[صفحه اصلی ]   [Archive] [ English ]  
:: صفحه اصلي :: درباره نشريه :: آخرين شماره :: تمام شماره‌ها :: جستجو :: ثبت نام :: ارسال مقاله :: تماس با ما ::
بخش‌های اصلی
صفحه اصلی::
اطلاعات نشریه::
آرشیو مجله و مقالات::
برای نویسندگان::
برای داوران::
تماس با ما::
تسهیلات پایگاه::
آمار نشریه::
::
شناسنامه نشریه
..
پایگاه‌های نمایه‌کننده

  AWT IMAGE   AWT IMAGE 
 AWT IMAGE   AWT IMAGE 
   

   

..
پایگاه‌های اجتماعی
     
ACADEMIA
 
..
جستجو در پایگاه

جستجوی پیشرفته
..
دریافت اطلاعات پایگاه
نشانی پست الکترونیک خود را برای دریافت اطلاعات و اخبار پایگاه، در کادر زیر وارد کنید.
..
نظرسنجی
نظر شما در مورد عملكرد دوفصلنامه زبان و ادبيات فارسي چيست؟
عالي
خوب
متوسط
ضعيف
   
..
:: جلد 31، شماره 94 - ( 3-1402 ) ::
جلد 31 شماره 94 صفحات 258-235 برگشت به فهرست نسخه ها
جایگاه تناظر در جهان‌بینی ناصرخسرو
مریم کسائی*
دانشگاه ایلام ، maryamkasaiy64@yahoo.com
چکیده:   (1883 مشاهده)
در منظومه فکری ناصرخسرو، تناظر، که به‌معنی نظیره‌سازی و برقراری ارتباط میان اجزاء، مراتب و ساحت‌های جهان، انسان و کیش اسماعیلی است، جایگاه ویژه‌ای دارد. از نگاه او، میان مراتب هستی، ساحت‌های وجودی انسان و ابعاد کیش اسماعیلی از جهت‌های متعدد شباهت‌ها و ارتباط‌های دقیق و ظریفی وجود دارد. این پژوهش، به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی، در پی پاسخ به این پرسش‌ها‌ است که مهم‌ترین حوزه‌های تناظر در آثار ناصرخسرو چیست، زمینه‌ها و سرچشمه‌های تناظر در آثار او کدام است، و هدف او از طرح و بسط رویکرد تناظرگرایانه چیست. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تناظر عالم صغیر و عالم کبیر، تناظر عالم روحانی و عالم جسمانی، و تناظر مراتب دعوت اسماعیلی با اجزای هستی، مهم‌ترین حوزه‌های تناظر در آثار ناصرخسرو به‌شمار می‌آید. ریشه و سرچشمه توجه ویژه به تناظر در اندیشه او به اساطیر و آرای حکمی و فلسفی ملل مختلف و آثار داعیان بزرگ اسماعیلی برمی‌گردد. حوزه‌های یادشده با هم مرتبط است و مهم‌ترین هدف ناصرخسرو از طرح گسترده این رویکرد، شناخت هستی، تبیین جایگاه انسان در مراتب جهان، و اثبات حقانیت تعالیم اسماعیلی است.
 
