دوره 25، شماره 77 - ( 4-1404 )
جلد 25 شماره 77 صفحات 0دوره0فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Hedjazizadeh Z, Hosseini S M, karbalaee A R, layeghi S. (2025). Assessment of Drought Impact on Vegetation Changes in Hamadan over the Past Three Decades Using the TCI Model. jgs. 25(77), doi:10.61186/jgs.25.77.23
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4274-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4274-fa.html
حجازی زاده زهرا، حسینی سید محمد، کربلائی درئی علیرضا، لایقی شکوفه. پهنه بندی اثر خشکسالی بر تغییرات پوشش گیاهی همدان در سه دهه اخیر با استفاده از مدل TCI تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی 1404; 25 (77) 10.61186/jgs.25.77.23
1- استاد آب و هواشناسی، گروه آب و هواشناسی، دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران، hejazizadeh@khu.ac.ir ، hejazizadeh@khu.ac.ir
2- دانشیار اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم‌انسانی، دانشگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران، h.climate@yahoo.com
3- استادیار آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران، karbalaee@khu.ac.ir
4- دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران، shokofelayeghi@gmail.com
2- دانشیار اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم‌انسانی، دانشگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران، h.climate@yahoo.com
3- استادیار آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران، karbalaee@khu.ac.ir
4- دانشجوی کارشناسی ارشد آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران، shokofelayeghi@gmail.com
چکیده: (4970 مشاهده)
خشکسالی، مخاطره ای طبیعی است که سالانه در مناطق وسیعی از کره زمین خسارات زیاد اقتصادی، اجتماعی، زیست¬محیطی و جانی بوجود می آورد. خسارات ناشی از این پدیده، غیرملموس ولی بسیار وسیع و پرهزینه است که در صورت لزوم، تکنیک سنجش از دور به سبب دقت زمانی بالا، پوشش طیفی گسترده، سهولت دسترسی، عدم نیاز به تصحیح اتمسفری و زمین مرجع نمودن می تواند ابزار مفیدی در پایش خشکسالی به شمار آید. استان همدان در سال های اخیر به دلیل بروز خشکسالی های مکرر، با مشکلات زیادی مواجه شده است. لذا در پژوهش حاضر به بررسی و پایش خشکسالی استان همدان با شاخص TCI و اثر آن بر پوشش گیاهی استان با استفاده از داده های دورسنجی AVHRR و NOAA پرداخته شد. ابتدا داده های مربوطه از پایگاه داده نوا استار استخراج و در نهایت، رفتار زمانی- مکانی شاخص خشکسالیِ پوشش گیاهی بر روی 1528 یاخته در استان همدان مورد بررسی قرار گرفت. تفکیک مکانی داده های مورد استفاده در این پژوهش 4 کیلومتر است . نتایچ به دست آمده گویای این واقعیت است که خشکسالی پوشش گیاهی استان همدان بر اساس داده¬های دورسنجی افزایش چشمگیری داشته است. ضرایب من-کندال بیانگر وجود روندهای کاهشی پوشش گیاهی در سطح اطمینان معناداری 95 ام است. تنها در ماه های می، ژوئن و دسامبر تا حدودی از گستره خشکسالی پوشش گیاهی استان کاسته شده است. واکاوی رفتار مکانی شاخص خشکسالی پوشش گیاهی نشان داد که ماه¬های فوریه، مارس و نیز آوریل در گستره استان همدان خشکسالی های شدیدتری تجربه شده است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی
فهرست منابع
1. اسدی میآبادی، احمد(1394). بررسی اثرات خشکسالی بر تغییرات پوشش گیاهی و شور شدگی خاک (مطالعه موردی: جنوب شرق استان همدان)، پایان نامه کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه ملایر.
2. پورخسروانی، محسن؛ مهرابی، علی؛ موسوی، سیدحجت(1397). تحلیل فضایی خشکسالی حوضه سیرجان با استفاده از سنجش از دور، مجله مهندسی اکوسیستم بیابان، 20 :13-22.
3. چایچی، مریم؛ شهابیفر، مهدی(1387). پایش خشکسالی با استفاده از شاخصهای ماهواره‌ای در استان تهران، کنفرانس بین المللی بحران آب، دانشگاه زابل.
4. زارع‌ابیانه، حمید؛ بیات ورکشی، مریم؛ یزدانی، وحید(1389). تحلیل روند تغییرات سالانه و فصلی دما، بارش و خشکسالی‌های استان همدان، فصلنامه مهندسی آبیاری و آب، 3: 58-47.
5. سبزی‌پرور، علی‌اکبر؛ مریانجی، زهره؛ کرمی، عباس(1384). بررسی توزیع مکانی و زمانی خشکسالی های رخ داده در استان همدان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، نشریه علمی سپهر، 53: 52-48.
