دوره 25، شماره 77 - ( 4-1404 )
جلد 25 شماره 77 صفحات 0دوره0فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Karimi N, Habib F. Investigating the role and effect of time component on residents' sense of belonging from two perspectives of age and duration of residence; Case study of Zanjan neighborhoods. jgs 2025; 25 (77)
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3928-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-3928-fa.html
کریمی نرگس، حبیب فرح، اعتصام ایرج. بررسی نقش و تاثیر مولفه زمان بر حس تعلق ساکنین از دو منظر قدمت محیط و طول مدت سکونت؛ مورد پژوهی محلات شهر زنجان. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1404; 25 (77)
نرگس کریمی1 
، فرح حبیب* 2، ایرج اعتصام3
، فرح حبیب* 2، ایرج اعتصام3
1- دانشجوی دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، واحدعلوم وتحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،
2- استادیار گروه شهرسازی،دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران، ،Frh_habib@srbiau.aac.ir
3- استادیار گروه شهرسازی،دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران،
2- استادیار گروه شهرسازی،دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران، ،
3- استادیار گروه شهرسازی،دانشکده هنر و معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران،ایران،
چکیده: (4850 مشاهده)
حس تعلق نسبت به یک محیط پیوندی عاطفی و احساسی است که میان افراد و محیط بیرونی صورت می‌گیرد. مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که وجود این پیوند و عمیق‌تر شدن آن میان شخص و محیط، نقش بسزایی در ارتقای محیط کالبدی و بروز رفتارهای اجتماعی مثبت دارد. لذا شناخت حس تعلق و عوامل موثر بر آن و راه‌های ارتقای آن یکی از موضوعاتی است که می‌تواند به ارتقای شرایط زیستی و محیط کالبدی منجر شود. از میان عوامل متعددی که بر حس تعلق افراد موثر است، عامل زمان به عنوان یکی از این عوامل موثر از دو منظر می‌تواند موثر باشد؛ طول مدت سکونت و قدمت محیط. در این مطالعه ضمن تحقیق بر نحوه اثر هر کدام از این عوامل بر حس تعلق ساکنین، مقایسه‌ای میان این دو عامل و شدت اثر هر یک بر حس تعلق انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است. به منظور جمع آوری داده و اطلاعات مورد نیاز از روش کتابخانهای و میدانی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را شهروندان ساکن در محلات شش گانه مورد مطالعه در شهر زنجان تشکیل میدهند، حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر برآورد شد. در راستای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار spss استفاده شد. نتایج نشان داد که حس تعلق در محلات مورد مطالعه، متوسط به پایین است. همچنین نتایج نشان داد که طول مدت اقامت و قدمت محیط بر حس تعلق مکانی و مولفههای آن تاثیر مثبت و معناداری دارد. از بین متغیرهای مورد نظر میزان تاثیر متغیر قدمت محیط بر حس تعلق مکانی بیشتر از طول مدت اقامت میباشد به گونهای که قدمت محیط 1/27 درصد از واریانس متغیر حس تعلق مکانی را پیش بینی میکند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
جغرافیا و برنامه ریزی شهری
فهرست منابع
1. حمدی، علی؛ مهدوی، مسعود. (1393)، رابطه کیفیت زندگی و حس تعلق مکانی در روستاهای درحال توسعه مطالعه موردی: شهرستان زرندیه، پژوهش های روستایی، ۵(4): 827- 848.
2. بزی، خدارحم؛ میرزاپور, سلیمان؛ افراسیابی راد، محمدصادق. (1393). بررسی مقایسه ای حس تعلق به مکان در محلات شهر خرم آباد، معماری و شهرسازی پایدار، 2(2): 13-1.
3. بهزادفر، مصطفی. (1386). هویّت شهر، نگاهی به هویّت شهر تهران، تهران: نشرشهر.
4. بیکن، ادموند. (1376). طراحی شهرها، ترجمه فرزانه طاهری، تهران، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران
5. پاکزاد، جهانشاه. (1386). سیر اندیشه ها در شهرسازی، جلد اول، تهران: انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید.
6. پاکزاد، جهانشاه. (1386). سیر اندیشه ها در شهرسازی، جلد دوم، تهران: انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید.
