ضعیف هستند کهبه‌دلیل قابلیتتورم،شکفتگی زیاد و مقاومت و دوام‌‌‌پذیری کم در اجرای سازه‌های مهندسی باعث مشکلاتی می‌شوند. نداشتن شناخت کافی از ویژگی‌هایزمین‌شناسیمهندسی، علت مشکلات این نوع سنگ‌هاست. در این پژوهش به‌منظور تعیین پارامترهای فیزیکی و مکانیکی سنگهای مارنی ساختگاه سد صفا، بر روی نمونه‌های حاصل از حفاری گمانه‌ها، آزمایش‌های حدود اتربرگ، وزن مخصوص، تخلخل و درصد رطوبت، آزمایش مقاومت فشاری تک محوری (UCS)، آزمایش برش مستقیم، آزمایش تورم، آزمایش مقاومت فشاری محصور (سه محوری) و همین‌طور آزمایش‌های پراش اشعه ایکس (XRD) و فلور سانس اشعۀ ایکس(XRF) صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمایش‌ها نشان می‌دهد که نوع و مقدار کانیهای موجود در مارن به‌ویژه کانیهای رسی و درصد کربنات کلیسیم موجود در آن از عوامل مؤثر و تأثیرگذار بر ویژگیهای زمینشناسی مهندسی این نوع سنگ‌هاست.
هدیه سلامت روندی، محمد حسین خرازی فرد، محمد رضا مجدزاده طباطبایی،
جلد 7، شماره 2 - ( 10-1392 )
چکیده
فرسایش ناشی از نشت یکی از مکانیزم‌های تخریب کنارۀ رودخانه است که با حرکت ذرات خاک در لایه‌ای تراوا با دانهبندی مشخص تحت گرادیان هیدرولیکی بحرانی به‌وقوع می‌پیوندد. با توجه به پیچیدگی فرآیند فرسایش کناره رودخانه‌ها و پژوهش‌های محدود انجام شده در این رابطه با دانه‌بندی‌های مختلف، بررسی و شناخت پارامترهای مؤثر بر روی آن اهمیت چشم‌گیری دارد. در این تحقیق با شبیه‌سازی بازه‌ای از کناره رودخانه در آزمایشگاه در سه دانهبندی مختلف، به بررسی تأثیر دانهبندی بر روی تغییرات عدد رینولدز محیط متخلخل در گرادیان‌های مختلف و برآورد طول حفرۀ ناشی از فرسایش پرداخته می‌شود. نتایج حاصل، حاکی از افزایش عدد رینولدز با افزایش قطر ذرات تشکیل دهندۀ کناره است. بر این اساس با به‌کارگیری تحلیل ابعادی دو رابطۀ تجربی برای برآورد طول حفرۀ آبشستگی ناشی از فرسایش کناره برای دو حالت جریان نشتی آرام و آشفته پیشنهاد می‌گردد
حسین سلطانی جیقه، ناصر شیردل،
جلد 7، شماره 2 - ( 10-1392 )
چکیده
در سال 1385 بخشی از شیروانی مشرف به نوار نقاله و سنگ‌شکن معدن مس سونگون ریزش کرده و ساختمانهای بالای آن دچار جابه‌جایی و شکست شده است. با توجه به اهمیت کارکرد بیعیب نوار نقاله و سنگ‌شکن به‌منظور تداوم در تولید، ویژگیهای زمینشناسی ساختمانی و مهندسی منطقه بررسی شده و وضعیت موجود شیروانی به لحاظ پایداری ارزیابی شد. نتایج ارزیابیها نشان داد که شیروانی اطمینان کافی در مقابل لغزش را ندارد و ناپایداری آن باعث آسیب دیدن یا از بین رفتن نوار نقاله و تونل آن خواهد شد. بنا بر این، با توجه به شرایط فنی و اقتصادی، روش اصلاح هندسه شیروانی، به‌همراه تلفیقی از سایر روش‌ها، به‌عنوان راهکار پایدارسازی بخش بالای نوار شیروانی انتخاب می‌شود. همچنین پیشنهاد می‌شود که در بخش زیر نوار نقاله نیز باید از دیگر روشهای پایدارسازی استفاده گردد
