دوره 24، شماره 73 - ( 4-1403 )
جلد 24 شماره 73 صفحات 539دوره521فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khezerluei Mohammadyar Z, alijani B. An Analysis of precipitation Periods trend in Iran. jgs 2024; 24 (73) :521-539
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4156-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4156-fa.html
خضرلوی محمدیار زلیخا، عزیزی قاسم، علیجانی بهلول. تحلیل روند دوره های بارشی ایران. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1403; 24 (73) :521-539
1- دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2- استاد گروه جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ،ghazizi@ut.ac.ir
3- استاد گروه جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
2- استاد گروه جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ،
3- استاد گروه جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
چکیده: (2887 مشاهده)
هدف این مقاله آشکارسازی تغییرات در سریهای زمانی شاخصهای فراوانی و شدت بارش یک تا شش روزه ایران و خوشهبندی ایستگاه‌ها براساس تغییرات رخ‌داده در نیم‌قرن اخیر است. روند تغییرات فراوانی و شدت هر دوره با استفاده از آزمون من-کندال و برآوردگر شیب سن طی دوره 2018-1968 شناسایی شد. سپس با استفاده از روش تحلیل مؤلفه‌های اصلی و روش تحلیل خوشهای، کل ایستگاه‌ها براساس روند تغییرات سالانه شاخصهای فراوانی و شدت بارش به ترتیب در پنج خوشه (فراوانی) و چهار خوشه (شدت) دسته‌بندی شدند. ایستگاه‌های خوشه 1 و 2 نمایانگر فراوانی دورههای بارشی با روند منفی شدید یا بدون روند هستند. این دو خوشه بیشتر در نیمهی جنوبی ایران استقرار یافتهاند. ایستگاه‌های خوشه 4 و 5 نمایانگر فراوانی دورههای بارشی با روند مثبت (ملایم) هستند که عمدتاً در بخش شمالی کشور واقع هستند. ایستگاه‌های خوشه 3 نمایانگر فراوانی دورههای بارشی با روندهای کاهشی (ملایم) هستند که بیشتر در غرب و جنوب‌غرب ایران متمرکزند. نتایج خوشهبندی ایستگاه‌ها براساس شاخص شدت دورههای بارشی برخلاف نتایج فراوانی، الگوی خاصی را نشان نمیدهند؛ اما در خوشهی ۱ روندهای کاهشی شدیدی در طول نیم قرن اخیر تجربه شده است. ایستگاه‌های این خوشه بیشتر در مناطق شمالی کشور متمرکزند. سایر خوشهها تقریباً در تمام مناطق کشور پراکنده شدهاند. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که فراوانی دورههای بارشی در عرضهای شمالی کشور روندهای افزایشی (متوسط یا ضعیف) و شدت دورههای بارشی در این عرضها روند کاهشی شدیدی داشتهاند.
واژگان کلیدی: فراوانی بارش، شدت بارش، تحلیل مؤلفه‌های اصلی، خوشهبندی، روند.
[1] نویسنده مسئول: khezerluyizoleykha@yahoo.com
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
CC BY
نشریه «تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی» به‌طور کامل الزامات انتشار دسترسی آزاد را طبق«CreativeCommons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)» رعایت می‌کند.
