زینب مجرد، جواد جمال آبادی، نجمه شفیعی، محمد علی زنگنه اسدی، کبری پرک،
دوره 7، شماره 3 - ( 9-1399 )
حرکات توده‌ای، از جمله پدیده‌های مورفودینامیک‌اند که تحت تأثیر عوامل مختلفی در سطح دامنه‌های مناطق کوهستانی به وقوع می‌پیوندند. حرکات توده‌ای و ناپایداری دامنه‌ای مخاطرات مهمی برای فعالیت‌های انسانی‌اند که اغلب سبب ازدست رفتن منابع اقتصادی و خسارت دیدن اموال و تأسیسات می‌شوند. این مسائل لزوم پهنه‌بندی خطر حرکات توده‌ای را به عنوان اولین مرحله مدیریت صحیح محیطی این پدیده روشن می‌کند. در این پژوهش به بررسی پهنه‌ی خطر وقوع حرکات توده‌ای با استفاده از روش‌های ارزش دهی اطلاعاتی و تراکم سطح در حوضه آبخیزقوچان- شیروان پرداخته ایم به این منظور ابتدا 12 لایه اطلاعاتی مهم تأثیرگذار در وقوع حرکات توده‌ای از قبیل سنگ شناسی، شیب، ارتفاع، بارش، جهت شیب، فرسایش، اقلیم، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه، خاک و کاربری اراضی تهیه و رقومی شدند. از تلفیق نقشه‌های عامل با نقشه زمین‌لغزش‌ها، درصد لغزش در واحدهای مختلف هر نقشه به دست آمد و با محاسبه تراکم سطح، ارزش اطلاعاتی وزن هر یک از عوامل تعیین شد. در نهایت نقشه پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با ادغام لایه‌های مختلف وزنی در دو مدل مختلف وزن‌دهی اطلاعاتی و مدل تراکم سطح تهیه شد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که بخش جنوب غربی حوضه بیشترین میزان زمین‌لغزش را به خود اختصاص داده است. مهمترین عنصر مؤثر در وقوع زمین‌لغزش محدوده، لیتولوژی می‌باشد و مدل تراکم سطح از ارزش 12% بیشتری برخوردار می‌باشد.