واژه‌های کلیدی: ناصرخسرو، تناظر، عالم صغیر و کبیر، عالم روحانی و جسمانی، تعالیم اسماعیلی.
متن کامل [PDF 4668 kb]   (937 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سایر
فهرست منابع
1. ابن‌عربي، محي‌الدين (1367). ده رسالة مترجم. مقدمه، تصحيح و تعليقات نجيب مايل هروي. تهران: مولي.
2. ابوريحان بيروني (1358). تحقيق‌ ماللهند. ترجمة منوچهر صدوقي‌سها. تهران: مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
3. ابوفراس، شهاب‌الدين (1946). الايضاح. تصحيح عارف تامر. بيروت: المطبعه الکاتوليکيه.
4. ابويعقوب السجستاني، اسحاق‌بن‌أحمد (2000). کتابُ الافتخار. حققّهُ و قدَّم لهُ اسماعيل قربان و حسين پوناوالا. بيروت: دارالغرب الإسلامي.
5. ابي‌حاتم الرازي، احمدبن‌حمدان (1383). کتاب الاصلاح. به‌اهتمام حسن مينوچهر و مهدي محقق. تهران: مؤسسة مطالعات اسلامي دانشگاه تهران و دانشگاه مک‌گيل.
6. اروين، ترنس (1380). تفکر در عهد باستان. ترجمة محمدسعيد حنايي کاشاني. تهران: قصيده.
7. اسماعيل‌پور، ابوالقاسم (1387). اسطورة آفرينش در آيين ماني. تهران: کاروان.
8. افلاطون (1380). دورة آثار افلاطون. ترجمة محمدحسن لطفي. تهران: خوارزمي.
9. اولِيري، دُليسي (1374). انتقال علوم يوناني به عالم اسلامي. ترجمة احمد آرام. تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
10. ايونس، ورُنيکا (1381). اساطير هند. ترجمة باجلان فرخي. تهران: اساطير.
11. بريه، اميل (1374). تاريخ فلسفه. ترجمة علي‌مراد داوودي. تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
12. حميدالدين الکرماني، احمدبن‌عبدالله (1960). کتاب الرّياض. تحقيق عارف تامر. بيروت: دارالثقافه.
13. حميدالدين الکرماني، احمدبن‌عبدالله (1967). راحه‌العقل. تحقيق مصطفي غالب. بيروت: دارالأندلس.
14. حميدالدين الکرماني، احمدبن‌عبدالله (1987). مجموعه رسائل الکرماني. تحقيق مصطفي غالب. بيروت: المؤسسه الجامعيه للدراسات.
15. حيدري، فاطمه (1390). عالم صغير و عالم کبير در آثار منثور ناصرخسرو. پژوهشنامة زبان و ادب فارسي (گوهر گويا). سال پنجم. شمارة 24: 119ـ144.
16. خراساني، شرف‌الدين (1350). نخستين فيلسوفان يونان. تهران: کتاب‌هاي جيبي با همکاري فرانکلين.
17. الداعي عبدان (1982). شجره‌اليقين. تحقيق عارف تامر. بيروت: دارالآفاق الجديده.
18. دفتري، فرهاد (1386). تاريخ و عقايد اسماعيليه. ترجمة فريدون بدره‌اي. تهران: فرزان‌روز.
19. دهخدا، علي‌اکبر (1377). لغت‌نامه. زيرنظر محمد معين و سيدجعفر شهيدي. تهران: لغت‌نامه.
20. ديويدسون، هيلدر دريک اليس (1385). شناخت اساطير اسکانديناوي. ترجمة باجلان فرخي. تهران: اساطير.
21. ذبيحي، رحمان (1396). جست‌وجو در سرچشمه‌ها و تحليل بن‌ماية درخت در آثار ناصرخسرو. زبان و ادبيات فارسي دانشگاه خوارزمي. سال بيست‌وپنجم. شمارة 82: 113ـ131.
22. راسل، ديويد (1351). فلسفة غرب. ترجمة نجف دريابندري. تهران: کتاب‌هاي جيبي با همکاري فرانکلين.
23. رسائل اخوان‌الصفا (1305). قسم دوم. به سرماية نورالدين جيواخان. بمبئي: مطبعة نخبه‌الاخبار.
24. ژيران، فليکس؛ لاکوته، جي؛ و دلاپورت، لويي‌ژوزف (1384). اساطير آشور و بابل. ترجمة ابوالقاسم اسماعيل‌پور. تهران: کاروان.
25. غالب، مصطفي (1965). تاريخ الدّعوة الاسماعيليه. بيروت: دارالأندلس.
26. غزالي، ابوحامد محمد (1380). کيمياي سعادت. به‌کوشش حسين خديوجم. تهران: علمي و فرهنگي.
27. فرنبغ‌دادگي (1390). بندهش. گزارنده: مهرداد بهار. تهران: توس.
28. قدرت‌اللهي، احسان و مهدي فرحناکي (1390). تناظر عالم صغير و عالم کبير از نگاه حکيم افضل‌الدين کاشاني. انديشة ديني. شمارة 40: 29ـ50.
29. کاپلستون، فردريک چارلز (1380). تاريخ فلسفه. جلد اول. ترجمة سيد جلال‌الدين مجتبوي. تهران: سروش و علمي فرهنگي.
