|
|
|
|
جستجو در مقالات منتشر شده |
|
|
2 نتیجه برای تحول زبان
حامد نوروزی، جلد 21، شماره 75 - ( 9-1392 )
چکیده
متون فارسی- عبری متونی هستند که زبان آنها فارسی است، ولی به خط عبری به نگارش درآمدهاند. این متون در جوامع عبرانی ساکن ایران قدیم تألیف شدهاند. سابقه تألیف این متون به قرن سوم هجری و پیش از آغاز تألیف متون فارسی به خط عربی بازمیگردد. به این دلیل و دلایل دیگر مانند دوری جوامع عبرانی از جوامع مسلمان، زبان متون فارسی- عبری کهنتر از متون فارسی دیگر است و بسیاری از ویژگیهای آوایی، صرفی و نحوی دوره میانه را در خود حفظ کرده است. یکی از ویژگیهای دستوری مهمی که در متون فارسی- عبری حفظ شده است، کاربرد خاص حروف اضافه مانند ō و pa(d) به شیوه فارسی میانه است. برخی حروف اضافه مانند ’b’z نیز در متون فارسی- عبری معنایی جدید یافته است. برخی حروف اضافه نیز مانند ’zmr تنها در متون فارسی- عبری یافت میشود. ازآنجاکه این حروف اضافه در فارسی نو رسمی وجود ندارند و در دوره اسلامی تنها در متون فارسی- عبری یافت میشوند، بررسی آنها میتواند سیر تحول این حروف را از دوره میانه تا دوره نو آشکار سازد. در این مقاله خواهیم دید که حروف اضافه فارسی- عبری که از دوره میانه باقی ماندهاند، چگونه تحت تأثیر حروف اضافه فارسی نو رسمی قرار میگیرند و بهتدریج حروف اضافه فارسی نو جایگزین حروف اضافه فارسی میانه و فارسی- عبری میشوند.
فهیمه تسلی بخش، احسان چنگیزی، جلد 28، شماره 89 - ( 9-1399 )
چکیده
در فارسی امروز، صورتهای مختلف فعل «گفتن» به ابزاری دستوری برای دلالت بر مفاهیم وجهی بدل شدهاند. برخی از این صورتها مانند «گو»، «گویی»، «گفتی»، «گوییا»، و «گویا»، در تحولات تاریخی زبان فارسی بهعنوان قید بهکار رفتهاند و از آن میان، «گویی» و «گویا» هنوز رایجاند. در فارسی امروز، برخی صورتهای فعل «گفتن»، مانند «بگو»، «نگو»، «بگویی» و مانند آن، در برخی بافتها، کارکرد وجهی برعهده دارند. در این مقاله، به ویژگیهای معنایی فعل «گفتن» از دورۀ باستان تا امروز پرداخته شده و سپس، روند تحولات برخی صورتهای زبانی مشتق از آن، که طی فرآیند دستوریشدگی به قید بدل شدهاند، بررسی شده است. «گویی» در تشبیه و تمثیل، برای دلالت بر فرضی و غیرواقعیبودن گزاره و «گویا» برای بیان شک و تردید در متون ادب فارسی بهکار رفتهاند و امروز نیز رایجاند. گذشتهازاین، برخی صورتها و صیغههای این فعل در مرحلۀ میانی دستوریشدگی قرار دارند. این صورتها بازنمایی مفاهیم وجهی استنباط، حدس، گمان، فرض، و تصور را برعهده دارند و برخی از آنها بهتدریج مقولۀ فعل را از دست میدهند و در جایگاه قید برای بازنمایی مفاهیم وجهی بهکار میروند.
|
|
|
|
|
|