|
دو موضوع واژگانی و نحوی در شاهنامه (نمادهای شتاب و نمونه ای از مالکیت محمولی)
|
محمّدحسن جلالیان چالشتری*   |
| دانشگاه تبریز ، mohammadhasanjalalian@gmail.com |
|
|
چکیده: (292 مشاهده) |
هدف دستیابی به صورتی کهنتر و اصیلتر از شاهنامه که هرچه بیشتر به سرودۀ فردوسی نزدیک باشد، توجّه به یکایک عناصر این اثر، از کلّی ترین آنها تا ریزترین را ایجاب می کند. ویژگیهای منحصربه فرد این اثر از جهت قدمت و حجم چشمگیرش، که آن را یکی از مهمترین منابع زبان فارسی در حوزه های گوناگونی همچون تاریخ، اسطوره شناسی، دستور تاریخی زبان و فنون بلاغت و صنایع ادبی کرده است، اهمّیّت این توجّه ویژه را صدچندان می کند. با همین رویکرد، این نوشتار حاوی دو موضوع اصلی است که در ذیل آنها به برخی موضوعات دیگر نیز پرداخته شده است. موضوع نخست یافتن و اثبات مواردی از کاربرد دو واژۀ «باد» و «گرد» است که به همراه حرف اضافۀ «از» یا بدون آن معنای شتاب و تندی را در بر دارند. موضوع دیگر متمرکز بر این نکته است که در تصحیح انتقادی شاهنامه، در مورد موضوعات به ظاهر کم اهمّیّتی که تفاوت چندانی بین ضبط اقدم نسخ و اجماع سایر نسخ وجود دارد، همانند موضوعات کلیدی و مؤثّر در معنای ابیات و روال داستانها، ضروری است که در انتخاب ضبطها حدّاکثر وسواس و دقّت به کار گرفته شود و به صِرف وجود واژه ای از این دست در اقدم نسخ نباید حکم به صحّت آن داد و آن را در متن گنجاند. به این موضوع با تکیه بر مصرعی که حاوی نخستین یادکرد ضحّاک در شاهنامه است، پرداخته شده است: «که از مهر بهرهَ ش نبود اندکی».
|
|
| واژه‌های کلیدی: تصحیح انتقادی، قافیه، تلفظهای کهن، دستنویس فلورانس، مالکیّت محمولی. |
|
|
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
صاحب امتیاز و ناشر