30. کرماني، طوبي (1382). انسان کبير و عالم صغير در انديشة ملاصدرا. خردنامة صدرا. شمارة 32: 19ـ27.
31. کريستن‌سن، آرتور (1389). نمونه‌هاي نخستين انسان و نخستين شهريار در تاريخ افسانه‌اي ايرانيان. ترجمة ژالة آموزگار و احمد تفضلي. تهران: چشمه.
32. کسائي، مريم؛ ذبيحي، رحمان؛ و اسدي، عليرضا (1400). جست‌وجو در سرچشمه‌هاي تصاوير جسم و جان و تحليل آنها در آثار ناصرخسرو. زبان و ادبيات فارسي دانشگاه خوارزمي. سال بيست‌ونهم. شمارة 90: 223 ـ 246.
33. گاتري، دبليو. کي. سي. (1377). تاريخ فلسفة يونان. ترجمة مهدي قوام‌صفري. تهران: فکر روز.
34. گُردر، يوستين (1383). دنياي سوفي. ترجمة حسن کامشاد. تهران: نيلوفر.
35. گمپرتس، تئودرو (1375). متفکران يوناني. ترجمة محمدحسن لطفي. تهران: خوارزمي.
36. گوتاس، ديميتري (1381). تفکر يوناني، فرهنگ عربي. ترجمة محمدسعيد حنايي کاشاني. تهران: مرکز نشر دانشگاهي.
37. ليندبرگ، ديويد سي (1377). سرآغازهاي علم در غرب. ترجمة فريدون بدره‌اي. تهران: علمي و فرهنگي.
38. مک‌کال، هنريتا (1393). اسطوره‌هاي بين‌النهريني. ترجمة عباس مخبر. تهران: مرکز.
39. موله، ماريان (1395). آيين، اسطوره و کيهان‌شناسي در ايران باستان. ترجمة محمد ميرزايي. تهران: نگاه معاصر.
40. مينوي خرد (1391). ترجمة احمد تفضلي. به‌کوشش ژالة آموزگار. تهران: توس.
41. ناصرخسرو، ابومعين (1363). جامع‌الحکمتين. تصحيح هانري کربن و محمد معين. تهران: طهوري.
42. ناصرخسرو، ابومعين (1365). ديوان. تصحيح مجتبي مينوي و مهدي محقق. تهران: دانشگاه تهران.
43. ناصرخسرو، ابومعين (1380). گشايش و رهايش. تصحيح سعيد نفيسي. تهران: اساطير.
44. ناصرخسرو، ابومعين (1384). خوان‌الاخوان. تصحيح و تحشية علي قويم. تهران: اساطير.
45. ناصرخسرو، ابومعين (1390). وجه دين. با مقدمة تقي اراني. تهران: اساطير.
46. ناصرخسرو، ابومعين (1391). زادالمسافرين. تصحيح و تحشيه محمد بذل الرحمن. تهران: اساطير.
47. نجم‌الدين رازي، عبدالله‌بن‌محمد (1380). مرصادالعباد. تصحيح محمدامين رياحي. تهران: علمي و فرهنگي.
48. نسفي، عزيزالدين (1389). الانسا‌ن‌الکامل. تصحيح ماريژان موله. تهران: طهوري.
49. ويدن‌گرن، گئو (1390). ماني و تعليمات او. ترجمة نزهت صفاي اصفهاني. تهران: مرکز.
50. Abihātam al-Rāzi, Ahmad bin Hamdān (2004). Kitāb al-Islāh. With the affort of Hassan Minouchehr and Mehdi Mohaghegh. Tehrān: Institute of Islamic Studies, University of Tehrān and McGill University. [In Persian]
51. Abu al- Ferās, Shahāb Al-ddin (1946). Al-Izāh. Ed. by Āref Tāmer. Beirut: Almatba'a Al-Katulikia. [In Arabic]
52. Abu Reyhān Biruni (1979). Tahghigh Malalhend. Trans. By Manouchehr Sadoughi Sohā. Tehrān: Motāleāt va Tahghighāt-e Farhangi. [In Arabic]
53. AbuYaghub Al-Sajestāni, Eshagh Ibn Ahmad (2000). KetābAl-Eftekhār. Edit and Introduction by Ismāil Qurbān and Hussain Poonawalla. Beirut: Dār Al-Gharb Al-Islami. [In Arabic]
54. Al-Dā'i Abdān (1982). Shajarah Al_Yaqin. Āref Tāmer's Research. Beirut: Dār al-Āfāq al-Jadidah. [In Arabic]
55. Bréhier, Emile (1995). The History of Philosophy. Translated by Ali-Morād Dāvoudi. Tehrān: Markaz-e Nashr-e Daneshgahi. [In Persian]
56. Christensen, Arthur (2010). The types of the first man and the first king in the legendary history of Iranians.Translated by Jhilā Āmouzgār and Ahmed Tafazzoli. Tehrān: Cheshmeh. [In Persian]
57. Copleston, Frederick Charles (2001). A History of Philosophy. 1st vol. Translated by Seyyed Jalāluddin Mojtabavi. Tehrān: Soroush and Cultural Science. [In Persian]
