دوره 4، شماره 3 - ( 6-1396 )
جلد 4 شماره 3 صفحات 98-85 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
sasanpour F, ahangari N, hajinejad S. Evaluation of the urban resilience against natural hazards in 12 region of Tehran Metropolis
. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2017; 4 (3) :85-98
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2751-fa.html
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-2751-fa.html
ساسان پور فرزانه، آهنگری نوید، حاجی نژاد صادق. ارزیابی تابآوری منطقه 12 کلانشهر تهران در برابر مخاطرات طبیعی . تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1396; 4 (3) :85-98
1- ، f.sasanpour@gmail.com
چکیده: (9908 مشاهده)
تاب آوری شهری به توانایی یک سیستم شهری در مقیاس زمانی و فضایی برای حفظ یا بازگشت سریع به عملکردهای مطلوب گذشته در برابر اختلال(مخاطرات طبیعی) در جهت پایداری با تغییرات گفته میشود. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ابعاد تابآوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی در منطقه 12 کلانشهر تهران تدوین شده است. روش پژوهش توصیف- تحلیلی بوده و دادهها به روش مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایشی گرداوری شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی(آزمون T-Test تک نمونه‌ای و Friedman Test) استفاده شده است. جامعه آماری شامل خبرگان مدیریت مسائل برنامهریزی شهری می‌باشد که 80 نفر به صورت نمونه‌های هدف‌مند انتخاب مورد پرسشگری قرار گرفتند. نتایج نشان داد مؤلفه پایداری زیست محیطی (33/20) مربوط به بعد اکولوژی تاب آوری شهری در رتبه اول اهمیت قرار گرفته و مؤلفه قابلیت تطبیق سیستم (11/10) مرتبط به بعد نهادی (سازمانی) به عنوان کم اهمیت‌ترین مؤلفه تعیین شده است. همچنین وضعیت بعد اقتصادی تابآوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی از مطلوبیت کمی (ضعیف)، وضعیت ابعاد اجتماعی، اکولوژی و نهادی (سازمانی) با مطلوبیت خیلی ضعیف همراه است. در نهایت میتوان بیان کرد که مطلوبیت تاب آوری شهری در منطقه 12 کلانشهر تهران در برابر مخاطرات طبیعی با توجه به کلیه ابعاد و مؤلفهها خیلی ضعیف بوده است و بنابراین این منطقه در برابر مخاطرات طبیعی تابآور و پایدار نیست.
فهرست منابع
1. پریزادی، طاهر بیگدلی، لیلا. 1395. سنجش زیست پذیری محلات منطقه 17 شهرداری تهران، فصلنامه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال سوم، 1: 65-90.
2. پریور، پرستو، فریادی شهرزاد و یاوری احمدرضا، صالحی اسماعیل، هراتی پگاه .1392. بسط راهبردهای پایداری اکولوژیک برای افزایش تاب آوری محیط زیست شهری (نمونه موردی: مناطق ۱ و ۳ شهرداری تهران)، فصلنامه محیط شناسی، سال 39، ۱: ۱۲۳-۱۳۲.
3. حاتمی نژاد، حسین، فرهادی خواه و حسین، آروین، محمود، رحیم پور، نگار. 1396. بررسی ابعاد موثر بر تاب آوری شهری با استفاده از مدل ساختاری تفسیری (نمونه موردی: شهر اهواز)، فصلنامه دانش پیشگیری و مدیریت بحران، سال هفتم، 1: 35-58.
4. داداش پور، هاشم، عادلی، زینب. 1394. سنجش ظرفیت‌های تاب آوری در مجموعه شهری قزوین، دو فصلنامه مدیریت بحران، سال چهارم، 2: 73-84.
5. رضایی، محمدرضا. 1392. ارزیابی تاب آوری اقتصادی و نهادی جوامع شهری در برابر سوانح طبیعی مطالعه‌ی موردی: زلزلهی محله‌های شهر تهران، دو فصلنامه علمی و پژوهشی مدیریت بحران،3: 25-36.
