Mahmoodinasab F, Mohseni N. Evaluation of the impact of pumping wells on variation in land subsidence rate and associated geomorphic consequences. Journal of Spatial Analysis Environmental Hazards 2021; 8 (3) :187-200
URL:
http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3214-fa.html
محمودی نسب فاطمه، محسنی ندا. اثرات چاه های بهره برداری آب زیرزمینی بر تغییرپذیری پهنه های فرونشست دشت نیشابور و پیامدهای ژئومورفیک آن. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی. 1400; 8 (3) :187-200
URL: http://jsaeh.khu.ac.ir/article-1-3214-fa.html
1- دانشگاه فردوسی مشهد
2- دانشگاه فردوسی مشهد ، nedamohseni@um.ac.ir
چکیده: (3248 مشاهده)
با وجود مطالعات بسیار در زمینه ارتباط بین فرونشست زمین و نوسان سطح ایستابی، تحقیقات اندکی در رابطه با اثرات فاصله از چاه های پمپینگ بر تغییرپذیری گسترش مکانی محدوده های کم خطر و پر خطر فرونشست انجام شده است. علاوه بر این مطالعات کمی به بررسی اثرات تغییر در نرخ فرونشست بر میزان گسترش شکاف های سطحی بصورت ترکیبی از پردازش تصاویر رادار و پیمایش میدانی پرداختهاند. در پژوهش حاضر پیامدهای ژئومورفیک بهره برداری بی رویه از منابع آبهای زیرزمینی با تاکید بر اثرات فاصله از چاه های پمپینگ بر تغییرپذیری نرخ فرونشست بررسی شده است. در ابتدا منطقه مورد مطالعه از لحاظ گسترش مکانی بخشهای پرخطر و کم خطر فرونشست پهنهبندی شد. این پهنه بندی براساس پردازش تصاویر رادار مربوط به سال 2020 انجام شد. بعد از پهنه بندی منطقه از لحاظ شدت وقوع فرونشست، براساس اطلاعات گرفته شده از سازمان آب منطقه ای استان خراسان رضوی، 30 چاه پمپینگ در منطقه شناسایی و بعد از تطبیق آنها با منطقه از طریق پیمایش میدانی، نقاط GPS از استقرار چاه ها روی نقشه پهنه بندی فرونشست منطقه تعیین شد. سپس بافرهایی در فواصل 500، 700، 1000، 1300، 1500 و 2000 متر در اطراف چاه ها مشخص شدند. در مرحله بعد، از طریق پیمایش میدانی شکافهای فرونشست در سطح محدوده مورد مطالعه شناسایی و موقعیت مکانی آنها ثبت گردید. سپس موقعیت شکافها به نقشه پهنه یندی فرونشست انتقال داده شد. نتایج نشان داده است که فاصله از چاه های پمپینگ اثرات قابل توجهی بر گسترش مکانی محدودههای پرخطر و کم خطر فرونشست دارد. به طوریکه با نزدیک شدن به چاههای پمپینگ وسعت محدودههای پر خطر افزایش یافته و بر عکس با دور شدن از چاه بر گسترش محدودههای کم خطر فرونشست افزوده میشود. سایر نتایج نشان داد که گسترش نرخ فرونشست بطور معنی داری توزیع تراکم شکافها را تحت تاثیر قرار میدهد. بطوریکه بیشترین تراکم این شکافها با پهنههای پر خطر فرونشست انطباق داشته است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1399/12/22 | پذیرش: 1400/8/26 | انتشار: 1401/1/26