58. Daftari, Farhād (2007). Ismaili History and Beliefs. Translated by Fereydon Badrei. Tehrān: Farzānruoz. [In Persian]
59. Davidson, H. R. Ellis (1996) Scandinavian Mythology. Translated by Bajlān Farrokhi. Tehrān: Asātir. [In Persian]
60. Dehkhodā, Ali Akbar (1998). Loghatnāmeh. Under the supervision of Mohammad Moin and Seyyed Jaafar Shahidi. Tehrān: Loghatnāmeh Publications. [In Persian]
61. Farnbagdādegi (2011). Bundahishn. Reporter: Mehrdad Bahār. Tehrān: Tous. [In Persian]
62. Ghālib, Mustafā (1965). Tarikh al-Daawa al-Isma'iliyah. Beirut: Dār al-Andalus. [In Arabic]
63. Ghazāli, Abu Hamed Mohammad (2011). Kimiyā-ye Sa'ādat. Hossein Khadiv jam's Efforts. Tehrān: Elmi va Farhangi. [In Persian]
64. Gomperz, Theodor (1996). Greek Thinkers. Translated by Mohammad Hassan Lotfi. Tehrān: Khārazmi. [In Persian]
65. Gorder, Jostein (2004). Sophie's World. Translated by Hassan Kāmshād. Tehrān: Niloufar. [In Persian]
66. Gutas, Dimitri (2011). Greek Thought, Arabic Culture. Translated by Mohammad Saeed Hanāee Kāshāni. Tehrān: Markaz-e Nashr-e Dāneshgahi. [In Persian]
67. Guthrie, W. K. C. (1996/7). History of Greek Philosophy. Translated by Mehdi Gavām Safari. Tehrān: Fekr-e Rouz. [In Persian]
68. Guthrie, W. K. C. (1998/9). History of Greek Philosophy. Translated by Mehdi Gavām Safari. Tehrān: Fekr-e Rouz. [In Persian]
69. Hamid Al-Din Al-Kermāni, Ahmad bin Abdullāh (1960). Kitāb al-Riyād. Āref Tāmer's Research. Beirut: Dār al-Thaqāfeh. [In Arabic]
70. Hamid al-Din al-Kermāni, Ahmad bin Abdullah (1967). Rāha al-Aql. Mostafā Ghālib's Research. Beirut: Dār al-Andalus. [In Arabic]
71. Hamid al-Din al-Kirmāni, Ahmed bin Abdallah (1987). Al-Kirmani Collection of Letters. Mostafā Ghālib's Research. Beirut: University Institute for Studies. [In Arabic]
72. Heydari, Fātemeh (2011). The Little World and the Great World in Nāsser Khosrow's Prose Works. Pazhuhesh-Nameh-ye Zabān va Adab-e Fārsi (Gohar-e Gouya). 5th year No. 24: 119- 144. [In Persian]
73. Ibn Arabi, Mohi-Alddin (1988). Dah Resale-ye Motarjem. Preface, Editition and Appendices by Najib Māyel Heravi. Tehrān: Mulā. [In Persian]
74. Ions, Veronica (2002). Indian Mythology. Translated by Bajelān Farokhi. Tehrān: Asātir. [In Persian]
75. Irwin, Terence (2001). Classical Thought. Translated by Mohammad Saeed Hanāee Kāshāni. Tehrān: Qasidah. [In Persian]
76. Ismāilpour, Abulqāsem (2008). The Myth of Creation in Māni Religion. Tehrān: Kārvān. [In Persian]
77. Kasāee, Maryam; Zabihi, Rahmān and Asadi, Alirezā (1400). Searching for the sources of images of body and soul and their analysis in the works of Nāsser Khosrow. Persian language and literature of Khārazmi University, year 29, number 90: 223-246. [In Persian]
78. Kermāni, Toubā (2003). A great man and a small world in Mulla Sadra's thought. Kheradnāmeh-ye Sadrā. No. 32: 19-27. [In Persian]
79. Khorāsāni, Sharafuddin (1971). The first Greek philosophers. Tehrān: Pocket Books in Collaboration with Franklin. [In Persian]
80. Rasāel of Akhwān al-Safā (1926). Second Part. Financed by Nouruddin Jivākhān. Bamba'i: Nakhba Al-Akhbar Press. [In Arabic]
81. Lindberg, David C. (1996). The Beginnings of Western Science. Translated by Fereydon Badrei. Tehrān: Elmi Farhangi. [In Persian]