علی قربانی، فرزین کلانتری، مازیار ظهوری،
جلد 7، شماره 2 - ( 10-1392 )
چکیده
همواره تعیین دقیق پارامترهای مقاومت برشی خاکهای ریزدانه با مشکلاتی همراه است. از مهمترین این مشکلات، تهیۀ نمونه دست‌نخورده با کیفیت مناسب برای انجام آزمایش به‌منظور تعیین پارامترهای مکانیکی خاک است. به‌همین سبب، محققان مختلفی در طی چند دهه گذشته سعی کرده‌اند تا با ایجاد ارتباطی بین پارامترهای مقاومتی با خصوصیات فیزیکی خاکها در یک منطقه مشخص، امکان تخمین پارامترهای مقاومتی را بر اساس خصوصیات فیزیکی خاکها فراهم کنند. هدف از تحقیق حاضر تخمین پارامترهای مقاومتی منطقه‌ای وسیع با خاکهای آبرفتی ریزدانه در جنوب شهر تهران است. این تخمین بر مبنای تحلیل آماری داده‌های گردآوری شده از این منطقه صورت پذیرفته است. بر این اساس، ابتدا اطلاعات ژئوتکنیکی شامل پارامترهای فیزیکی و مقاومتی 294 گمانه حفر شده در این منطقه گردآوری شده است. سپس این داده‌ها به‌طور مستقل از لحاظ آماری تجزیه و تحلیل شدند و بر اساس این تحلیل‌ها، برآوردی از پارامترهای ژئوتکنیکی خاکها در اعماق مختلف و با سطح اطمینان قابل قبول ارائه گردیده است. علاوه بر تجزیه و تحلیل مستقل داده‌ها، بر پایۀ داده‌های گردآوری شده از این گمانه‌ها، مدل رگرسیونی غیرخطی برای تخمین پارامترهای مقاومت برشی برحسب خصوصیات فیزیکی شاخص خاکهای ریزدانه (درصد رطوبت و شاخص خمیری) ارائه گردیده است. مدل ارائه شده با دقت قابل قبولی قادر به پیش‌بینی پارامترهای مقاومت برشی زهکشی شده خاک منطقۀ پژوهش و سایر مناطق مشابه است
مریم هادی، رسول اجل لوئیان، امیر حسین صادقپور،
جلد 8، شماره 3 - ( 7-1393 )
چکیده
یکی از راه های کاهش نشت از زیر هسته سد های خاکی استفاده از یک لایه رسی با نام "رس تماسی" با نفوذپذیری بسیار کم و شاخص خمیری متوسط تا بالا و اتصال آن به تکیه گاه ها و هسته میانی سد است. از آنجا که اکثر منابع قرضه در دسترس سد های خاکی دارای شاخص خمیری پایین هستند و همچنین تهیه رس تماسی با شاخص خمیری بالا ازمنابع قرضه دیگر در بیشتر موارد مقرون به صرفه نمی باشد، در این راستا افزودن بنتونیت به رس منبع قرضه جهت بهبود خواص مهندسی آن، راهکار مناسبی می باشد. در پژوهش حاضر تأثیر افزودن درصد های مختلف بنتونیت بر ویژگی های ژئوتکنیکی خاک های ریز دانه منبع قرضه سد چشمه زنه مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که افزودن بنتونیت به این خاک ها علاوه بر کاهش ضریب نفوذپذیری سبب کاهش ضریب تحکیم ، دانسیته خشک حداکثر، عدد ظرفیت باربری کالیفرنیا و .... و افزایش رطوبت بهینه، حدود آتربرگ، چسبندگی و ... می گردد. در پایان با تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده از این آزمایشات، به منظور بهبود خواص مهندسی رس در محل تماس هسته با کف و تکیه گاه ها، درصد بهینه ای برای بنتونیت مصرفی ارائه گردیده است.