7. پاکزاد، جهانشاه. (1388) سیر اندیشه ها در شهرسازی، جلد سوم، تهران: انتشارات شهیدی.
8. پورجعفر، محمدرضا و مهدی، منتظرالحجه. (1389). نشانه های شهری، تهران: انتشارات طحان.
9. تیبالدز، فرانسیس(1383) شهرسازی شهروندگرا، ترجمه محمد احمدی نژاد، اصفهان: نشر خاک.
10. حبیب، فرح (1385) کندوکاوی در معنای شکل شهر، فصلنامه هنرهای زیبا، بهار 1385،25(25)،14-5.
11. حبیب، فرح. (1380) تحلیل شکل شهر معنا و معیار، رساله برای دریافت درجه دکتری رشته شهرسازی به راهنمایی حسین بحرینی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تهران.
12. حسینی, سید هادی و باقریان, خدیجه(1393) تحلیلی بر مؤلفه‌های سازنده کیفیت زندگی در شهر نوشهر، آمایش محیط،7(27)،55-78.
13. دانشپور، سید عبدالهادی و سپهری مقدم، منصور و چرخچیان، مریم (1388): «تبیین مدل دلبستگی به مکان و بررسی عناصر و ابعاد مختلف آن»، نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی،13(38)37-48.
14. داﻧﺸﭙﻮر،ﺳﻴﺪﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدی و ﭼﺮﺧﭽﻴﺎن، ﻣﺮﻳﻢ(1386) ﻓﻀﺎﻫﺎیﻋﻤﻮﻣﻲوﻋﻮاﻣﻞﻣﺆﺛﺮﺑﺮﺣﻴﺎتﺟﻤﻌﻲ، ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺑﺎغﻧﻈﺮ، 7، 19-28
15. رضازاده، راضیه(1381) زمان، سرعت و ضرباهنگ زندگی شهر ، مدیریت شهری،12(9)،54-63.
16. فلاحت، محمدصادق، 1385، حس مکان و عوامل تشکیل دهنده آن، مجله هنرهای زیبا، 21(26)، 48-65.
17. قشقایی، رضا، موحد، خسرو، محمد‌زاده، حجت‌الله، (1395). ارزیابی حس تعلق به مکان با تأکید بر عوامل کالبدی و محیطی در سواحل شهری (مطالعه موردی: ساحل بوشهر)، پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 4(2)،261-282.
18. کرمونا، متیو و همکاران. (1388). مکان های عمومی، فضاهای شهری، مترجم فریبا قرایی و همکاران، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه هنر تهران.
19. لنگ، جان. (1388) آفرینش نظریــه معماری، ترجمه علیرضاعینی فر، چاپ سوم، تهران:ا نتشارات دانشگاه تهران.
20. مشکینی، ابوالفضل؛ قاسمی، اکرم ؛ حمزه‌نژاد، مهدی. (۱۳۹۳). ارزیابی حس تعلق به مکان ساکنان شهرهای جدید (مطالعۀ موردی: شهر جدید هشتگرد). فضای جغرافیایی،14(48)،41-56.
21. نقدی, اسدالله؛ وحدت, سلمان؛ سجادزاده, حسن(1395) نقش سرمایه های اجتماعی در دلبستگی به مکان در محلات سنتی (نمونه ی موردی: محلات شهر همدان)، مطالعات جامعه شناختی شهری،6(18) 23-50.
22. Manzo, L. C. (2005). For better or worse: Exploring multiple dimensions of place meaning. Journal of Environmental Psychology, 25, 67-86. [DOI:10.1016/j.jenvp.2005.01.002]
23. Anderson, J. R. (1995). Cognitive Psychology and Its Implications. New York, Publisher W. H.Freeman and Company.
24. Bonaiuto, M., Fornara, F., &Bonnes, M. (2003). Indexes of perceived residential environment quality and neighbourhood attachment in urban environments: a confirmation study on the city of Rome. Journal Landscape and urban planning, 65(1), 41-52. [DOI:10.1016/S0169-2046(02)00236-0]
25. Carmona, Matthew, Heath Tim, Oc. Taner and tiesdell Steven, (2003), Public Places urban spaces, Publisher Architectural press.