6. ساسان پور، فرزانه؛ موسی وند، جعفر.1389. تاثیر عوامل انسان ساخت در تشدید پیامدهای مخاطرات طبیعی در محیطهای کلان شهری با کاربرد منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی علوم کاربردی، دوره 10،16: 29-50.
7. صالحی، اسماعیل، آقابابایی، محمدتقی و سرمدی، هاجر، فرزادبهتاش، محمدرضا.1390. بررسی میزان تابآوری محیطی با استفاده از مدل شبکه علیت، فصلنامه محیط شناسی، دوره 37، 59، 99-112.
8. فرزاد بهتاش، محمدرضا، محمدعلی کی نژاد و محمدتقی پیربابایی، علی عسگری.1392. ارزیابی و تحلیل ابعاد و مؤلفه های تا ب آوری کلان شهر تبریز، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی، دوره 18، 3: ۳3 - ۴۲.
9. منزوی، مهشید، سلیمانی، محمد، تولایی و سیمین، چاوشی، اسماعیل.1389. آسیب پذیری بافت‌های فرسوده بخش مرکزی شهر تهران در برابر زلزله (مورد: منطقه 12)، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 42، 73: 1-18.
10. مهندسان مشاور باوند.1385. طرح تفضیلی منطقه 12 تهران، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری تهران، معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران.
11. Adger, W. N. 2000. Social and ecological resilience: Are they related?. Progress in Human Geography, 24(3): 347-364. DOI: 10.1191/030913200701540465.
12. Alexander, D. E. 2013. Resilience and disaster risk reduction: An etymological journey. Natural Hazards and Earth System Science, 13: 2707–2716. DOI:10.5194/nhess-13-2707-2013.
13. Almedom, A. 2005. Resilience, hardiness, sense of coherence, and posttraumatic growth: all paths leading to light at the end of the tunnel?. Journal of Loss and Trauma, 10: 253-265. DOI:10.1080/15325020590928216.
14. Ayling, J. 2009. Criminal organizations and resilience. International Journal of Law, Crime and Justice, 37:182-196. DOI:10.1016/j.ijlcj.2009.10.003.
15. Bingeman, K., Berke F., Gardner, J. S. 2004. Institutional responses to development pressures: Resilience of social-ecological systems in Himachal Pradesh, India, Int. Sustain. Dev. WmldEcoL, 11: 99-115. DOI:10.1080/13504500409469815.
16. Botton, S., van Heusden, M. and Parsons, J. R. Smidt, H. N. 2006. Straalen van, Resilience of Microbial Systems Towards Disturbances, Critical Reviews in Microbiology, 32:101–112. DOI: 10.1080/10408410600709933.
17. Bruneau, M., Chang, S. E. and Eguchi, R. T., Lee, G. C., Thomas, D. O’R., Reinhorn, A. M., Shinozuka, M., Tierney, K., A., Wallace, W., Winterfeldt. D.V. 2003. A framework to quantitatively assess andenhance the seismic resilience of communities, Earthquake Spectra, 19: 733- 752. DOI:10.1193/1.1623497.
18. Carpenter, S., Walker, B. and Anderies, J. M. Abel, N .2001. From metaphor to measurement: Resilience of what to what? Ecosystems, 4: 765-781. DOI:10.1007%2Fs10021-001-0045-9.
19. Chan, J.W.K. 2011. Enhancing organisational resilience: application of viable system model and MCDA in a small Hong Kong company. International Journal of Production Research, 49(18): 5545-5563. DOI:10.1080/00207543.2011.563829.
20. Dogulu, Canay Karanci, N. A. and Ikizer, G. 2016. how do survivors perceive community resilience? The case of the 2011 earthquakes in Van, Turkey. Journal of Disaster Risk Reduction, 16: 108-114. DOI:10.1016/j.ijdrr.2016.02.006.
