[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: سال 27، شماره 86 - ( 4-1398 ) ::
جلد 27 شماره 86 صفحات 29-7 برگشت به فهرست نسخه ها
جایگاه استعاره شیر در مقوله‌بندی مفاهیم عرفانی مولوی (بررسی نمونه‌های موجود در غزل‌های دیوان کبیر)
خدابخش اسداللهی 1، منصور علیزاده بیگدیلو2 ، ابراهیم رنجبر3
1- دانشگاه محقق اردبیلی ، kh.asadollahi@gmail.com
2- دانشگاه محقق اردبیلی
3- دانشگاه تبریز
چکیده:   (19938 مشاهده)
شاعرانِ عارف برای تجسم‌بخشیدن به مفاهیم عرفانی خود از صورت­های زبانی به­ویژه الفاظ مربوط به حیوانات استفاده می­کنند. در تحقیق حاضر، برای کشف و روشن‌کردن مفاهیم مطلوب مولانا به‌مثابه حوزه مقصد، لفظ «شیر» به‌منزله حوزه مبدأ در غزل­های دیوان‌ کبیر با استفاده از نظریه استعاره شناختی لیکاف و جانسون بررسی می­شود. بررسی­ها نشان می­دهد که مولانا با ترفند اقتصاد زبانی و ارائه چندین تصویر ذهنی با یک لفظ (شیر)، توانسته است نشاط، تازگی و تنوع شگفت­آوری از اندیشه و تفکر عرفانی خود را نمایان سازد. طبق بسامدهایی که در این پژوهش به‌دست آمد، لفظ شیر در نظام مفهوم عرفانی مولانا تصویر مثبتی دارد؛ دل و عشق در برابر عقل اهمیت و جایگاه والاتری دارد؛ مفاهیم مهمِ «انسان کامل» در برابر نفس و «معشوق» برای نشان‌دادن عظمت مطلق حق‌تعالی از راه نمود عینی «شیر» بیان می­شود. خلاصه اینکه، انتخاب لفظ شیر برای بیان معانی و مفاهیم والا و ضرورِ عرفانی، از روح کمال­طلبی، خوش­بینی و علوّ طبع مولانا حکایت دارد. در این تحقیق، که به روش توصیفی‌ـ تحلیلی انجام شده است، پس از مباحث مقدماتی درباره استعاره مفهومی و مبدأ حیوانات، و زبان استعاری مولانا، برای هر نوع از انواع حوزه مقصد، چند نمونه از ابیات نقل شده­ است. مشخص‌کردن الگوی استنباطی، قلمرو منبع یا حسی، تعمیم چندمعنا، نگاشت عمومی و نگاشت جزئی در هر تقسیم­بندی گام بعدی است؛ سپس، در جدولی، به بسامد حوزه­های مقصد و تعمیم­های معنایی آنها و در نهایت به تحلیل داده­ها پرداخته شده است.  
واژه‌های کلیدی: مقوله‌بندی، استعاره مفهومی، شیر، غزل‌های مولانا
متن کامل [PDF 5804 kb]   (2465 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي
فهرست منابع
1. قرآن مجيد. ترجمة مهدي الهي قمشه¬اي. قم: دارالثقلين.
2. استاک‌ول، پيتر (1393) درآمدي بر شعرشناسي شناختي. ترجمة ليلا صادقي. تهران: مرواريد.
3. افراشي، آزيتا و تورج حسامي (1392) «تحليل استعاره¬هاي مفهومي در يک طبقه¬بندي جديد با تکيه بر نمونه¬هايي از زبان¬هاي فارسي و اسپانيايي». پژوهش¬هاي زبان‌شناسي تطبيقي. سال سوم. شمارة 5: 141-165.
4. باطني، محمدرضا (1371) پيرامون زبان و زبان¬شناسي. تهران: فرهنگ معاصر.
5. پورابراهيم، شيرين و همکاران (1390) «بررسي مفهوم بصيرت در زبان قرآن در چارچوب معني‌شناسي شناختي». پژوهش¬هاي زبان¬شناسي. سال سوم. شمارة 2: 19-34.
6. تاجديني، علي (1388) فرهنگ نمادها و نشانه¬ها در انديشة مولانا. چاپ دوم. تهران: سروش.
7. خرمشاهي،‌ بهاءالدين (1376) پيام پيامبر. تهران: جامي.
8. داوري اردکاني، رضا و همکاران (1393) زبان استعاري و استعاره¬هاي مفهومي. چاپ دوم. تهران: هرمس.
9. راسخ مهند، محمد (1389) «بررسي معاني حروف اضافة مکاني فرهنگ سخن بر اساس معني‌شناسي شناختي». ادب¬پژوهي. شمارة 14: 49-66 .