26. Chaigasem, T., & Tunming, P. A. (2019). Local cuisine tourism approach to authenticity and a sense of place for postmodern gastronomy in I-SAN Thailand. Afr. J. Hosp. Tour. Leis, 8, 239-258.
27. Erfani, G. (2020). Sense of place as an investigative method for the evaluation of participatory urban redevelopment. Cities, 99, 102648. [DOI:10.1016/j.cities.2020.102648]
28. Fried, M., &Gleicher, P. (1961). Some sources of residential satisfaction in an urban slum. Journal of the American Institute of planners, vol 27, No 4, pp. 305-315. [DOI:10.1080/01944366108978363]
29. Giuliani, M. V., & Feldman, R. (1993). Place attachment in a developmental and cultural context. Journal of Environmental Psychology, vol 13, pp.267-274. [DOI:10.1016/S0272-4944(05)80179-3]
30. Hidalgo, M. C., & Hernandez, B. (2001). Place attachment: Conceptual and empirical questions. Journal of environmental psychology,vol 21, No. 3,pp. 273-281. [DOI:10.1006/jevp.2001.0221]
31. Jorgensen, B. S., & Stedman, R. C. (2001). Sense of place as an attitude: Lakeshore owners attitudes toward their properties. Journal of Environmental Psychology, vol 21,pp. 233-248 [DOI:10.1006/jevp.2001.0226]
32. Kasarda, J. D., & Janowitz, M. (1974). Community attachment in mass society. Journal American sociological review, pp. 328-339. [DOI:10.2307/2094293]
33. Kasemets, K., Rammo, A., & Palang, H. (2019). Turning a landscape into a suburban community and the realization of a sense of place. Cities, 88, 37-47. [DOI:10.1016/j.cities.2019.01.012]
34. Livingston, M., Bailey, N., & Kearns, A. (2008). People is Attachment to Place -the Influence of Neighborhood Deprivation Glasgow: Joseph Rowntree Foundation.
35. Low, S. M., & Altman, I. (1992). Place attachment In Place attachment, Publisher Springer US. (pp. 1-12). [DOI:10.1007/978-1-4684-8753-4_1]
36. Lynch, K. (1960). The Image of the City. Cambridge, Mass. Publisher MIT Press.
37. Manzo, L. C. (2003). Beyond house and haven: toward a revisioning of emotional relationships with places. Journal of Environmental Psychology,vol 23,pp. 47-61. [DOI:10.1016/S0272-4944(02)00074-9]
38. Neisser, Ulrich. (1977). Cognition and Reality. SanFrancisco, Publisher freeman,
39. Oktay, D., Rüstemli, A., &Marans, R. W. (2009). Neighborhood satisfaction, sense of community, and attachment: Initial findings from Famagusta quality of urban life study. ITU A/Z Journal, vol 6, No 1,pp. 6-20.
40. Ryan, R. L. (2005). Exploring the effects of environmental experience on attachment to urban natural areas. Journal Environment and behavior,Vol 37, No 1,pp. 3-42. [DOI:10.1177/0013916504264147]
41. Tolman, E.C. (1948). Cognitive Maps in Rats and Men. PsychologicalReview, Vol. 55, No. 4, pp.54-80 [DOI:10.1037/h0061626] [PMID]
42. Ujang, N. (2012). Place attachment and continuity of urban place identity. Journal Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol 49, pp.156-167. [DOI:10.1016/j.sbspro.2012.07.014]
43. Ujang, N. (2017). Place Attachment and Continuity of Urban Place Identity. Asian Journal of Environment-Behaviour Studies, Vol 2, No 2,pp. 117-132. [DOI:10.21834/aje-bs.v2i2.182]
44. Žlender, V., & Gemin, S. (2020). Testing urban dwellers' sense of place towards leisure and recreational peri-urban green open spaces in two European cities. Cities, 98, 102579. [DOI:10.1016/j.cities.2019.102579]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
CC BY
نشریه «تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی» به‌طور کامل الزامات انتشار دسترسی آزاد را طبق«CreativeCommons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)» رعایت میکند.
