دوره 8، شماره 19 - ( 2-1400 )
جلد 8 شماره 19 صفحات 110-93 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ghabeli N, Parsa S A, Rajabi E. Investigating the Structure of Two Stories of Marzbān-nāma and Haft Peykar Using Greimas’ Actantial Model. Journal title 2021; 8 (19) :93-110
URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1908-fa.html
URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1908-fa.html
قابلی نرجس، پارسا سید احمد، رجبی عرفان. بررسی ساختار دو حکایت از مرزبان‌نامه و هفت‌پیکر
با استفاده از الگوی کنشی گرماس. عنوان نشریه. 1400; 8 (19) :93-110
نرجس قابلی* 
1، سید احمد پارسا2 ، عرفان رجبی
1، سید احمد پارسا2 ، عرفان رجبی
1- دانشگاه ایلام ، s.narcissus@yahoo.com
2- دانشگاه کردستان
2- دانشگاه کردستان
چکیده: (3648 مشاهده)
یکی از شیوههای تحلیل متون ادبی بررسی ساختارگرایانه است. از شاخههای مورد توجه ساختارگرایان روایتشناسی است. گرماس، نشانه‌شناس لیتوانیایی، با توجه به تقابلهای دوگانه و الگوی کنشی، به تبیین ساختار روایت و شخصیتهای داستان پرداخته است. هدف پژوهش حاضر بررسی ساختار حکایتی از مرزبان‌نامه با عنوان «ایراجسته و خسرو» و حکایتی از هفت‌پیکر با عنوان «فتنه و بهرام» با رویکرد ساختارگرایانه است که در ضمن پژوهش شخصیتها و کنشگران حکایت‌ها و نیز تفاوتها و شباهتهای دو حکایت و نوع کنش ارزیابی می‌شود. نتیجه نشان میدهد دو حکایت از لحاظ روساخت همگون نیستند، ولی ژرف‌ساخت مشترکی دارند. کنشگر فاعل در حکایت «ایراجسته و خسرو» نقش مهمی در پیرنگ حکایت به‌عهده دارد، ولی در حکایت «فتنه و بهرام» مفعول (هدف) در جایگاه کنشگری فعال، فاعل یا قهرمان را به کنش ترغیب میکند.
فهرست منابع
1. آزاد، مرضیه (1388) «بررسی ساختار حکایت‌های مرزبان‌نامه (بر اساس الگوی الماسی‌شکل لابوف)». پژوهش‌های ادب عرفانی (گوهر گویا). دوره سوم. شماره 1: 132-140.
2. احمدی، بابک (1388) ساختار و تأویل متن. تهران: مرکز.
3. اخوت، احمد (1371) دستور زبان داستان. اصفهان: فردا.
4. اسکولز، رابرت (1383) درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات. ترجمه فرزانه طاهری. تهران: آگاه.
5. برتنس، هانس (1392) مبانی نظریه ادبی. ترجمه محمد ابوالقاسمی. چاپ سوم. تهران: ماهی.
6. پراپ، ولادیمیر (1368) ریخت‌شناسی قصه پریان. ترجمه مدیا کاشیگر. تهران: روز.
7. پوراسدیان، معصومه (1389) «شیوههای شخصیت‌پردازی در کلیله و دمنه و مرزبان‌نامه». دانشگاه علامه طباطبایی. استاد راهنما محمدحسن حایری. دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
8. تولان، مایکل (1386) روایتشناسی: درآمدی زبان شناختی ـ انتقادی. ترجمه سیده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی. تهران: سمت.
9. خشنودی چروده، بهرام و میثم ربانی خانقاه (1391) «روایتشناسی حکایت‌های مرزبان‌نامه در سه سطح: داستان، گفتمان و روایتگری با تکیه بر حکایت دادمه و داستان». متن‌پژوهی ادبی. شماره 51: 75-96.
10. رضایی دشت‌ارژنه، محمود (1387) «نقد و تحلیل قصه‌ای از مرزبان‌نامه بر اساس رویکرد بینامتنیت». نقد ادبی. دوره اول. شماره 4: 31-51.
11. سجودی، فرزان (1388) نشانه‌شناسی: نظریه و عمل. تهران: علم.
12. سلدن، رامان و ویدوسون، پیتر (1384) راهنمای نظریه ادبی معاصر. ترجمه عباس مخبر. ویرایش سوم. تهران: طرح نو.
13. شعیری، حمیدرضا (1381) مبانی معناشناسی نوین. تهران: سمت.
14. علوی‌مقدم، مهیار و سوسن پورشهرام (1387) «کاربرد الگوی کنشگر گرماس در نقد و تحلیل شخصیتهای داستانی نادر ابراهیمی». پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا). سال دوم. شماره 8: 130-107.
15. مطیعی‌مهر، لیلا (1385) «بررسی ساختار روایی هفت‌پیکر نظامی گنجوی». دانشگاه شهرکرد. استاد راهنما احمد امین. دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
16. مکاریک، ایرنا ریما (1390) دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه.
17. موران، برنا (1389) نظریه‌های ادبیات و نقد. ترجمه ناصر داروا. تهران: نگاه.
18. نظامی، الیاس‌بن‌یوسف (1386) هفت‌پیکر نظامی. تصحیح بهروز ثروتیان. چاپ دوم. تهران: امیر‌کبیر.
19. وراوینی، سعدالدین (1375) مرزبان‌نامه. به‌کوشش خلیل خطیب‌رهبر. تهران: صفی‌علیشاه.
20. هارلند، ریچارد (1385) از افلاطون تا بارت. گروه مترجمان. چاپ دوم. تهران: چشمه.
21. Hawkes, Terence (1992) Structuralism and Criticism, 3rd Ed, London: Routledge.
22. Hebert, Louis (2005) Tools for Text and Image Analysis, Julie tabler, available at http://www.signosemio.com.
23. Martin, Bronwen; Felizitas Ringham (2000) Dictionary of semiotics, London, New York.
24. Persian References in English
25. Azad, M. (2009) “The structure of the story based on diamond pattern”, Gohar Gouya, 3rd ed, No.1, Pp: 132-140.
26. Ahmadi, B. (2009) The structure and interpretation of texts. Tehran: Markaz.
27. Alavi Moghaddam, M. & Pourshahrām, S. (2008) "Application of Greimas model in critique and analysis of Nader Ebrahimi's fictional characters". Research on mystical literature (the essence of the sea). 2nd. year. No. 8. Pp: 107-130.
28. Bertens, H. (2013) The Basics of literary theory. Trans by Mohammad Abolqāsemi, 3rd ed, Tehran: Māhi.
29. Harland, R. (2006) Introduction to the theory of literary history from Plato to Bart, 3rd ed, Trans by Group translators, Tehrān: Cheshmeh.
30. Khoshnoodi Chroudeh, B. & Rabbāni Khāneghāh, M. (2012) "Narrative of Marzbannameh anecdotes at three levels: story, discourse and narration based on Dadmeh anecdote and story". Quarterly Journal of Literary Research. No. 51. Pp( 75-96).
31. Martin, B., & Ringham, F. (2000) Dictionary of Semiotics. London: Continuum.
32. Mkaryk, A. (2011) Encyclopedia of contemporary literary theories. 4thed.
33. Moran, B. (2010) Theories of Literature and Criticism. Trans by Nāser Darva. Tehrān: Negāh.
34. Moti'i Mehr, L. (2006) "A Study of the Narrative Structure of Ganjavi Military Weekly", Irandoc.
35. Nezāmi, E. (2007) Haft Peykar, Behroz servatian (emend), Tehrān: Amir Kabir.
36. Okhovvat, A. (1992) Grammar of story. Isfahān: Fardā.
37. Propp, V. (1989) Morphology of fairy tales. Trans by Mediā Kāshigar. Tehrān: Rooz.
38. Pour Asadiyān, M. (2010) Characterization practices in Kelileh and Demneh, Irandoc.
39. Rezaei Dasht-e Arzhaneh, M. (2008) "Critique and analysis of a story from Marzbannāmeh based on the intertextual approach". Literary Criticism. Volume 1. No. 4. Pp: 31-51.
40. Scholes, R. (2004) An Introduction to Structuralism in Literature. Trans by Farzāneh Tāheri. Tehrān: Āgāh.
41. Selden, R. & Widdowson, P. (2005) Guide to Contemporary Literary Theory, 3rd ed. Tehrān: Tarhe Now.
42. Shairi, H. (2002) Fundamentals of Modern Semantics. Tehrān: Samt.
43. Sojoudi, F. (2009) Semiotics: Theory and Function. 1st ed. Tehrān: Elm.
44. Tulane, M. (2007) Narratology: An linguistic-critical introduction, Trans by Fatima Alavi & Fateme nemati, Tehrān: Samt.
45. Varāvini, S. (1996) Marzbānnāameh, explained by Khalil Khatib. Tehrān: Safi Ali Shāh.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