علیرضا یاراحمدی، سلیمان کاک ممی، جواد غلام نژاد، محمد تقی صادقی، مجید مبینی،
جلد 8، شماره 3 - ( 7-1393 )
چکیده
اندازه¬گیری درجای هندسه ناپیوستگی¬ها در توده¬های سنگی به روش دستی، غالباً کند و پرهزینه می¬باشد. همچنین در بسیاری از موارد، قسمت بزرگی از رخنمون سنگ دور از دسترس بوده و برداشت آن خطرناک است. بنابراین دستیابی به روشی سریع و ایمن جهت بدست آوردن پارامترهای هندسی ناپیوستگی¬ها ضرورت دارد. برای این منظور، تکنیک¬های توسعه یافته در حوزه پردازش تصاویر دیجیتال بسیار کارآمد و مفید می¬باشند. در این مطالعه، یک روش خودکار برای تعیین هندسه ناپیوستگی-ها با استفاده از تصاویر دیجیتالی بدست آمده از رخنمون توده سنگ، ارائه می¬شود. از مزایای این روش نسبت به روش¬های دستی می¬توان به ایمن بودن، کم هزینه بودن، کم وقت¬گیر بودن، داشتن توانایی برداشت تمامی درزه¬ها، رخ دادن خطای کمتر و حذف خطای انسانی در بدست آوردن داده¬ها اشاره کرد. در طی پیاده¬سازی مراحل سیستم آنالیز خودکار هندسه ناپیوستگی¬ها، ابتدا فیلترهای متنوعی بر روی تصاویر دیجیتالی بمنظور حذف نویز و بهبود تصاویر اعمال می¬شود. سپس با توجه به میزان اختلاف سطح خاکستری ناپیوستگی¬ها با زمینه رخساره، ناپیوستگی¬های موجود در رخساره سنگ توسط آشکارساز کنی، آشکارسازی می-شوند. در ادامه از تبدیل هاف برای توصیف ناپیوستگی¬ها بر حسب مختصات قطبی استفاده می¬شود. در مرحله بعد با استفاده از روش¬های فازی، تعداد و مرکز دسته درزه¬ها و اعضای هر دسته درزه به صورت خودکار مشخص می¬شود. در نتیجه پیاده¬سازی این الگوریتم برخی از مشخصه¬های هندسه ناپیوستگی¬ها نظیر زاویه اثر، فاصله¬داری، چگالی درزه¬داری و تداوم ناپیوستگی¬ها بدست آمده و شاخص کیفیت سنگ (RQD)، در هر راستای دلخواه بدست می¬آید. این روش می¬تواند به عنوان تکنیکی برای برداشت منظم درزه¬ها و ساخت یک پایگاه بزرگ و دائمی برای تعیین خصوصیات هندسی توده¬های سنگی به شمار رود.
فریده امینی بیرامی، ابراهیم اصغری کلجاهی، مسعود حاجی‌علیلوی بناب،
جلد 9، شماره 1 - ( 1-1394 )
چکیده
روستای کندوان از مناطق گردش‌گری استان آذربایجان شرقی است که خانه‌های روستایی آن صدها سال پیش در داخل سنگهای آذرآواری مخروطی شکل موسوم به ِکِران حفاری شدهاند. در مقاله حاضر بر اساس پژوهش‌های صحرایی و آزمایشگاهی به بررسی نقش ویژگیهای زمینشناسی مهندسی سنگهای آذرآواری کندوان در هوازدگی، فرسایش و تخریب آنها پرداخته شده است. سنگهای آذرآواری کندوان به‌دلیل داشتن درصد زیادی از کانیهای پلاژیوکلاز و قطعات پامیس با مقاومت کم، جوشخوردگی و جورشدگی اندک سنگ و کرویت و گردشدگی زیاد اجزای تشکیل‌دهندۀ آنها، مقاومت کمی در برابر عوامل هوازدگی و فرسایش دارند. اگر چه هوازدگی و فرسایش در امتداد درز و شکستگیهای موجود در سنگ‌ها مهمترین عامل به‌وجود آمدن شکل‌های مخروطی در کندوان است، اما ادامۀ این فرآیند موجب تخریب و نابودی سنگ‌ها می‌شود. تخلخل زیاد سنگ‌ها این امکان را فراهم کرده است که آنها ظرفیت جذب آب زیادی داشته باشند. درصد جذب زیاد آب، حساسیت سنگ‌ها در برابر انبساط و انقباض ناشی از تر- خشک شدن و ذوب- انجماد متوالی را افزایش داده است و سختی و استحکام درونی اندک آنها، باعث شده که بافت سنگ‌ها در اثر عوامل محیطی هوازده شده و متلاشی گردد. همچنین بافت سست سنگهای آذرآواری مذکور باعث فرسایش نسبتاً سریع آنها در اثر بارندگی و جریان آبهای سطحی و باد شده است.
