|
نقش یک نقطه در قرائت کلمه و تأثیر آن در سوق معنای شعر حافظ
|
سلیم نیساری*   |
| عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی |
|
|
چکیده: (6260 مشاهده) |
بعضی کاتبان نسخه‌های خطی دیوان حافظ و ازآن‌جمله کاتبان سده نهم هجری در امر کتابت به سبب شتاب‌کاری یا بی‌اهمیت‌دانستن نقطه درقالب کلمه، در قید نقطه در جای صحیح آن تسامح کرده‌اند یا آن را از قلم انداخته‌اند.
برای مصحح دیوان حافظ به‌ویژه هنگام استناد به ضبط نسخه‌های خطی این اشکال پیش می‌آید که کلمه‌ای را که فرضاً نقطه حرف اول آن ساقط است نه می‌توان در ردیف نسخه‌هایی منظور کرد که در آن موضع یک فعل مثبت کتابت کرده‌اند و نه جزء آن گروهی که آن کلمه در آن نسخه‌ها معرف یک فعل منفی است.
درضمنِ سه نمونهای که در این مقاله مطرح شده است، مشخص می‌شود که مصححان دیوان حافظ نتوانسته‌اند با پذیرش معنی و تفسیری معین از بعضی ابیات حافظ در کتابت آن کلمه محل اختلاف نیز به توافق برسند. مسئله انس و عادت با یک قرائت خاص یا جانبداری از متن یا یک چاپ ویژه، مانع از آن شده است که چنین توافقی ایجاد شود. |
|
| واژه‌های کلیدی: حافظ، دگرسانی‌های دیوان حافظ، نقطه محذوف در نسخ خطی |
|
|
متن کامل [PDF 177 kb]
(1547 دریافت)
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
صاحب امتیاز و ناشر
