[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 27، شماره 87 - ( 10-1398 ) ::
جلد 27 شماره 87 صفحات 111-95 برگشت به فهرست نسخه ها
تشبیه‌های تلمیحی در سروده‌های شفیعی کدکنی (م. سرشک)
حبیب‌الله سلیمی* 1، سیداحمد پارسا2
1- کردستان ، habiballah1308@gmail.com
2- کردستان
چکیده:   (5358 مشاهده)
تلمیح و تشبیه دو مقوله بلاغی‌اند که اندیشمندان علوم بلاغی از دیرباز در دو حوزه بدیع و بیان به آنها پرداخته‌اند. برخی شاعران ایرانی با استفاده از ظرفیت­های زبان فارسی، با تلفیق این دو مقوله گونه بلاغی تازه‌ای پدید آورده‌اند که در این پژوهش با نام تشبیه‌های تلمیحی از آنها یاد می­شود. موضوع پژوهش حاضر، بررسی این گونه بلاغی در سروده­های دهه چهل و برخی از سروده­های اوایل دهه پنجاه شفیعی‌ کدکنی است. برای این‌کار، آیینه­ای برای صداها شامل مجموعه­های شعری زمزمه­ها، شب‌خوانی، از زبان‌برگ، در کوچه‌باغ­های نشابور، مثل­ درخت­ در شب­ باران، از بودن و­ سرودن، و بوی جوی مولیان، بررسی شده ­است. هدف این پژوهش شناساندن ویژگی­های این گونه بلاغی چون آشنایی‌زدایی، برجسته­سازی، ایجاز، ترجمه‌ناپذیری، داشتن زمینه روایی و اختصاص آن به زبان فارسی است که برای اولی‌ بار در ادب پارسی انجام می­گیرد. شناخت رابطه مضمونی این تشبیه‌ها با موضوعات شعری شفیعی‌ کدکنی و میزان توانمندی او در به‌کارگیری و نوع تلمیحات به‌کار­رفته، از اهداف دیگر این پژوهش است که به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و­ با استفاده از شیوه تحلیل محتوا بررسی شده­اند. قرار­دادن شخصیت‌های اساطیری، دینی، عرفانی، علمی و غنایی در جایگاه مشبّه­به در این تشبیه‌ها، آگاهی شاعر از این مقولات و تسلط او در این زمینه را نشان می‌دهد. همین مسئله بسامد این تشبیه‌ها در سروده­های­ شاعر، نوآوری­های­ او در این بخش و تناسب معنایی‌ـ مضمونی سروده­ها با این گونه بلاغی را توجیه می‌کند.
 
