صفاری امیر، موسی وند جعفر، افتخاری سید مروت. تحلیل توسعه کاربریهای شهری در مناطق لغزشی با استفاده از تلفیق مدلهای تصمیمگیری چندمعیاره مطالعه موردی: حوضه رود - دره فرحزاد. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1390; 11 (22) :85-107
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-628-fa.html
1- ، saffari@khu.ac.ir
چکیده: (7185 مشاهده)
مخاطرات محیطی همواره موجب تغییراتی در شرایط زیست محیطی سکونتگاههای انسانی شده و خسارتهای گستردهای را بر جوامع بشری تحمیل مینماید. همجواری سامانههای شهری با مناطق پایکوهی و شیبهای تند طبیعی در حوضههای کوهستانی، آسیبپذیری ناشی از حرکات دامنهای از نوع لغزشی را افزایش داده است. حوضه کوهستانی رود ـ دره فرحزاد یکی از مناطق شهری- کوهستانی کلان شهر تهران است که در معرض آسیبپذیری ناشی از حرکات دامنهای از نوع لغزشی قرار دارد. در این مقاله با هدف تحلیل ژئومورفولوژیکی توسعه شهری و آسیب پذیری ناشی از حرکات زمین لغزش، پهنهبندی خطر زمین لغزشها با استفاده از تلفیق مدلهای وزن دهی چند معیاره انجام شده است. پس از بررسی در مورد ویژگیهای طبیعی حوضه مطالعاتی و بازدید میدانی، شش عامل و متغیر مستقل شامل عوامل سنگ شناسی، ارتفاع، شیب دامنهها، جهت دامنهها، فاصله از گسلها و فاصله از شبکه زهکشی به عنوان عوامل موثر در وقوع زمینلغزشهای منطقه انتخاب شده است. نقشهها در محیط نرمافزاری Arc GIS توسط عملگرهای فازی و مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تولید شده است. به منظور تحلیل بین آسیبپذیری ناشی از زمینلغزشها و طبقات توسعه یافته شهری، نقشه کاربری زمین در حوضه با نقشه نهایی پهنهبندی خطر همپوشانی داده شد. نتایج نشان داد که از حدود 13.2 درصد مساحت محدوده مورد مطالعه (3.039596 کیلومترمربع) که توسط کاربریهای مختلف شهری اشغال گردیده است، 87.66 درصد در محدوده با خطر کم و بسیار کم، 3.36 درصد در محدوده با خطر متوسط و 8.96 درصد در محدوده با خطر زیاد و بسیار زیاد قرار دارد.