وجود املاح در بعضی از خاکهای ریزدانه رسی باعث ایجاد پدیدهی واگرایی در این خاکها میشود. عدم شناسایی دقیق رسهای واگرا خسارات و خرابیهایی را به دنبال خواهد دشت زیرا ذرات خاکهای رسی واگرا تحت شرایط خاصی متفرق شده و به سرعت شسته میشوند. در منطقهی سیمین دشت (واقع در استان سمنان)، برخی از سازههای هیدرولیکی بهعلت قرارگیری بر روی این نوع خاکها دچار آسیبهای جدی شدهاند. از اینرو در این تحقیق به بررسی خاکهای اطراف کانال انتقال آب در منطقهی مذکور و ارزیابی میزان واگرایی این خاکها پرداخته و در نهایت روشهای اصلاح این خاکها پیشنهاد شده است. بدین منظور نمونههایی از خاک محل تهیه و پس از تعیین مشخصات خاک، نمونههای مذکور تحت آزمایشهای کرامب، هیدرومتری دوگانه و تستهای شیمیایی قرار گرفتند. نتایج حاصل بیانگر واگرایی خاک این منطقه به خصوص در اطراف کانال انتقال آب سیمین دشت بوده است. در این تحقیق تأثیر افزودن سیمان، آهک و آلومینیوم نیترات بر کاهش واگرایی نمونههای خاک با انجام آزمایشهای پینهول مورد بررسی واقع شد. نتایج آزمایشهای انجام شده بر روی نمونههای اصلاح شده نشان داده که افزودن %5 سیمان، یا %5 آهک (بدون برطرف شدن کامل پدیده آبشستگی)، یا %3 آلومینیوم نیترات به خاک بسیار واگرا، و همچنین افزودن %3 سیمان، یا %5 آهک، یا %3 آلومینیوم نیترات به خاک واگرای این منطقه، موجب تثبیت آن خواهد شد.