واژه‌های کلیدی: شعر معاصر، تشبیه، تشبیه تلمیحی، شفیعی‌کدکنی
متن کامل [PDF 4933 kb]   (1355 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: فنون بلاغی
فهرست منابع
1. قرآن کريم.
2. ابتهاج، هوشنگ (1378) راهي و آهي. تهران: سخن.
3. ابراهيم‌تبار بورا، ابراهيم (1389) «تشبيه در اشعار رودکي». پژوهشنامة زبان و ادبيات تعليمي. دورة دوم. شمارة 5: 77-102.
4. ابن‌اثير، ضياءالدين محمد (1988) المثل السائر. بيروت: مکتبة‌العصري.
5. بقلي شيرازي، روزبهان (1389) شرح شطحيات. چاپ ششم. تهران: طهوری.
6. بهار، مهرداد (1391) پژوهشي در اساطير ايران. چاپ پنجم. تهران: آگه.
7. بهمني مطلق، حجت‌الـله (1392) «تحليل تشبيه و جايگاه آن در شعر شفيعي‌کدکني». تحليل و نقد متون زبان و ادبيات فارسي. شمارة 18: 144-165.
8. بهنام‌فر، محمد و زينب طلايي (1393) «ترکيبات تصويري تلميحي ملهم از آيات، احاديث و اساطير در قصايد خاقاني». مطالعات زباني‌ـ‌‌بلاغي. سال پنجم. شمارة 9: 79-108.
9. تدين، مهدی و همکاران (1384) «همراه‌شدن ديگر زيبايي‌هاي بلاغي با تشبيه در شعر صائب». مجلة دانشکدة ادبيات و علوم انساني دانشگاه اصفهان. شمارة 41: 95-120.
10. تفتازاني، سعدالدين مسعودبن‌عمر (2001) المطول (شرح تلخيص مفتاح العلوم). تحقيق الدکتور عبدالحميد هنداوي. بيروت: دار الکتب.
11. جباره ناصرو، عظيم و رقيه کوهنورد (1396) «مرگ و مرگ‌انديشي در اشعار شفيعي‌کدکني». مجلة شعرپژوهي (بوستان ادب). شمارة 2: 67-86.
12. جرجاني، عبدالقادر (2001) اسرارالبلاغه. تحقيق محمد فاضلي. الطبعة‌الثاني. بيروت: المکتبة العصرية للطباعة و النشر.
13. خرمشاهي، بهاءالدين (1389) قرآن‌پژوهي. جلد1. چاپ چهارم. تهران: علمي و فرهنگي.
14. خطيب قزويني، جلال‌الدين‌بن‌عبدالرحمن (بي‌تا) الايضاح في علوم البلاغه. بيروت: دارالکتب العلميه.
15. زرقاني، سيدمهدي (1387) چشم‌انداز شعر معاصر ايران. چاپ سوم. تهران: ثالث.
16. شفيعي‌کدکني، محمدرضا (1350) صور خيال در شعرفارسي. چاپ هشتم. تهران: آگه.
17. ـــــــــ (1358) موسيقي شعر. تهران: آگاه.
18. ـــــــــ (1376) آيينه‌اي براي صداها. تهران: سخن.
19. ـــــــــ (1378) هزارة دوم آهوي کوهي. تهران: علمي
20. ـــــــــ (1380) ادوار شعر فارسي، از مشروطيت تا سقوط سلطنت. تهران: سخن.
21. ـــــــــ (1392) زبان شعر در نثر صوفيه. چاپ چهارم. تهران: سخن
22. شميسا، سيروس (1393) بيان. چاپ سوم. تهران: ميترا.
23. شيخ صدوق (1380) علل‌الشرايع. ترجمة سيدمحمدجواد ذهني تهراني. جلد اول. قم: مؤمنين.
24. صباغي، علي و حسن حيدري (1396) «تلميح از سرقت ادبي تا صنعت ادبي، بررسي تلميح در منابع بلاغي». فنون ادبي. دورة نهم. شمارة 3 (پياپي20): 1-12.
25. عرفاني، مصطفي و مهدي ماحوزي (1391) «جايگاه تشبيهات تلميحي در ساختار غنايي شعر استاد حميدي شيرازي». پژوهشنامة فرهنگ و ادب. سال هشتم. شمارة 13: 27-62.
26. عطار نيشابوري، فريدالدين (1388) تذکرة‌الاولياء. تصحيح نيکلسون، با مقدمة محمد قزويني. تهران: پيمان.
27. غلامپور دهکي، سکينه و نرگس محمدي‌بدر (1397) «تحليل ساختاري انواع تشبيه در ديوان صيدي تهراني». بهار ادب. سال يازدهم. شمارة 2 (پياپي 40): 235-255.
28. فاضلي، محمد (1376) دراسه و نقد مسائل بلاغيه هامه. مشهد: دانشگاه فردوسي.
29. قيس‌الرازي، شمس‌الدين محمد (1373) المعجم في معايير اشعار العجم. به¬کوشش سيروس شميسا. تهران: فردوس.
30. کوچکيان، طاهره (1389) «بررسي عناصر زيباشناختي (آراية ادبي) دو رمان سال¬هاي ابري و شوهر آهو خانم. پيک نور زبان و ادبيات فارسي. سال اول. شمارة 1: 123-160.
31. مولوي، جلال‌الدين (1387) مثنوي معنوي. به‌کوشش کريم زماني. چاپ پانزدهم. تهران: اطلاعات.
32. مير، محمد و ليلا شکيبايي (1394) «جايگاه و تحليل تشبيه در ديوان زيب‌النساء مخفي هندوستاني». بهار ادب. سال هشتم. شمارة 3: 359-374.
33. نجاريان، محمدرضا (1385) «عمعق بخارايي و تشبيه». کاوش‌نامه. سال هفتم. شمارة 13: 119-149.
34. وحيديان کاميار، تقي (1390) بديع از ديدگاه زيبايي‌شناسي. چاپ پنجم. تهران: سمت.
35. همايي، جلال‌الدين (1360) تفسير مثنوي مولوي داستان قلعة ذات‌الصور يا دز هوش‌ربا. چاپ سوم. تهران: آگاه.
36. ياحقي، محمدجعفر (1389) فرهنگ اساطير و داستان‌واره¬ها در ادبيات فارسي. تهران: فرهنگ معاصر ايران.
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Salimi H, Parsa S A. Rhetorical Similes in the Poetry of Shafiee Kadkani. Persian Language and Literature 2019; 27 (87) :95-111
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3720-fa.html

سلیمی حبیب‌الله، پارسا سیداحمد. تشبیه‌های تلمیحی در سروده‌های شفیعی کدکنی (م. سرشک). زبان و ادبيات فارسی. 1398; 27 (87) :95-111

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-3720-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 27، شماره 87 - ( 10-1398 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666