82. McCall, Henrietta (2013). Mesopotamian Myths (Legendary Past Series). Translated by Abbās Mokhber. Tehrān: Markaz. [In Persian]
83. Minuy-e Kherad (2012). Translated by Ahmad Tafazzoli. With the efforts of Jhāleh Āmouzgār. Tehrān: Tous. [In Persian]
84. Moleh, Marijan (2015). Ritual, myth and cosmology in ancient Iran. Translated by Mohammad Mirzāei. Tehran: Negāh-e Mo'āser. [In Persian]
85. Najmuddin Razi, Abdullāh bin Mohammad (2001). Mersād al-Ebād. Ed. by Mohammad Amin Riāhi. Tehrān: Elmi Farhangi. [In Persian]
86. Nasfi, Azizuddin (2010). Al-Ensān-al-Kāmel. Ed. by Marijan Mole. Tehrān: Tahouri. [In Persian]
87. Nāsser Khosro (1984). Jāmeʼ-ul-Hekmatain. Ed. by Henry Corbin and Mohammad Moeen. Tehrān: Tahouri. [In Persian]
88. Nāsser Khosro (1986). Diwān. Ed. by Mojtabā Minovi and Mehdi Mohaghegh. Tehrān: University of Tehrān. [In Persian]
89. Nāsser Khosro (2001). Goshāyesh va Rahāyesh. Ed. by Saeed Nafisi. Tehrān: Asātir. [In Persian]
90. Nāsser Khosro (2005). Khān al-Akhavān. Edition and Explanation by Ali Qayim. Tehrān: Asātir. [In Persian]
91. Nāsser Khosro (2011). Wajh-e Din. With introduction of Taghi Arani. Tehran: Asatir. [In Persian]
92. Nāsser Khosro (2012). Zad al-Musafrin. Edition and revised by Mohammad Bazl Rahman. Tehran: Asatir.
93. O'Leary, De Lacy (1995). Transferring Greek sciences to the Islamic world. Translated by Ahmad Ārām. Tehrān: Markaz-e Nashr-e Dāneshgāhi. [In Persian]
94. Plato (2001) The course of Plato's works. Translated by Mohammad Hassan Lotfi. Tehrān: Khārazmi. [In Persian]
95. Qodratullāhi, Ehsān and Farahnāki, Mehdi (2011). The Correspondence of the Small World and the Great World from the perspective of Hakim Afzaluddin Kāshāni. Religious thought. No. 40: 29-50. [In Persian]
96. Russell, David (1972). Western Philosophy. Translated by Najaf Daryābandari. Tehrān: Pocket Books in Collaboration with Franklin. [In Persian]
97. Widengren, Geo (2011). Māni and His Teachings. Translation of Nozhat Safā-ye Isfahāni, Tehrān: Markaz. [In Persian]
98. Zabihi, Rahmān (2016). Searching the Sources and Analysis of The Theme of The Tree in The Works of Nasser Khosrow. Persian Language and Literature of Khārazmi University. 25th Year. Number 82: 113-131. [In Persian]
99. Zhiran, F;. Lacute, J.; and Delaporte, L (2005). Mythology of Assyria and Babylon. Translated by Abulqāsem Ismāilpour. Tehrān: Kārvān. [In Persian]
ارسال پیام به نویسنده مسئول

ارسال نظر درباره این مقاله
نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

CAPTCHA



XML   English Abstract   Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

kasayi M. The Position of Correspondence in Nasir Khusraw’s World View. Persian Language and Literature 2023; 31 (94) :235-258
URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4163-fa.html

کسائی مریم. جایگاه تناظر در جهان‌بینی ناصرخسرو. زبان و ادبيات فارسی. 1402; 31 (94) :235-258

URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-4163-fa.html



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
جلد 31، شماره 94 - ( 3-1402 ) برگشت به فهرست نسخه ها
دوفصلنامه  زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی Half-Yearly Persian Language and Literature
Persian site map - English site map - Created in 0.09 seconds with 42 queries by YEKTAWEB 4666