10. رومانويچ، الکساندر (1376) زبان و شناخت. ترجمة حبيب‌الـله قاسم¬زاده. تهران: فرهنگان.
11. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1392) زبان شعر در نثر صوفيه. تهران: سخن.
12. شواليه، ژان و آلن گربران (1388) فرهنگ نمادها. ترجمه و تحقيق سودابه فضايلي. جلد 4. چاپ دوم. تهران: جيحون.
13. صفوي، کوروش (1384) «بحثي دربارة طرح¬هاي تصويري از ديدگاه معني¬شناسي شناختي». نامة فرهنگستان. شمارة 21: 65-85.
14. فرامکين، ويکتوريا و همکاران (1387) مقدمه¬اي بر زبان. ترجمة علي رحيمي و رامين رهنورد. تهران: جنگل.
15. فردوسي، ابوالقاسم (1385) متن کامل شاهنامة فردوسي بر اساس چاپ مسکو. به‌کوشش سعيد حميديان. چاپ هفتم. تهران: قطره.
16. فياضي، مريم‌سادات و همکاران (1387) «خاستگاه استعاري افعال حسي چندمعنا در زبان فارسي از منظر معني¬شناسي شناختي». ادب-پژوهي. شمارة 6: 87-109.
17. قوام، ابوالقاسم و زهره هاشمي (1391) «اميد و نااميدي در بوف کور (تحليل مفاهيم انتزاعي بوف کور بر اساس نظرية استعارة مفهومي». نقد ادبي. سال پنجم. شمارة 20: 143-170.
18. کريمي، طاهره و ذوالفقار علامي (1392) «استعاره¬هاي مفهومي در ديوان شمس بر مبناي کنش حسي خوردن». نقد ادبي. سال ششم. شمارة 24: 143-168. .
19. کوچش، زلتن (1393) مقدمه¬اي کاربردي بر استعاره. ترجمة شيرين پورابراهيم. تهران: سمت.
20. گلفام، ارسلان و فاطمه يوسفي¬راد (1381) «زبان¬شناسي شناختي و استعاره». تازه¬هاي علوم شناختي. سال چهارم. شمارة 3: 1-6.
21. ليکاف، جورج (1395) قلمرو تازه علوم شناختي. ترجمة جهانشاه ميرزابيگي. جلد اول. تهران: آگاه.
22. مباشري، محبوبه و طاهره کريمي (1394) «تحليل شناختي تصوير آهو در ديوان شمس». پژوهش‌هاي ادب عرفاني (گوهر گويا).‌ سال نهم. شمارة 2: 25-50. .
23. مولوي، جلال¬الدين محمد (1378) کليات ديوان شمس. به تصحيح مجتبي مولوي. تهران: امير مستعان.
24. وزيرنيا، سيما (1379) زبان¬شناخت. تهران: قطره.
25. ويگوتسکي، لؤ سيمونوويچ (1370) تفکر و زبان. ترجمة بهروز عزبدفتري. تبريز: نيا (نيما) .
26. هاشمي، زهره (1392) «نگرش احمد غزالي به عشق بر بنياد نظرية استعارة شناختي».‌ ادب‌پژوهي. شمارة 26: 49-71.
27. هاشمي، زهره و ابوالقاسم قوام (1392) «بررسي شخصيت و انديشه¬هاي عرفاني بايزيد بسطامي بر اساس روش استعارة¬ شناختي». جستارهاي ادبي. شمارة 182: 75-104.
28. Lakoff, George & Mark johnsen (2003) Metaphors we live. by London: The University of Chicago Press. [DOI:10.7208/chicago/9780226470993.001.0001]
29. Lakoff, George & Mark johnsen (1980) "Conceptual metaphor in everyday language", The journal of philosophy. Volume 77, Issue 8: 453-486. [DOI:10.2307/2025464]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Asadollahi K, Alizadeh Beygdiloo M, Ranjbar I. Significance of the Metaphor of the Lion in Categorizing Mystic Concepts in Mulavi (A Study of Existing Examples in Ghazals from Divan Kabir). Persian Language and Literature 2019; 27 (86) :7-29
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3567-fa.html

اسداللهی خدابخش، علیزاده بیگدیلو منصور، رنجبر ابراهیم. جایگاه استعاره شیر در مقوله‌بندی مفاهیم عرفانی مولوی (بررسی نمونه‌های موجود در غزل‌های دیوان کبیر). زبان و ادبيات فارسی. 1398; 27 (86) :7-29

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3567-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 27، شماره 86 - ( 4-1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666