|
|
|
|
جستجو در مقالات منتشر شده |
|
|
1 نتیجه برای قرن ششم تا هشتم هجری قمری
دکتر مریم حسینی، دکتر مریم رجبینیا، سال 29، شماره 90 - ( 4-1400 )
چکیده
در قرون ششم تا هشتم هجری قمری در خطّۀ ماوراءالنهر پنج پیرنامه به زبان فارسی تألیف شدهاست و هر پنج پیری که دربارۀ احوال آنها کتاب نوشتهاند در گروه خواجگان قرار دارند. این آثار عبارتاند از رسالۀ صاحبیه، مقامات عبدالخالق غجدوانی، مقامات عارف ریوگری، انیس الطالبین و عده السالکین و مقامات حضرت خواجۀ نقشبند. در این مقاله کوشش شده تا ویژگیها، تأثیرگذاریها و تأثیرپذیریهای مؤلفین و سیر تحوّل این آثار بررسی شود. پس از بررسی شیوۀ پیرنامهنویسی مؤلفین و بیان ویژگیهای آثار، مشخّص شد پیرنامههای ماوراءالنهر وجوه اشتراک زیادی با یکدیگر دارند. تمام پیرنامههای ماوراءالنهر به زبان فارسی نگاشته شدهاند در حالیکه در میان پیرنامۀ خطۀ فارس و خراسان بهویژه آثار فارس پیرنامههای بسیاری به زبان عربی دیده میشود. با توجه به وجود شباهتهای فراوان مقامات غجدوانی و مقامات خواجه یوسف همدانی به رسالۀ صاحبیه این احتمال وجود دارد که پیرنامهنویسان متأخر از نگاشتۀ عبدالخالق غجدوانی دربارۀ ابویوسف همدانی تأثیر پذیرفته باشند. برخلاف پیرنامههای سرزمینهایی مانند فارس و خراسان که نویسندگان آن از اشعار به دو زبان فارسی و عربی استفاده کرده اند، تمام ابیاتی که در پیرنامههای بخارا آمده به زبان فارسی است. در بیشتر پیرنامههای این سرزمین از زنان یاد شده و در آنها زن از جایگاهی والا برخوردار است.
|
|
|
|
|
|