دوره 8، شماره 2 - ( 6-1400 )
جلد 8 شماره 2 صفحات 32-15 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
kefayati N, ghorbani K, abdollahzade G H. Regional leveling of drought vulnerability in Golestan province. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2021; 8 (2) :15-32
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3198-fa.html
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3198-fa.html
کفایتی نرگس، قربانی خلیل، عبداله زاده غلامحسین. سطح بندی منطقه ای آسیب پذیری به خشک سالی در استان گلستان. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1400; 8 (2) :15-32
1- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، narges.kefayati@gmail.com
2- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده: (5906 مشاهده)
خشک‌سالییکی از پدیدههای طبیعی است که خسارتهای زیادی را به زندگی انسان و اکوسیستمهای طبیعی وارد میسازد. به طور کلی خشک سالی عبارت است از کمبود بارش باران نسبت به میزان نرمال یا آنچه انتظار میرود، زمانی که از یک فصل یا یک دورهی زمانی طولانیتر بوده و برای رفع نیازها ناکافی باشد. خشکسالی موجب وارد آمدن خسارات به بخش کشاورزی میشود. میزان آسیبپذیری بخش کشاورزی در هر منطقه به سه عامل میزان در معرض خشکسالی بودن، میزان حساسیت نسبت به خشکسالی و ظرفیت سازگاری با خشکسالی بستگی دارد. این آسیبها اثرات منفی زیادی بر زندگی و معیشت کشاورزان میگذارد. لذا شناسایی مناطق آسیب‌پذیر و سنجش میزان آن با اهمیت تلقی میشود. مفهوم آسیبپذیری برای اولین بار از سوی اوکیف و همکاران ، به کار گرفته شد. از جمله تعاریف آسیبپذیری که به‌طور گسترده‌ای به‌کار رفته، تعریف زیر است: آسیبپذیری به طور معمول نشان‌دهنده درجه‌ای از آسیب است که یک سیستم به دلیل مواجه‌شدن با خطر تجربه می‌کند. مدل شناخته شده و تائید شده برای ارزیابی آسیبپذیری توسط هیئت ﺑﯿﻦ دوﻟﺘﯽارائه شده است. استان گلستان به عنوان یکی از قطبهای مهم کشاورزی وابستگی زیادی به میزان بارشهای سالانه دارد. در اثر نوسانات بارندگی و بروز خشکسالی در برخی مناطق استان، ﮐﺎﻫﺶ رﻃﻮﺑﺖ ﺧﺎک و ﻫﻮا و در نتیجه ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﯿـﺪ و ﻋﻤﻠﮑـﺮد ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮐﺸﺎورزی اتفاق افتاده که موجب آسیب شدید به معیشت خانوارهای کشاورز شده است. بنابراین هدف تحقیق حاضر مقایسه آسیبپذیری به خشکسالی در بین شهرستانهای استان گلستان به تفکیک سه مؤلفه (در معرض قرار گرفتن، حساسیت و سازگاری) است. نخست شاخص‌های مناسب برای سنجش آسیبپذیری به خشکسالی به تفکیک سه مؤلفه موردنظر شناسایی و داده‌های مربوط به شاخص‌ها جمع‌آوری شد. وزن شاخص‌ها از طریق مدل آنتروپی شانون استخراج و با روش تاپسیس شاخص ترکیبی به تفکیک سه مؤلفه آسیبپذیری تدوین شد. نتیجه نهایی شاخص ترکیبی با لایه‌های GIS شهرستانهای استان گلستان تلفیق شد، و سطح آسیبپذیری شهرستانهای به تفکیک مؤلفه‌های مورد نظر مشخص شد.نتایج نشان داد که در بعد در معرض قرار گرفتن بندرگز، مراوهتپه، بندرترکمن به ترتیب در رتبههای اول تا سوم قرار دارند و در معرض خشکسالی هستند. شهرستانهای آزادشهر، گالیکش و بندرترکمن به ترتیب در رتبههای اول تا سوم بیشترین میزان حساسیت به خشکسالی قرار دارند. شهرستانهای گمیشان، گالیکش و مراوه تپه به ترتیب بیشترین سازگاری را به خشکسالی دارند. در نهایت نتایج محاسبه شاخص آسیبپذیری کل نشان داد که شهرستانهای مرواه تپه و بندرترکمن آسیبپذیرترین مناطق نسبت به خشکسالی در استان گلستان محسوب میشوند.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
