[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 33، شماره 98 - ( 3-1404 ) ::
جلد 33 شماره 98 صفحات 34-5 برگشت به فهرست نسخه ها
بررسی عاطفۀ «غم» در پنج‌گنج نظامی با رویکرد استعارۀ مفهومی
لیلا آذرنیوار*1 ، خدابخش اسداللهی2
1- دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران ، l.azarnivar@uma.ac.ir
2- دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده:   (4065 مشاهده)
غم یکی از عواطف اصلی است که گاه به‌دلیل شدت تأثیراتی که بر رفتار و روان آدمی می‏‌گذارد مشکلات جدی ایجاد می‌کند. غم نه‌تنها در حوزۀ روان‏‌شناسی، بلکه در حوزۀ زبان‌‏شناسی نیز حائز اهمیت است، تاجایی‏‌که لیکاف و جانسون آن را در نظریۀ استعارۀ مفهومی خود به‌منزله حوزۀ هدف به‏‏‌کار گرفته‌‏اند. شعر نظامی منعکس‌‏کنندۀ عواطف و احساسات انسانی است که به زبان استعاری پیچیده و مبهم بیان شده‏ است و رمزگشایی و فهم آن می‏‌تواند در تفکرات و ارتباطات روزمرۀ مخاطبان تأثیر داشته ‏باشد؛ زیرا مطابق نظر لیکاف و جانسون، بخش مهمی از ارتباط کلامی ما را همین استعاره‌‏ها تشکیل‏ می‌‏دهند. در پژوهش حاضر، با رو‏ش‏ توصیفی‌ـ‌تحلیلی مبتنی‌ بر رویکرد شناختی، به بررسی چگونگی مفهوم‏‌سازی عاطفۀ غم در پنج‏‌گنج نظامی از منظر استعارۀ مفهومی پرداخته ‏شده ‏است تا روشن شود نظامی با چه شگردی مفهوم انتزاعی غم را به‌تصویر کشیده ‏است. یافته‌‏ها نشان داد که عاطفۀ غم جلوۀ خاصی به اشعار نظامی داده ‏است؛ به‌گونه‌‏ای‌که بسامد آن در برخی اشعار او مثل خسرووشیرین و لیلی‌ومجنون بالا است. او برای مفهوم‌سازی غم‏هایی که بیشتر مربوط به ازدست‌دادن امر ارزشمندی مثل عشق و مرگ عزیزان است، از حوزه‌های مبدأ مختلفی ازقبیل انسان، گیاه، حیوان، بلایای طبیعی و... بهره برده ‏است.

واژه‌های کلیدی: نظامی ‌گنجوی، عاطفه، غم، استعاره‌ مفهومی
متن کامل [PDF 377 kb]   (25 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: فنون بلاغی
فهرست منابع
1. استودارد، جیل. اِی؛ اَفاری، نیلوفر (1397). کتاب جامع استعاره‏های اکت (راهنمای درمانگر برای تمرین‏های تجربی و استعاره‏های درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش). با مقدمۀ استیون هیز. ترجمۀ شیوا مشیدی. تهران: ارجمند.
2. انزابی‏نژاد، رضا (1384). پردۀ سحر سحری (گزیدۀ مخزن‏الاسرار). چاپ پنجم. تهران: جامی.
3. بهنام، مینا (1389). استعارۀ مفهومی نور در دیوان شمس. نقد ادبی. سال سوم. شمارۀ 10: 91-114.
4. تورنیک، نیکلاس (1400). کاربرد استعاره در کار بالینی (راهنمای حرفه‏ای به‌کارگیری علم زبان در روان‏درمانی). ترجمۀ مهدی پوراصغر و میترا مصلحی جویباری. تهران: ارجمند.
5. حمدی‏پور، سمیه (1401). استعاره‏های مفهومی در مخزن‏الاسرار نظامی‏گنجه‏ای، پایان‏نامۀ کارشناسی‌ارشد. استاد راهنما ابوالفضل غنی‏زاده. دانشگاه پیام‌نور استان آذربایجان شرقی. مرکز پیام‌نور تبریز.
6. راسخ‌مهند، محمد (1393). درآمدی بر زبان‏شناسی شناختی. چاپ چهارم. تهران: سمت.
7. ریو، مارشال (1397). انگیزش و هیجان. ترجمۀ یحیی سیدمحمدی. تهران: ویرایش.
8. زنجانی، برات (1377). صورخیال در خمسۀ نظامی گنجوی. تهران: امیرکبیر.
9. زیارتی، اشرف؛ عبدی مکوندی، اسماعیل (1395). استعارۀ مفهومی آتش در خمسۀ نظامی‏گنجوی. مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه. دورة دوم، شمارة 3 /1: 79-90.
10. دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‏نامه. جلد نهم. چاپ دوم. تهران: روزنه.
