دوره 6، شماره 16 - ( 2-1390 )                   جلد 6 شماره 16 صفحات 64-33 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Parsa S A, Jaberi M. An analysis of a number of formalistic techniques in Khaghani's Odes. Journal title 2011; 6 (16) :33-64
URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1793-fa.html
پارسا سید احمد، جابری مینا. بررسی برخی از مؤلفه‌های نقد فرمالیستی در قصاید خاقانی. عنوان نشریه. 1390; 6 (16) :33-64

URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1793-fa.html

بررسی برخی از مؤلفه‌های نقد فرمالیستی در قصاید خاقانی
سید احمد پارسا* 1، مینا جابری2
1- دانشیار دانشگاه کردستان ، dr.ahmadparsa@gmail.com
2- دانشگاه کردستان
چکیده:   (12796 مشاهده)

پژوهش حاضر به بررسی برخی از مؤلفه‌های نقد فرمالیستی در قصاید خاقانی می‌پردازد. بررسی دلایل برجستگی و امتیاز زبان خاقانی در مقایسه با سایر سرایندگان شعر پارسی و ایجاد بستری مناسب و درخور جهت درک بهتر ویژگی‌های شعری خاصّ او از اهداف پژوهش حاضر محسوب می‌شود. جامعه آماری این پژوهش، 132 قصیده خاقانی و حجم نمونه براساس فرمول کوکران 97 چامه است که به‌شیوه تصادفی ساده1 و با بهره‌گیری از جدول تصادفی اعداد گزینش شده است. روش پژوهش توصیفی است و داده­ها با استفاده از تکنیک محتوا و شیوه کتابخانه­ای بررسی شده است. منبع مورد استفاده دیوان خاقانی ویراسته میرجلال‌الدّین کزّازی است. دلیل برگزیدن این اثر، دقّت بیشتر مصحح در ضبط واژه‌ها، توجه بیشتر به نسخه‌بدل‌ها، تصحیح‌های قیاسی درخور توجّه و مسائل دیگر این‌چنینی است. نتیجه نشان می‌دهد خاقانی همه مؤلّفه‌های شاخص فرمالیسم را چون آشنایی‌زدایی،2 رستاخیز واژگان، برجسته‌سازی زبان و انواع هنجارگریزی3 و قاعده‌افزایی4 به کار گرفته است. به‌گونه­ای که موجب شده زبان او در قصاید، در مقایسه با دیگر سروده‌های خودش و شاعران دیگر، از اهمیّت به‌سزایی برخوردار باشد.

واژه‌های کلیدی: خاقانی، فرمالیسم، قصیده، هنجارگریزی، قاعده‌افزایی
متن کامل [PDF 346 kb]   (3683 دریافت)    
فهرست منابع
1. احمد سلطانی، منیره (1377) قصیده فنّی و تصویرآفرینی خاقانی شروانی. تهران: کیهان.
2. احمدی، بابک (1386) ساختار و تأویل متن. چاپ نهم. تهران: مرکز.
3. اردلان جوان، سیّدعلی (1385) تجلّی شاعرانه اساطیر و روایات تاریخی و مذهبی در اشعار خاقانی. مشهد: به‌نشر.
4. بشیری، محمود (1390) «بررسی سه غزل سنایی برپایه نقد فرمالیستی با تأکید بر آرای گرامون و یاکوبسن»، پژوهشنامه زبان و ادبیات فارسی. سال سوم. شماره 9: 91-73.
5. پورنامداریان، تقی (1381) سفر در مه. تهران: نگاه.
6. خاقانی، بدیل بن علی (1380) دیوان. به‌کوشش سجادی. چاپ هشتم. تهران: زوّار.
7. خاقانی، بدیل بن علی (1375) دیوان. ویراسته میرجلال‌الدّین کزّازی. تهران: مرکز.
8. خسروی، حسین (1389) «نقد فرمالیستی شعر زمستان»، مجله پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی: سال اوّل شماره 1: 113-75.
9. دشتی، علی (1357) خاقانی شاعر دیر آشنا. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.
10. ذوالفقاری، محسن (1382) «نقد موسیقی بیرونی بر شعر فارسی». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد: شماره140: 38-19.
11. راشدمحصل، محمدرضا ( 1378) «خاقانی و لطایف هنری در بیان معانی الهامی». مجموعه مقالات پنجمین همایش سالانه زبان و ادبیّات فارسی. دانشگاه هرمزگان.
12. سعدی، مصلح بن عبدالله (1383) کلیات سعدی. به اهتمام بهمن خلیفه بناروانی. تهران: طلایه.
13. شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا (1386) موسیقی شعر. چاپ دهم. تهران: آگاه.
14. شمیسا، سیروس (1374) سبک‌شناسی شعر. تهران: فردوس.
15. شمیسا، سیروس (1386) نقد ادبی. چاپ دوم. ویرایش دوم. تهران: میترا.
16. صفوی، کوروش (1373) از زبان‌شناسی به ادبیّات. جلد اوّل. تهران: چشمه.
17. علوی مقدم، مهیار (1377) نظریه‌های نقد ادبی معاصر. تهران: سمت.
18. فولادی، علیرضا (1390) «نقد گرانیگاهی روشی برای نقد فرمالیستی شعر». مجله نقد ادبی، سال 1. شماره 3: 163-137.
19. کرمی، محمدحسین (1383) «آرایش و آفرینش واکی». نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز: سال 47. شماره مسلسل193: 34-1.
20. کی‌منش، عباس (1383) «جاذبه‌های موسیقایی برخی مضامین خاقانی». مجله دانشکده ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 170-171: 110-91.
21. معدن‌کن، معصومه (1384) بساط قلندر. تبریز: آیدین.
22. مقدادی، بهرام (1378) فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی. تهران: فکور.
23. مکاریک، ایرناریما (1385) دانش‌نامه نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجرپور و محمّد نبوی. چاپ دوم. تهران: آگه.
24. میرشکاران، محمدباقر (1385) موسیقی شعر خاقانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان.
25. نظری، جلیل (1385) «توصیف‌های تکراری و زیبایی آن در شعر خاقانی». نشریه دانشکده ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر.کرمان: شماره 19: 270-235.
26. وحیدیان کامیار، تقی (1379) بدیع. تهران: دوستان.
27. وحیدیان کامیار، تقی (1367) وزن و قافیه شعر فارسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
28. ولک، رنه (1373) تاریخ نقد جدید. ترجمه سعید ارباب شیرانی. جلد اوّل. تهران: نیلوفر.
29. Abrams, M. H. (1384) a Glossary of Literary Terms, Tehran: Rahnama.
30. Cuddon. J. A. (1984) a dictionary of Literary Terms, Great Britain: Penguin Books.
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله مطالعات و تحقيقات ادبی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Literary Studies

Designed & Developed by : Yektaweb