عطا اله کاویان، محمد ایوب محمدی، علی آزموده،
دوره 14، شماره 35 - ( 12-1393 )
چکیده
ارزیابی و آگاهی ازنحوه تأثیر سازههای احداثی روی پاسخ حوضه درمقابل بارش،به عنوان یکی ازمسائل مهم و اساسی درمدیریت حوضههای آبخیزومطالعات کنترل سیل میباشد. هدف از این تحقیق بررسی میزان تأثیر سدهای اصلاحی احداث شده در بالادست سد تجن بر دبی اوج سیلاب درحوضه آبخیز محمد آباد است. بدین منظور 67 سازه اصلاحی احداث شده در10 زیرحوضه ازحوضه آبخیز محمد آباد در فاصله تقریبی 75 کیلومتری ازشهرستان ساری مورد بررسی قرار گرفت. با ترسیم پروفیل طولی آبراهههای دارای سدهای اصلاحی در قبل و بعد از ساخت این سازهها، زمان تمرکز آبراههها در قبل و بعد از ساخت سدها برآورد گردید. همچنین دبی اوج سیلاب در دو حالت قبل و بعد ازاحداث سازهها به روش SCS برای هر یک از زیرحوضهها برآورد شد. نتایج نشان از برآورد بیشترین تغییر در دبی اوج سیلاب در زیرحوضه D با 3/10% کاهش نسبت به قبل از احداث سازهها دارد. استفاده از آزمون مقایسه میانگینها به روش T-test نشان داد اختلاف معنیداری بین شیب آبراهه (Pvalue = 0.001) و دبی اوج سیلاب (Pvalue = 0.017) بعد از ساخت سدهای اصلاحی وجود دارد، در حالیکه بعد از ساخت سازهها، تفاوت معنیداری در مقدار زمان تمرکز (Pvalue = 0.107) مشاهده نگردید. همچنین نتایج نشان داد تغییر در دبی اوج سیلاب ارتباط معنیداری در سطح 99% با تغییر درشیب آبراهه و تعداد سازهها داشته و این در حالیست که رابطه معنیداری در سطح 95% بین تغییر در دبی اوج سیلاب و تغییر در طول آبراهه وجود ندارد.