11. سنچولی جدید، اردشیر (1394). بررسی استعاره‌های درباری خمسۀ نظامی براساس دیدگاه شناختی. پایان‏نامة کارشناسی ارشد. استاد راهنما مریم صالحی‏نیا. دانشگاه فردوسی مشهد. دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی.
12. شفیعی‏کدکنی، محمدرضا (1375). صورخیال در شعر فارسی. چاپ ششم. تهران: آگاه.
13. شمیسا، سیروس (1383). معانی و بیان. چاپ پنجم. تهران: فردوس.
14. عبدی، حسینه؛ رومیانی، بهروز (1398). استعارۀ مفهومی عشق در آثار نظامی. زیبایی‌شناسی ادبی. شمارۀ 41: 53-76.
15. علی‏محمدی، مریم (1398). بررسی استعارۀ مفهومی حسادت در منظومۀ خسرو و شیرین نظامی. پایان‌نامة کارشناسی‌ارشد. استاد راهنما لیلا هاشمیان. دانشگاه بوعلی همدان. دانشکدة ادبیات و علوم انسانی.
16. قاسم‏زاده، حبیب‏الله (1379). استعاره و شناخت. تهران: فرهنگیان.
17. کوچش، زولتان (1398). استعاره؛ مقدمه‏ای کاربردی. ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی. چاپ سوم. تهران: آگاه.
18. لیکاف، جورج (1390). نظریۀ معاصر استعاره. ترجمۀ فرزان سجودی. مجموعه مقالات استعاره مبنای تفکر و ابزار زیبایی‏آفرینی. به‌کوشش فرهاد ساسانی. تهران: سورۀ مهر.
19. لیکاف، جورج، جانسون، مارک (1395الف). استعاره‏هایی که با آن زندگی می‏کنیم. ترجمۀ هاجر آقاابراهیمی. تهران: آگاه
20. لیکاف، جورج (1395ب). قلمرو تازۀ علوم شناختی. ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی. تهران: آگاه.
21. نظامی‏گنجوی، الیاس (1376الف). لیلی‌ومجنون. تصحیح حسن وحید دستگردی. به‌کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.
22. نظامی‏گنجوی، الیاس (1376ب). مخزن‏الاسرار. تصحیح حسن وحید دستگردی. به‌کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.
23. نظامی‏گنجوی، الیاس (1378). شرفنامه. تصحیح حسن وحید دستگردی. به‌کوشش سعید حمیدیان. چاپ سوم. تهران: قطره.
24. نظامی‏گنجوی، الیاس (1386). خسرووشیرین. تصحیح حسن وحید دستگردی. به‌کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.
25. نظامی‏گنجوی، الیاس (1388). اقبالنامه. تصحیح حسن وحید دستگردی. به‌کوشش سعید حمیدیان. تهران: قطره.
26. نظامی‏گنجوی، الیاس (1390). هفت‌پیکر. تصحیح حسن وحید دستگردی. به‌کوشش سعید حمیدیان. چاپ دهم. تهران: قطره.
27. هاوکس، ترنس (1377). استعاره. ترجمۀ فرزانه طاهری. تهران: مرکز.
28. یالوم، اروین دیوید (1390). روان‏درمانی اگزیستانسیال. ترجمۀ سپیده حبیب. تهران: نی.
29. Burns, George W. (2007). Healing with Stories: Your Casebook Collection for Using Therapeutic Metaphors. Ed 1st. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
30. Abidi, Hosseineh., & Rumiâni, Behruz (2019). The conceptual metaphor of love in Nezami's works. Literary Aesthetics, vol 41, pp 53-76. [In Persian]
31. Ali-Mohammadi, Maryam (2019). An analysis of the conceptual metaphor of jealousy in Nezami's Xosrow and Širin. M.A. thesis, under the supervision of Leilâ HâŠemiyân. Bu-ʿAli University of Hamedân, Faculty of Literature and Humanities. [In Persian]
32. Anzâbi-NeŽâd, Rezâ (2005). The magical veil of dawn Selections from MaXzan al-Asrar. 5th Ed. Tehran: Jâmi publication. [In Persian]
33. Behnâm, Minâ (2010). Study of conceptual metaphor of Light in the Divan-e-Šams. Literary Criticism, vol. 3(10), pp 91-114. [In Persian]
34. Dehxodâ, Ali-Akbar (1998). Loqat-nâme, Vol. 9. 2 nd Ed. Tehran: Rowzane publication. [In Persian]
35. Estudard, Jill. A., & Afari, Nilufar (2018). The big book of act metaphors A practitioner's guide to experiential exercises & metaphors in acceptance & commitment therapy. Trans. Šivâ Jamšidi, Tehran: Arjomand publication. [In Persian]
36. Hawkes, Terence (1998). Metaphor. Trans. Farzâne Tâheri. Tehran: Markaz publication. [In Persian]
37. Hamdipur, Somayye (2022). Conceptual metaphors in Nezami Ganjavi's MaXzan al-Asrar. M.A. thesis, under the supervision of Abolfazl Qanizâde. Payâm-e Nûr University of East Âzarbâijân, Tabriz branch. [In Persian]
