ماه پیکر امید، خلیل آبادی محمدرضا. مدلسازی اثر جریان های جزر و مدی بر تغییرات چگالی خلیج فارس با استفاده از مدل مایک. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1402; 23 (68) :279-292
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3370-fa.html
1- دانشجوی دکتری گروه فیزیک دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر ، omidd8@gmail.com
2- استادیار، مجتمع دانشگاهی هوادریا، دانشگاه صنعتی مالک اشتر
چکیده: (3728 مشاهده)
الگوی جریان کلی خلیج فارس یک گردش پادساعتگرد است که نیروهای جزر و مد، تنش باد و گرما-شوری آن را تحت تأثیر قرار میدهند. با وجود اینکه نیروی جزر و مدی بیشترین سهم را در مقادیر سرعت جریان ایفا میکند ولی در بلندمدت دو نیروی دیگر بیشتر اثرگذار هستند. جزر و مد و چگالی پارامترهایی هستند که در بحث دریانوردی و کشتیرانی بخصوص هنگام ورود کشتی ها به سواحل و مناطق کم عمق در جهت تعیین آبخور کشتی ها اهمیت فراوانی دارند. در این مطالعه با استفاده از مدل مایک که بر اساس حل سهبعدی معادلات ناویر استوکس، با فرض تراکم ناپذیری، تقریب بوزینسکی و فشار هیدرواستاتیک استوار است، جریانات خلیج فارس با در نظر گرفتن نیروهای جزر و مد، باد و گرما-شوری مدلسازی گردید. پس از پایداری مدل، اثرات نیروی جزر و مدی بر توزیع افقی و قائم چگالی طی مدت یک سال بررسی شد. نتایج نشان داد که وجود جزر و مد باعث میشود جهتگیری حرکت جریان منظمتر باشد و در غیاب آن اثر باد بر روی چگالی خصوصاً در فصل سرد منجر به تلاطم در سطح آب میشود. همچنین با حذف اثر جزر و مد سرعت جریان آب تا 75% کاهش مییابد و چگالی آب یک تا دو کیلوگرم بر مترمکعب افزایش دارد. نیمرخ قائم چگالی نشان داد که خلیج فارس محیطی چگالگرا است و در فصل سرد نسبت به فصل گرم چگالگرابودن آن قویتر است. میزان تأثیر نیروها نیز در نواحی مختلف خلیج فارس یکسان نیست؛ بهطوریکه اثرات جزر و مد بر تغییر چگالی در تنگه هرمز محسوستر و با حرکت به سمت داخل خلیج فارس از شدت اثر آن کاسته میشود.
شمارهی مقاله: 16
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی