دوره 8، شماره 20 - ( 5-1400 )
جلد 8 شماره 20 صفحات 127-105 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
fallahi Z, haji aqa babaei M. Investigating the Element of Time in the Novel “Chess with the Doomsday Machine”. Journal title 2021; 8 (20) :105-127
URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1939-fa.html
URL: http://jls.khu.ac.ir/article-1-1939-fa.html
فلاحی زهرا، حاجی آقا بابایی محمدرضا. بررسی عنصر زمان در رمان شطرنج با ماشین قیامت. عنوان نشریه. 1400; 8 (20) :105-127
1- دانشگاه علامه طباطبایی ، golestancheshmeh@gmail.com
2- دانشگاه علامه طباطبایی
2- دانشگاه علامه طباطبایی
چکیده: (5965 مشاهده)
زمان یکی از عناصری است که به متن داستان هویت میبخشد و سبب تمایز داستان و روایت می‌شود؛ همچنین، زمان کارکردهای گوناگونی در متن داستان برعهده می‌گیرد و به‌شیوه‌های مختلف در پیش‌برد داستان مؤثر واقع می‌شود. در این پژوهش، عنصر زمان در رمان شطرنج با ماشین قیامت مطابق نظریه ژرار ژنت بررسی شده است. با توجه به ساختار خاطره‌مانند رمان، زمان‌پریشی در این متن بسامد بالایی دارد و زمان تقویمی اهمیت چندانی ندارد. علاقه نویسنده به داستان‌نویسی برمبنای تصاویر ذهنیاش، او را از ثبت تاریخ دقیق وقایع بینیاز کرده است. نویسنده با بهره‌گیری از تکنیک شکست زمان در طول روایت، به ایجاد تعلیق در داستان و نیز گره‌گشایی از برخی ابهام‌های موجود در متن پرداخته است. توصیف‌های متعدد و توجه به جزئیات، زمان داستان را در بیشتر صحنه‌ها متوقف کرده است. در این رمان، بسامد روایت رویدادها از نوع مفرد است و نویسنده با بهره‌گیری از این تمهید سعی کرده است، به شتاب داستان و پیش‌برد آن کمک کند. نویسنده رمان شطرنج با ماشین قیامت با استفاده از تمهیدات گوناگون زمانی کوشیده است روایتگر دگرگونی نگاه شخصیت اصلی داستان از حالت جزماندیش به حالت مسامحه‌جو باشد و با استفاده از شگردهای به‌کارگیری زمان، در بسیاری از آموزه‌های ذهنی راوی تردید ایجاد کند.
فهرست منابع
1. احمدزاده، حبيب (1387) شطرنج با ماشين قيامت. تهران: سورة مهر.
2. بهنام¬فر، بهنام، اکبر شاميان ساروکلايي، و زينب طلايي (1393) «بررسي زمان‌بندي روايت در رمان سالمرگي بر اساس نظرية ژرار ژنت» . متنپژوهي ادبي. سال هجدهم. شمارة 60: 126-144.
3. تودوروف، تزوتان (1382) بوطيقاي ساختگرا. ترجمة محمد نبوي. چاپ دوم. تهران: آگه.
4. تولان، مايکل¬جي (1383) درآمدي نقادانه‌ـ‌زبان‌شناختي بر روايت. ترجمة ابوالفضل حري. تهران: بنياد سينمايي فارابي.
5. حاجي‌آقابابايي، محمدرضا (1396) «بررسي روايت¬شناسانة طوطي¬نامه». متنپژوهي ادبي. سال بيست‌ويکم. شمارة 74: 54-78.
6. حاجي‌آقابابايي، محمدرضا، و نرگس صالحي (1397) «بررسي عناصر روايت در شعر خوان هشتم و آدمک اخوان‌ثالث». شعرپژوهي. شمارة 35: 45-68.
7. حجازي، بهجت السادات (1392). «تحليل رمان چندآوايي شطرنج با ماشين قيامت». پژوهش زبان و ادبيات فارسي. شمارة 29: 172-145.
8. درودگريان، فرهاد، محمدرضا زمان‌احمدي، الهام حدادي (1390) «تحليل زمان روايي از ديدگاه روايت‌شناسي براساس نظرية ژنت در داستان "بي‌وتن" اثر رضا اميرخاني». سبک‌شناسي نظم و نثر فارسي. دورة چهارم. شمارة 3: 138-127.
9. رضي، احمد و فائقه عبداللهيان (1389) «تحليل عناصر داستاني در رمان شطرنج با ماشين قيامت». ادبيات پايداري. سال دوم. شمارة 3: 204-231.
10. ريمون‌ـ‌کنان، شلوميت (1387) روايت داستاني: بوطيقاي معاصر. ترجمة ابوالفضل حري. تهران: نيلوفر.
11. صهبا، فروغ (1387) «بررسي زمان در تاريخ بيهقي براساس نظرية زمان در روايت». پژوهش‌هاي ادبي. سال پنجم. شمارة 21: 89-112.
12. طاهري، قدرت¬الـله، و ليلا سادات پيغمبرزاده (1388) «نقد روايت¬شناسانة ساعت پنج براي مردن دير است براساس نظرية ژرار ژنت». ادب‌پژوهي. دورة سوم. شمارة 8-7: 27-49.
13. غفاري، سحر، و سهيلا سعيدي (1393) «کارناوال‌گرايي در شطرنج با ماشين قيامت». نقد ادبي. سال هفتم. شمارة 25: 99-119.
14. فلکي، محمود (1382) روايت داستان. تئوريهاي پايهاي داستاننويسي. تهران: بازتاب‌نگار.
15. لوته، ياکوب (1386) مقدمهاي بر روايت در ادبيات و سينما. ترجمة اميد نيکفرجام. تهران: مينوي‌خرد.
16. مارتين، والاس (1383) نظريههاي روايت. ترجمة محمد شهبا. تهران: هرمس.
17. مندنيپور، شهريار (1383) کتاب ارواح شهرزاد (سازهها، شگردها و فرمهاي داستان نو). تهران: ققنوس.
18. يعقوبي، رؤيا (1391) «تفاوت ميان داستان و گفتمان براساس نظرية ژرار ژنت». پژوهش‌نامة فرهنگ و ادب. سال هشتم. شمارة 13: 289-311.
19. Genette, Gerard (1980) Narrative Discourse, An essay in method, Trans. Jane E. Lewin. Ithaca, New York: Cornell University Press.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