6. شریفی، ویدا(1401). تحلیل اثر خشکسالی بر پارامترهای فنولوژی شاخص های گیاهی از سری زمانی تصاویر سنجنده MODIS(مورد مطالعاتی: استان همدان)، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته نقشه برداری، گرایش سنجش ازدور، دانشکده مهندسی گروه عمران، دانشگاه کردستان.
7. غیائی، سمیرا(1394). اثر خشکسالی هواشناسی بر تغییر کاربری اراضی(مطالعه موردی: حوزه آبخیز سد اکباتان)، پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد، رشته آبخیزداری، دانشکده آب و خاک گروه مرتع و آبخیزداری، دانشگاه زابل.
8. فاضل دهکردی، لیلا؛ سهرابی، طیبه؛ محمودی کهن، فرهاد(1394). پایش خشکسالی با استفاده از تصاویر سنجنده مودیس در مناطق خشک(مطالعه موردی: استان یزد)، مجله مهندسی اکوسیستم بیابان، 9 :81-94
9. کاظمی، آزاده(1386). ارزیابی شاخص های خشکی و خشکسالی در شرایط اقلیمی استان همدان، پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد، رشته آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا.
10. مجیدی، علی اکبر( 1394). پایش و پهنه بندی خشکسالی های هواشناسی رزن- قهاوند( استان همدان) بر اساس شاخص بارش استاندارد اصلاح شده و کاربرد زنجیره مارکوف، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی آب، گرایش مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد.
11. مردانی، رامین؛ منتصری، حسین(1402). تغییرات زمانی و مکانی خشکسالی هواشناسی و ارتباط آن با شاخصهای دمایی و وضعیت پوشش گیاهی با استفاده از سنجش از دور و تصاویر ماهواره‌ای در شهرستان مرودشت، مدیریت آب و خاک، 3: 72 -89 .
12. واثق‌نژاد، حمیده(1394). بررسی تاثیر خشکسالی بر منابع آب دشت ملایر، همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته مهندسی منابع طبیعی، گرایش آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر.
13. Aswathy, C., Srikanth, G., Haridas, N., (2014), Drought Monitoring and Assessment for Karur District in Tamil Nadu Using Remote Sensing and GIS Techniques, 15 th Esri India User Conferenceg,National Remote Sensing Centre.
14. Beaudin, I., (2006), Potentiel de la télédétection pour le suivi et la caractérisation des conditions de sécheresse en milieu méditerranéen, University LAVAL.
15. Das, S., Roy, C., Malini, S., (2013), Geospatial Assessment of Agricultural Drought(case study of Bankura, weast Bengal), International Journal of Agricultural Science and Research, 1:1-28.
16. Dhawale, R., Paul, S. K., (2018), A Comparative Analysis of Drought Indices on Vegetation Through Remote Sensing for Latur Region of India, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 5: 20-23. [DOI:10.5194/isprs-archives-XLII-5-403-2018]
17. Feng, G., (2014), Monitoring drought intensity in Illinois with a combined index, AM Degree of Geography and Environmental Resources, In the Graduate School Southern Illinois University.
18. Hasanalibeyk, M., RomanKhan, M., Shahzada, A., (2020), Assessing Meteorological and Agricultural Drought in Chitral Kabul River Basin Using Multiple Drought Indices. Journals Remote Sensing. 9: 1417-1422. [DOI:10.3390/rs12091417]
19. Kogan, F. N., (1997), Global Drought Watch from Space, National Oceanic and Atmospheric Administration/National Environmental Satellite Data and Information Service, Camp Springs, Maryland, 4:621-636.
https://doi.org/10.1175/1520-0477(1997)078<0621:GDWFS>2.0.CO;2 [DOI:10.1175/1520-0477(1997)0782.0.CO;2]
20. Salakpi, F., (2021), Forecasting Vegetation Condition in Pastoral Communities for Disaster Prevention, Ph.D degree of Philosophy, University of Sussex.
21. Seiler, R. A., kogan, F., Sullivan, J., (1998), AVHRR-based vegetation and temperature condition indices for drought detection in Argentina, Advances in Space Research, 3: 481-484. [DOI:10.1016/S0273-1177(97)00884-3]
22. Tsiros, E., Spiliotopoulos, M., Dalezios, N.R., (1998), Use of NOAA/AVHRR-based vegetation condition index(VCI) and temperature condition index(TCI) for drought monitoring in Thessaly, Greece, Symposium on water resources management: risks and challenges for the 21st century.
23. Wang, F., Yang, H., Zhao,Y., Li, Z., Wu, J., (2018), Capability of Remotely Sensed Drought Indices for Representing the Spatio-Temporal Variations of the Meteorological Droughts in the Yellow River Basin, Journals Remote Sensing, 11: 1834-1844. [DOI:10.3390/rs10111834]
24. Yan, N., Wu, B., K, Vijendra., Chang, S., Yang, L., (2016), A drought monitoring operational system for China using satellite data: design and evaluation, Natural Hazards and Risk, 7: 264-277. [DOI:10.1080/19475705.2014.895964]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)