38. Kövecses, Zoltán (2019). Esteʿâr-e; moghadameʾi karbordi (Metaphor: A practical introduction). Trans. Jahânšâh Mirzâbeigi. 3rd Ed. Tehrân: Âgâh publication. [In Persian]
39. Lakoff, George (2011). Contemporary theory of metaphor. Trans. Farzân Sojudi. Ed Farhâd Sâsâni. Tehrân: Sure-ye Mehr publication. [In Persian]
40. Lakoff, George., & Johnson, Mark (2016a). Metaphors we live by .Trans Hâjer Âqâ-Ebrâhimi. Tehran: Âgâh publication. [In Persian]
41. Lakoff, George (2016b). The new realm of cognitive sciences. Trans. Jahânšâh Mirzâ Beigi, Tehran: Âgâh publication. [In Persian]
42. Nezâmi Ganjavi, Eliâs (1997a). Leyli and Majnûn. Ed. Hassan Vahid Dastgerdi, revised by Saʿid Hamidiân. Tehran: Qatre puplication. [In Persian]
43. Nezâmi Ganjavi, Eliâs (1997b). MaXzan al-Asrâr. Ed. Hassan Vahid Dastgerdi, revised by Saʿid Hamidiân. Tehran: Qatre publication. [In Persian]
44. Nezâmi Ganjavi, Eliâs (1999). Šaraf-nâm-e. Ed. Hassan Vahid Dastgerdi, revised by Saʿid Hamidiân. 3rd Ed. Tehran: Qatre publication. [In Persian]
45. Nezâmi Ganjavi, Eliâs (2007). Xosrow and Širin. Ed. Hassan Vahid Dastgerdi, revised by Saʿid Hamidiân. Tehrân: Qatre publication. [In Persian]
46. Nezâmi Ganjavi, Eliâs (2009). Eqbâl-nâm-e. Ed. Hassan Vahid Dastgerdi, revised by Saʿid Hamidiân. Tehran: Qatre publication. [In Persian]
47. Nezâmi Ganjavi, Eliâs (2011). Haft Peykar. Ed. Hassan Vahid Dastgerdi, revised by Saʿid Hamidiân. 10th Ed. Tehran: Qatre publication. [In Persian]
48. Qâsemzâde, Habib-Allâh (2000). Metaphor and cognition. Tehran: Farhangiyân publication. [In Persian]
49. Râsix-Mahand, Mohammad (2014). An introduction to cognitive linguistics. 4th Ed. Tehran: SAMT publication. [In Persian]
50. Rivo, Maršall (2018). Motivation and emotion. Trans. Yahyâ Seyyed-Mohammadi. Tehrân: Virayeš publication. [In Persian]
51. Senčuli Jadid, Ardešir (2015). An analysis of courtly metaphors in Nezami's Xamsa from a cognitive perspective. M.A. thesis, under the supervision of Maryam Sâlehi-Niyâ. Ferdowsi University of Mašhad, Faculty of Literature and Humanities. [In Persian]
52. Šafiʿi-Kadkani, Mohammad-Rezâ (1996). Figures of Speech in Persian poetry. 6th Ed. Tehran: Agâh publication. [In Persian]
53. Šamisâ, Syrus (2004). Figurative language and rhetoric. 5th Ed. Tehran: Ferdows publication. [In Persian]
54. Tournik, Niklâs (2021). Metaphor in practice: A professional's guide to using the science of language in psychotherapy. Trans. Mahdi Poorasqar & Mitrâ Moslehi Juybâri. Tehran: Arjomand publiation. [In Persian]
55. Yalom, Irvin D. (2011). Existential psychotherapy. Trans. Sepide Habib, Tehrân: Ney publication. [In Persian]
56. Zanjâni, Barât (1998). Figures of Speech in Nezâmi Ganjavi's Xams-e. Tehran: Amirkabir publication. [In Persian]
57. Ziârati, Ašhraf., & Abdi-Makvandi, Esmâʿil (2016). The Conceptual Metaphor of Fire in Nezami Ganjavi's Xamse. Studies in Literature, Mysticism, and Philosophy. Vol. (3/1), pp79-90. [In Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA


XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Azarnivar L, Asadollahi K. Investigating the Emotion of "Sadness" in Nezami’s Panj Ganj; Based on the Conceptual Metaphor Approach. Persian Language and Literature 2025; 33 (98) :5-34
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4423-fa.html

آذرنیوار لیلا، اسداللهی خدابخش. بررسی عاطفۀ «غم» در پنج‌گنج نظامی با رویکرد استعارۀ مفهومی. زبان و ادبيات فارسی. 1404; 33 (98) :5-34

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4423-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 33، شماره 98 - ( 3-1404 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.08 seconds with 40 queries by YEKTAWEB 4722