21. Duh, j., Shandas, v. and Chang, h. Georgec, L.a. 2008. rates of urbanisation and the resiliency of air and water quality, science of the total environment, 400:238–256. DOI:10.1016/j.scitotenv.2008.05.002.
22. Folke, C. 2006. Resilience: the emergence of a perspective for social-ecological systems analyses. Global Environmental Change, 16, 253-267. DOI:10.1016/j.gloenvcha.2006.04.002.
23. Folke, C., Carpenter, S.R., and Elmqvist, T., Gunderson, L., Holling, C.S., Walker, B. 2002. Resilience and sustainable development: building adaptive capacity in a world of transformations. AMBIO: A Journal of the Human Environment, 31(5):437-440. DOI.org/10.1579/0044-7447-31.5.437
24. Garschagen, M. 2013. Resilience and organisational institutionalism from a cross-cultural perspective: an exploration based on urban climate change adaptation in Vietnam, Nat. Hazards, 67: 25–46. DOI:10.1007/s11069-011-9753-4.
25. Grimmond, S. 2007. Urbanisation and global environmental change: local effects of urban warming. The Geographical Journa,173:83–8. DOI: 10.1111/j.1475-4959.2007.232_3.x
26. Holling, C. S. 1973. Resilience and stability of ecological systems. Annual Review of Ecological Systems, 4: 1–23. DOI:10.1146/annurev.es.04.110173.000245.
27. King Christine, A. 2008. Community Resilience and Contemporary Agri-Ecological Systems: Reconnecting People and Food, and People with People, Systems Research and Behavioral Science, Syst. Res. 25: 111-124. DOI: 10.1002/sres.854
28. Kulig, J. 2000. Community resiliency: The potential for community health nursing theory development. Public Health Nursing, 17-5: 374–385. DOI: 10.1046/j.1525-1446.2000.00374.x.
29. Kulig, J., & Hanson, L. 1996. Discussion and expansion of the concept of resiliency: Summary of think tank. Lethbridge, AB: University of Lethbridge, Regional Center of Health Promotion and Cummunity Studies.
30. Lebel, L., J. M. Anderies, B. and Campbell, C., Folke, S., Hatfield-Dodds, T. P., Hughes, J. W. 2006. Governance and the capacity to manage resilience in regional social-ecological systems. Ecology and Society, 11(1): 19. DOI: http://www.ecologyandsociety.org/vol11/iss1/art19.
31. Madni, A. M. 2007. Designing for Resilience. ISTI Lecture Notes on Advanced Topics in Systems Engineering.
32. Maguire B., Hagan, P. 2007. Disasters and communities: understanding social resilience, The Australian Journal of Emergency Management, 22:16-20. DOI: http://www.austlii.edu.au/au/journals/AUJlEmMgmt/2007/15.
33. Martinelli, D., Gian Paolo, C. and Vesna,T., Stephen, M. 2014. Analysis of Economic Resiliency of Communities Affected By Natural Disasters: The Bay Area Case Study. 4th International Conference on Building Resilience, Building Resilience, Economics and Finance, 18: 959 – 968. DOI: 10.1016/S2212-5671(14)01023-5.
34. McDonald, N. 2006. Organisational resilience and industrial risk. Hollnagel, E., D.D. Woods, N. Leveson, eds. Resilience Engineering: Concepts and Precepts. Ashgate, Hampshire, 155–179.
35. McManus, S., Seville, E. and Vargo, J., Brunsdon, D. 2008. Facilitated Process for Improving Organizational Resilience.Natural Hazards Review, 9(2): 81-90. DOI: 10.1061/(ASCE)1527-6988(2008)9:2(81).