تورج نصرآبادی،
جلد 9، شماره 2 - ( 4-1394 )
چکیده
بر خلاف شاخص‌های فاکتور جابه‌جایی MF و کد ارزیابی ریسک RAC که آنها نیز نقش پیوندهای فلزی را در تفسیر آلودگی لحاظ می‌کنند، در شاخص جدید مستقیماً سهمی از مخاطره به فازهای احیا شونده و اکسید شونده داده شده است که این مسئله در هیچ یک از دو شاخص مذکور دیده نشده است. به‌بیان دیگر در شاخص جدید پیوندهای فلزی که به‌شکل بالقوه قابلیت رهاسازی فلز در محیط را دارند نیز با تخصیص وزن‌های جداگانه در تفسیر مخاطره آلودگی موجود دخالت دارند. این مشخصه شاخص جدید امکان تفسیر واقعی آلودگی موجود فلزی به‌ویژه هنگامی که بخش چشم‌گیری از غلظت همۀ فلز در فازهای احیا شونده و اکسیدشونده جمع شده است را ممکن می‌سازد. وابستگی نبودن سطح مخاطره به غلظت کل در شاخص جدید سبب می‌شود تفسیری از مخاطره در سطوح مختلف غلظت کل ارائه شود. علاوه بر این توانایی شاخص در تفسیر مخاطره آلودگی فلزی فارغ از منبع تولید اعم از انسان‌ساخت و طبیعی نداشتن قطعیت‌های ناشی از تفکیک این دو نوع آلودگی را نیز کاهش می‌دهد.
سیدابوالحسن نایینی، نعیم غلامپور، سیدعلی نجم الساداتی یزدی،
جلد 9، شماره 2 - ( 4-1394 )
چکیده
هدف از این تحقیق ارائۀ بررسی آزمایشگاهی و عددی روی تأثیر سیکل‌های تر و خشک و نشانۀ خمیری بر نسبت باربری کالیفرنیای خاکهای رسی تثبیت شده با آهک است. تحلیل عددی براساس روش اجزا محدود به‌منظور مقایسه بین نتایج بررسی عددی و آزمایشگاهی انجام می‌شود. سه خاک رس با نشانه‌های خمیری مختلف با مقادیر مختلف آهک مخلوط و در مقدار رطوبت بهینه متراکم شدند. آزمایش CBR روی خاکهای اصلی و خاکهای مخلوط پس از گذشت زمان عمل‌آوری مشخص و تعداد سیکل‌های مختلف تر و خشک، انجام شد. نتایج آزمایشگاهی نشان می‌دهند که افزودن آهک به خاک تا 4% باعث افزایش چشم‌گیری در مقادیر CBR می‌شود. بر این اساس، مقادیر CBR در هر سیکل تر و خشک در حین مرحلۀ تر کاهش و در حین مرحلۀ خشک افزایش می‌یابد و پس از 3 سیکل مقادیر CBR خاک رسی تثبیت شده با آهک افزایش می‌یابد. مقایسۀ نتایج تحلیل‌های آزمایشگاهی و عددی تطابق خوبی داشته است.
سمانه پورمحمدی، محمدرضا اختصاصی، محمد حسن رحیمیان،
جلد 9، شماره 4 - ( 10-1394 )
چکیده
کوهستان‌ها عموماً منشأ تشکیل بسیاری از عوارض طبیعی سطح زمین از جمله دشتهای دامنه‌ای مجاور خود هستند. تفکیک و تعیین مرز دقیق واحدهای سنگ‌شناسی و جداسازی رخنمون واحدهای سنگ‌شناسی مناطق کوهستانی از مواد موجود در دشت‌ها که حاصل نهشته‌های تخریبی سنگهای کوهستانی است، دشوار میباشد. در تحقیق حاضر در نظر است تا با تلفیق زمین‌ریخت‌شناسی و دورسنجی ابتدا واحدهای زمین‌ریخت‌شناسی کوهستانی و دشتی تفکیک شده و سپس واریزه‌های آهکی (سنگهای کوهستانی) از سازندهای غیرآهکی (نهشته‌های دشتی) با دقت مناسب تفکیک شوند. با انجام تحقیق حاضر به‌کمک داده‌های ماهواره‌ای لندست و تکنیک‌های مختلف پردازش تصویر نظیر نسبت‌گیری باندها، تجزیه مؤلفه‌های اصلی و تجزیۀ عاملی، مناسب‌ترین شاخص‌های تفکیک‌کننده واحدهای سنگی انتخاب و نقشۀ شناسایی واحدهای سنگی با ضریب مقایسۀ نقشه (کاپا) 51/0 به‌دست آمد. نهایتاً با هم‌پوشانی نقشۀ حاصل با نقشه واحدهای زمین‌ریخت‌شناسی و تفکیک مرز واریزه‌های آهکی در دشت‌ها از سازندهای غیرآهکی درکوه‌ها دقت نقشه سنگ‌شناسی به 73% افزایش یافت
حسن طاهرخانی، مهران جوانمرد،
جلد 9، شماره 4 - ( 10-1394 )
چکیده
