|
|
|
|
|
 |
جستجو در مقالات منتشر شده |
 |
|
1 نتیجه برای مناجات
دکتر پروین مرتضایی، دکتر رها زارعی فرد، دکتر زهرا حسینی، جلد 33، شماره 98 - ( 3-1404 )
چکیده
مصیبتنامه از مهمترین مثنویهای عطار در حوزه ادبیات عرفانی است که مناجاتهای شاعر با معبود جذابیتی ویژه به آن بخشیده است. شاعر ازطریق ساختار گفتمانهایی که ترس، ملامت و صمیمیت را بازنمایی میکند، اندیشههای اجتماعی و اخلاقی خود را بیان میکند. در این پژوهش، بهشیوۀ توصیفی-تحلیلی، ابعاد گفتمانی مناجاتهای مصیبتنامه عطار و چگونگی تبیین و تفسیر مناسبات اجتماعی و روابط قدرت در این متن براساس انگاره فرکلاف مطالعه میشود. انواع مناجاتهای عطار در مصیبتنامه براساس این رویکرد شامل سه شاخۀ مناجات خوفآمیز، صمیمانه، و ملامتآمیز است که در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی شده است. در سطح توصیف، ویژگیهای واژگان، ساختار جملات و دستورزبان بیانکننده تجربه اجتماعی شاعر است و خفقان و التهاب اجتماعی قرن هفتم هجری در خراسان را بازگو میکند. در سطح تفسیر، تمرکز شاعر بر توصیف عمده صفات خداوند است که از تسلیم محض بنده دربرابر خداوند حکایت دارد و تسلط اندیشه جبرگرایی اشعریان بر اجتماع شاعر را تأیید میکند. در سطح تبیین، ردّپای نظام درباری و تمایل شاعر به پاکسازی فضای عصر را مشاهده میکنیم؛ فضایی که در آن آشوبهای اجتماعی، مذهبی و عقیدتی رسوب کرده و دنیاگرایی و منفعتطلبی رونق گرفته است. بازنمایی نظام حاکمیتی جامعه و آرمانجویی شاعر برای ایجاد صلح و دوستی از دیگر یافتهها است.
|
|
|
|
|
|
|
|
|