36. Norris, F.H., Stevens, S.P. and Pfefferbaum, B., Wyche K.F., Pfefferbaum, R. L. 2008. Community Resilience as a Metaphor, Theory, Set of Capacities, and Strategy for Disaster Readiness, American Journal of Community Psychology, 41: 127–150. DOI: 10.1007/s10464-007-9156-6.
37. Parvin, G. A., Surjan, A., and Rahman, A., Shaw, R. 2016. Urban Risk, City Government, and Resilience, Urban Disasters and Resilience in Asia, Pages 21-34. DOI:10.1016/B978-0-12-802169-9.00002-1.
38. Patton, M. Q. 2001. Qualitative evaluation and research methods (4th Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
39. Pickett, S. T. A., and Cadenasso, M. L., Grove, J. M. 2004. Resilient cities: Meaning, models, and metaphor for integrating the ecological, socio-economic, and planning realms. Landscape and Urban Planning, 69: 369–384. DOI: org/10.1016/j.landurbplan.2003.10.035.
40. Pickett, S.T.A., Parker, V.T., Fiedler, P.L. 1992. The new paradigm in ecology: implications for conservation biology above the species level. In: Fiedler, P.L. (Ed.), Conservation Biology: The Theory and Practice of Nature Conservation, Preservation, and Management. Chapman and Hall, New York: 65–88.
41. Pizzo, B. 2015. problematizing resilience: Implications for planning theory and practice. Cities 43: 133–140. DOI:10.1016/j.cities.2014.11.015.
42. Pulliam, H.R., Johnson, B.R. 2001. Ecology’s new paradigm: what does it offer designers and planners? In: Johnson, B.R., Hill, K. (Eds.), Ecology and Design: Frameworks for Learning. Island Press, Washington, DC: 51–84.
43. Robert, B. 2010. Organizational Resilience-Concepts and Evaluation Method, Presses Internationales Polytechnique, Bibliotheque et Archives nationales du Québec Printed in Canada Library and Archives Canada.
44. Rose, A. 2004. Defining and measuring economic resilience to disasters, Disaster Prevention and Management, 13(4):307-314. DOI:10.1108/09653560410556528
45. Rumbach, A., D. Foley.2014. Indigenous institutions and their role in disaster risk reduction and resilience: evidence from the 2009 tsunami in American Samoa. Ecology and Society, 19(1): 19. Doi:10.5751/ES-06189-190119.
46. United Nations. 2005. Report of the World Conference on Disaster Reduction. World Conference on Disaster Reduction. Kobe, Hyogo, Japan.
47. Wasileski, G., Rodriguez, H. and Diaz, W. 2011. Business closure and relocation: a comparative analysis of the Loma Prieta earthquake and Hurricane Andrew, Disasters, 35(1):102-129. DOI: 10.1111/j.1467-7717.2010.01195.x.
48. Adger, W. N. 2000. Social and ecological resilience: Are they related?. Progress in Human Geography, 24(3): 347-364. DOI: 10.1191/030913200701540465.
49. Alexander, D. E. 2013. Resilience and disaster risk reduction: An etymological journey. Natural Hazards and Earth System Science, 13: 2707–2716. DOI:10.5194/nhess-13-2707-2013.
50. Almedom, A. 2005. Resilience, hardiness, sense of coherence, and posttraumatic growth: all paths leading to light at the end of the tunnel?. Journal of Loss and Trauma, 10: 253-265. DOI:10.1080/15325020590928216.
51. Ayling, J. 2009. Criminal organizations and resilience. International Journal of Law, Crime and Justice, 37:182-196. DOI:10.1016/j.ijlcj.2009.10.003.
52. Bingeman, K., Berke F., Gardner, J. S. 2004. Institutional responses to development pressures: Resilience of social-ecological systems in Himachal Pradesh, India, Int. Sustain. Dev. WmldEcoL, 11: 99-115. DOI:10.1080/13504500409469815.
53. Botton, S., van Heusden, M. and Parsons, J. R. Smidt, H. N. 2006. Straalen van, Resilience of Microbial Systems Towards Disturbances, Critical Reviews in Microbiology, 32:101–112. DOI: 10.1080/10408410600709933.