از مشکلات مربوط به خاکهای رسی در بستر روسازی راه‌ها تورم آنها در اثر جذب رطوبت است، که باعث ناهمواری سطح روسازی و یا شکست آن می‌شود. یکی از روشهای برخورد با مشکل تورم خاکهای رسی در راه‌سازی، تثبیت آنها با مواد افزودنی است. این مقاله به بررسی تأثیر سه نوع مادۀ افزودنی بر تورم دو نوع خاک رس می‌پردازد. افزودنی‌های استفاده شده شامل دو نوع تثبیت‌کنندۀ متعارف آهک و سیمان، و یک نوع تثبیت‌کنندۀ غیرمتعارف نانوپلیمر CBR PLUS است. این مواد با درصدهای مختلف به دو نوع خاک رس، که یکی دامنۀ خمیری کم و دیگری دامنۀ خمیری زیاد دارد، افزوده شد و حدود اتربرگ، و تورم خاک در زمان‌های مختلف از 2 تا 96 ساعت اندازهگیری شده است. نتایج نشان می‌دهد که مادۀ CBR PLUS تأثیر بیش‌تری در کاهش تورم خاکهای با دامنۀ خمیری زیاد دارد و تورم را تا 15 برابر کاهش می‌دهد، اما آهک و سیمان آن را 10 برابر کاهش می‌دهند. در خاک رس با دامنۀ خمیری کم تأثیر سیمان در کاهش تورم بیش از آهک و CBR PLUS است. افزودن 7% سیمان تورم را 14برابر کاهش داده و همین مقدار آهک آن را تا 6 برابر کاهش می‌دهد. همچنین، در خاکهای رسی با دامنه خمیری کم و زیاد، به‌ترتیب، سیمان و CBR PLUS دامنۀ خمیری را بیش از دو ماده دیگر کاهش می‌دهند
محمد رضا امینی زاده، ایمان آقاملایی، غلامرضا لشکری پور، محمد غفوری،
جلد 10، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده
محدوده شهر کرمان و شهرکهای اطراف آن از نظر ریخت شناسی، شامل دشت مسطح آبرفتی ریزدانه با مصالح عمدتا سیلت و رس می باشند که شیب بسیار ملایم دارند و زیر بنای اصلی شهر را تشکیل می‌دهند. خاکهای طبیعی معمولا با گذشت زمان و تاثیر عوامل محیطی دارای ساختار می‌شوند، در آبرفتهای ریزدانه کرمان نیز عوامل زمین شناسی باعث ایجاد ساختار بعد از رسوب گذاری شده است. در این مقاله ابتدا مختصرا حوزه رسوبی کرمان، کانی شناسی و خصوصیات ژئوتکنیکی غالب نهشته های این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. سپس به منطور بررسی تاثیر محیط رسوبی و تاریخچه زمین شناسی بر ویژگی های مهندسی این نهشته‌ها تعدادی آزمایش سه محوری بر روی خاکهای بازسازی شده با رطوبتی بیشتر از حدروانی و با فشارهای همه جانبه مختلف در حالت تحکیم یافته زهکشی شده و تحکیم یافته زهکشی نشده انجام شده است. به منظور بررسی میزان انطباق رفتار خاکها در حالات طبیعی و بازسازی شده منحنی های تنش – کرنش خاکها مقایسه گردید و حساسیت ساختاری خاک با استفاده از معیار حساسیت مقاومتی بررسی شد. از بررسی نتایج آزمایش‌های سه محوری می توان در تفسیر محیط رسوبی و تاریخچه زمین شناسی استفاده کرد. مقایسه منحی های تنش-کرنش نمونه های طبیعی و بازسازی شده نشان می دهد که در خیلی موارد رفتار خاکهای دست نخورده و بازسازی شده مشابه بوده و سیمان شدگی، و ساختار خاک توسعه زیادی نداشته است. همچنی نتایج آنالیز نمونه‌ها نشان داد که کانیهای موجود در نهشته های این شهر عمدتا شامل ایلیت، کلریت، اسمکتیت و کلسیت می باشند. مقایسه تصاویر میکروسکپ الکترونی از نمونه های بازسازی شده و دست نخورده، آرایش تصادفی نبود ساختار مشخص و فشردگی خاک های محدوده شهر را تایید کرده‌اند. نتایج بررسی ها نشان داد که این خاک ها با تاثیر پذیری از محیط رسوبی و تاریخچه زمین شناسی، نسبتا مشابه و یکنواخت می باشند و در آنها ساختار و سیمان شدگی توسعه زیادی نداشته و خاکها عموما فشرده و پیش تحکیم می باشند.
