علیاصغر آلشیخ، مجید همراه، حسین هلالی، علی فاتحی،
دوره 3، شماره 3 - ( 1-1383 )
چکیده
بهرهبرداری از منابع آب اعم از سطحی و زیرزمینی مستلزم شناخت رفتار و مقدار هر کدام از منابع است تا با استفاد بهینه از این منابع، حداقل خسارت به محیط زیست و مخازن این آبها وارد گردد. در حال حاضر تعداد زیادی از دشتهای کشورمان، دشت ممنوعه اعلام شده و برداشت بیشتر از سفرههای آب زیرزمینی امکانپذیر نمیباشد و بعضی سفرهها نیز در حال تخریب و نابودی است. رفع این معضلات، مستلزم تهیه بیلان منابع آب است تا با شناخت کمی آب بتوان در جهت توسعه پایدار، برنامهریزی نمود . محاسبه عوامل بیلان نیازمند آمار و اطلاعات هواشناسی، هیدرولوژی و هیدروژئولوژی است که پس از تجزیه و تحلیل، نقشهها و اطلاعات مکانی موردنیاز به دست میآید. در این تحقیق بیلان هیدرولوژیکی محاسبه و سپس بیلان آب زیرزمینی به دلیل تنوع و کاربرد بیشتر آن در کارهای اجرایی، در سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه گردیده است. در انتها نتایج محاسبات عوامل مختلف بیلان در سیستم اطلاعات جغرافیایی ارائه شده است . با استفاده از نقشه بیلان تهیه شده در محیط GIS، نقاط بحرانی برداشت بیرویه از آب زیرزمینی مشخص شد. از اینرو میتوان از واردآمدن خسارت به سفرههای آب زیرزمینی جلوگیری نمود. همچنین دبی مجاز بهرهبرداری از سفره در هر نقطه از دشت و فاصله چاههای جدید از منابع موجود محاسبه و ارائه گردید . نتایج این تحقیق نشان میدهد که بیشتر مناطق دشت تالش فاقد محدودیت برداشت بوده و توسعه بهرهبرداری در آن توصیه میگردد. لازم به ذکر است که به دلیل مجاورت دشت فوق با دریای خزر محدودیت برداشت به دلیل نفوذ آب شور دریا در بعضی نقاط وجود دارد .