54. Bruneau, M., Chang, S. E. and Eguchi, R. T., Lee, G. C., Thomas, D. O’R., Reinhorn, A. M., Shinozuka, M., Tierney, K., A., Wallace, W., Winterfeldt. D.V. 2003. A framework to quantitatively assess andenhance the seismic resilience of communities, Earthquake Spectra, 19: 733- 752. DOI:10.1193/1.1623497.
55. Carpenter, S., Walker, B. and Anderies, J. M. Abel, N .2001. From metaphor to measurement: Resilience of what to what? Ecosystems, 4: 765-781. DOI:10.1007%2Fs10021-001-0045-9.
56. Chan, J.W.K. 2011. Enhancing organisational resilience: application of viable system model and MCDA in a small Hong Kong company. International Journal of Production Research, 49(18): 5545-5563. DOI:10.1080/00207543.2011.563829.
57. Dogulu, Canay Karanci, N. A. and Ikizer, G. 2016. how do survivors perceive community resilience? The case of the 2011 earthquakes in Van, Turkey. Journal of Disaster Risk Reduction, 16: 108-114. DOI:10.1016/j.ijdrr.2016.02.006.
58. Duh, j., Shandas, v. and Chang, h. Georgec, L.a. 2008. rates of urbanisation and the resiliency of air and water quality, science of the total environment, 400:238–256. DOI:10.1016/j.scitotenv.2008.05.002.
59. Folke, C. 2006. Resilience: the emergence of a perspective for social-ecological systems analyses. Global Environmental Change, 16, 253-267. DOI:10.1016/j.gloenvcha.2006.04.002.
60. Folke, C., Carpenter, S.R., and Elmqvist, T., Gunderson, L., Holling, C.S., Walker, B. 2002. Resilience and sustainable development: building adaptive capacity in a world of transformations. AMBIO: A Journal of the Human Environment, 31(5):437-440. DOI.org/10.1579/0044-7447-31.5.437
61. Garschagen, M. 2013. Resilience and organisational institutionalism from a cross-cultural perspective: an exploration based on urban climate change adaptation in Vietnam, Nat. Hazards, 67: 25–46. DOI:10.1007/s11069-011-9753-4.
62. Grimmond, S. 2007. Urbanisation and global environmental change: local effects of urban warming. The Geographical Journa,173:83–8. DOI: 10.1111/j.1475-4959.2007.232_3.x
63. Holling, C. S. 1973. Resilience and stability of ecological systems. Annual Review of Ecological Systems, 4: 1–23. DOI:10.1146/annurev.es.04.110173.000245.
64. King Christine, A. 2008. Community Resilience and Contemporary Agri-Ecological Systems: Reconnecting People and Food, and People with People, Systems Research and Behavioral Science, Syst. Res. 25: 111-124. DOI: 10.1002/sres.854
65. Kulig, J. 2000. Community resiliency: The potential for community health nursing theory development. Public Health Nursing, 17-5: 374–385. DOI: 10.1046/j.1525-1446.2000.00374.x.
66. Kulig, J., & Hanson, L. 1996. Discussion and expansion of the concept of resiliency: Summary of think tank. Lethbridge, AB: University of Lethbridge, Regional Center of Health Promotion and Cummunity Studies.
67. Lebel, L., J. M. Anderies, B. and Campbell, C., Folke, S., Hatfield-Dodds, T. P., Hughes, J. W. 2006. Governance and the capacity to manage resilience in regional social-ecological systems. Ecology and Society, 11(1): 19. DOI: http://www.ecologyandsociety.org/vol11/iss1/art19.
68. Madni, A. M. 2007. Designing for Resilience. ISTI Lecture Notes on Advanced Topics in Systems Engineering.
69. Maguire B., Hagan, P. 2007. Disasters and communities: understanding social resilience, The Australian Journal of Emergency Management, 22:16-20. DOI: http://www.austlii.edu.au/au/journals/AUJlEmMgmt/2007/15.
70. Martinelli, D., Gian Paolo, C. and Vesna,T., Stephen, M. 2014. Analysis of Economic Resiliency of Communities Affected By Natural Disasters: The Bay Area Case Study. 4th International Conference on Building Resilience, Building Resilience, Economics and Finance, 18: 959 – 968. DOI: 10.1016/S2212-5671(14)01023-5.
71. McDonald, N. 2006. Organisational resilience and industrial risk. Hollnagel, E., D.D. Woods, N. Leveson, eds. Resilience Engineering: Concepts and Precepts. Ashgate, Hampshire, 155–179.
72. McManus, S., Seville, E. and Vargo, J., Brunsdon, D. 2008. Facilitated Process for Improving Organizational Resilience.Natural Hazards Review, 9(2): 81-90. DOI: 10.1061/(ASCE)1527-6988(2008)9:2(81).
73. Norris, F.H., Stevens, S.P. and Pfefferbaum, B., Wyche K.F., Pfefferbaum, R. L. 2008. Community Resilience as a Metaphor, Theory, Set of Capacities, and Strategy for Disaster Readiness, American Journal of Community Psychology, 41: 127–150. DOI: 10.1007/s10464-007-9156-6.
74. Parvin, G. A., Surjan, A., and Rahman, A., Shaw, R. 2016. Urban Risk, City Government, and Resilience, Urban Disasters and Resilience in Asia, Pages 21-34. DOI:10.1016/B978-0-12-802169-9.00002-1.
75. Patton, M. Q. 2001. Qualitative evaluation and research methods (4th Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage Publications, Inc.
76. Pickett, S. T. A., and Cadenasso, M. L., Grove, J. M. 2004. Resilient cities: Meaning, models, and metaphor for integrating the ecological, socio-economic, and planning realms. Landscape and Urban Planning, 69: 369–384. DOI: org/10.1016/j.landurbplan.2003.10.035.
77. Pickett, S.T.A., Parker, V.T., Fiedler, P.L. 1992. The new paradigm in ecology: implications for conservation biology above the species level. In: Fiedler, P.L. (Ed.), Conservation Biology: The Theory and Practice of Nature Conservation, Preservation, and Management. Chapman and Hall, New York: 65–88.
78. Pizzo, B. 2015. problematizing resilience: Implications for planning theory and practice. Cities 43: 133–140. DOI:10.1016/j.cities.2014.11.015.
79. Pulliam, H.R., Johnson, B.R. 2001. Ecology’s new paradigm: what does it offer designers and planners? In: Johnson, B.R., Hill, K. (Eds.), Ecology and Design: Frameworks for Learning. Island Press, Washington, DC: 51–84.
80. Robert, B. 2010. Organizational Resilience-Concepts and Evaluation Method, Presses Internationales Polytechnique, Bibliotheque et Archives nationales du Québec Printed in Canada Library and Archives Canada.
81. Rose, A. 2004. Defining and measuring economic resilience to disasters, Disaster Prevention and Management, 13(4):307-314. DOI:10.1108/09653560410556528
82. Rumbach, A., D. Foley.2014. Indigenous institutions and their role in disaster risk reduction and resilience: evidence from the 2009 tsunami in American Samoa. Ecology and Society, 19(1): 19. Doi:10.5751/ES-06189-190119.
83. United Nations. 2005. Report of the World Conference on Disaster Reduction. World Conference on Disaster Reduction. Kobe, Hyogo, Japan.
84. Wasileski, G., Rodriguez, H. and Diaz, W. 2011. Business closure and relocation: a comparative analysis of the Loma Prieta earthquake and Hurricane Andrew, Disasters, 35(1):102-129. DOI: 10.1111/j.1467-7717.2010.01195.x.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
