5 نتیجه برای زمینلرزه
مهدی زارع، فرناز کامرانزاد،
دوره 1، شماره 4 - ( 10-1393 )
چکیده
تکتونیک فعال نوار لرزهخیز آلپ ـ هیمالیا فلات ایران را شکل داده است که در مرز همگرایی بین ورقههای زمینساختی اوراسیا ـ عربستان قرار دارد. این فلات یکی از لرزهخیزترین نواحی جهان است و هر سال با زمینلرزههای متعددی مواجه میشود. در ایران، شرایط فعال زمینساختی، وجود گسلها و چشمههای لرزهزای متعدد و قرارگیری جمعیت فراوان در نواحی مستعد زمینلرزه توجه بیش از پیش به این سانحهی طبیعی و لزوم مطالعات علمی را در زمینهی تحلیل خطر زمینلرزه افزایش میدهد. در مقالهی حاضر، علاوه بر مرور لرزهزمینساخت و لرزهخیزی ایران از گذشته تاکنون، سعی شده است به مسئلهی تحلیل خطر زمینلرزه پرداخته و به وضعیت مدیریت سانحه، آسیبپذیری و بافت فرسوده در ایران اشاره شود.
جواد سدیدی ، حامد احمدی،
دوره 2، شماره 3 - ( 7-1394 )
چکیده
بهتازگی، تئوری استفاده از بازیهای جدی در زمینهی شبیهسازی و مدیریت مخاطرات محیطی مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق، از ترکیب بازیهای ویدئویی و سیستم اطلاعات جغرافیایی یک سرویس Game GISطراحی و اجرا شده است. این سرویس با پشتیبانی از پایگاه دادهی مکانی در پی کمک به مدیریت بحران با هدف به حداقل رساندن آسیبپذیری ناشی از زمینلرزه است. یکی از مهمترین مشخصهها و تفاوتهای Game GIS با سایر بازیهای موجود به مختصات، ابعاد و خصوصیات واقعی مکانی آن بازمیگردد که میتواند نقش مهمی را در کنار شیوههای سنتی مقابله با بحران و تصمیمگیریهای صحیح در زمان وقوع بحران ایفا کند. در تحقیق حاضر، ابتدا بر اساس مطالعات کتابخانهای معیارهای مؤثر برای آسیبپذیری ساختمان در برابر زلزله تعیین شد. پس از جمعآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز از طریق برداشت میدانی و بلوکهای آماری، پایگاه داده مکانیای ایجاد گردید. سپس، میزان اثرگذاری هر کدام از معیارهای مذکور بر اساس ایجاد ماتریس مقایسهی دودویی و پرسشگری از افراد متخصص در موضوعِ مطالعه برآورد شد. در نهایت، برای ایجاد ارتباط بین عوامل تأثیرگذار و تخمین میزان آسیبپذیری نهایی هر ساختمان، فرمولی ارائه گردید که در آن همهی عوامل مؤثر با تأکید بر سطح اثرگذاری هر کدام دخالت داده شدند. برای طراحی Game، پیادهسازی دادههای مؤثر در سیستم و اجرای آن در قالب نرمافزار، شش کلاس مختلف با اهداف و عملکردهای متفاوت طراحی گردید. هر کدام از این کلاسها وظیفهی اجرا و کنترل قسمتی از نرمافزار و دستورهای طراحی شده در آن را بر عهده دارند. همچنین، نمایش بخشهای مختلف بازی در قالب شش فرم متفاوت ارائه شد که هر کدام از آنها وظیفهی نمایش دستورها و نماهای گوناگون بازی را بر عهده دارند. سرانجام نرمافزار در قالب یک بازی جدی با محوریت مدیریت بحران زمینلرزه در چهار مرحله مختلف تهیه شد. بازی در مرحلهی اول با زمینلرزهی 5 ریشتری آغاز میشود و در مرحلهی چهارم با زمینلرزهی 8 ریشتری پایان مییابد. در هر مرحله از بازی با توجه به موارد ذکر شده میزان تخریب و مسیریابی انتقال مجروحان و کمکرسانی شبیهسازی میشود و فردی که بازی میکند بر اساس موارد گوناگون (سرعت عمل و ...) امتیاز میگیرد و در صورتی که امتیاز لازم را کسب کند به مرحلهی بعدی که شدت زلزله یک ریشتر بیشتر است صعود میکند. نرمافزار طراحی شده میتواند در شبیهسازی زلزله در ریشترهای مختلف برای برنامهریزیِ کاهش تبعات زلزله، واکنش سریع، مانورها و آموزش قبل از وقوع زلزله استفاده شود.
علیرضا محمدی ، بهمن جاوید مغوان،
دوره 3، شماره 3 - ( 7-1395 )
چکیده
اغلب شهرهای کشورهای در حال توسعه با مسئله سکونتگاههای غیررسمی مواجهند. شکلگیری و رشد این سکونتگاهها به دلایلی از جمله ساخت و سازهای شتابان و خارج از عرف ساختمانی، از مسائل تهدید کننده برای اجتماعات ساکن در آنها محسوب میشود. از آنجایی که خطر زمینلرزه در اغلب مناطق ایران، سکونتگاههای شهری و از جمله سکونتگاههای غیررسمی را تهدید میکند، بررسی، سنجش و تحلیل میزان آسیبپذیری این سکونتگاهها در مقابل خطر وقوع زمینلرزههای احتمالی برای بکارگیری اصول مدیریت بحران در مقیاس محلهای ضروری است. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی میزان آسیبپذیری محله زیر نهر تراب پارسآباد در برابر خطر وقوع زمینلرزه احتمالی است. این پژوهش از نوع اسنادی و میدانی است. بعد از مطالعات اسنادی و تدوین مبانی نظری، دادههای خام به صورت میدانی و از نهادهای متولی گردآوری شدهاند. سپس برای تعیین وزن معیارها، از روش فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) استفاده شده است. در ادامه از مدلهای همپوشانی در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) از جمله شاخص همپوشانی وزین (WOI) برای تلفیق زیرمعیارها و تعیین میزان آسیبپذیری ساختمانها، استفاده شده است. یافتههای این پژوهش نشان می دهند که؛ در هنگام وقوع زلزله احتمالی، میزان آسیبپذیری حدود 80 درصد از واحدهای ساختمانی محله زیر نهر تراب، زیاد و بسیار زیاد است. از اینرو،، برای پیشگیری از وقوع بحران، پیشنهاداتی بر مبنای مؤلفههای پژوهش ارائه شدهاند.
ابوالقاسم گورابی، سید محمد زمانزاده، مجتبی یمانی، پریسا پیرانی،
دوره 8، شماره 3 - ( 9-1400 )
چکیده
تغییرات مکانی پارامترهای فرکتالی عامل مهمی برای بررسی وضعیت زمینساختی است. در هندسه فرکتال، بعد فرکتال در هر مقیاسی، حفظ میشود که بیانگر خاصیت اصلی فرکتال است. در این تحقیق به منظور بررسی کارایی روش فرکتال در بررسی زمینساخت زاگرس شمال غرب، به مقایسه و آزمون یکسان بودن نتایج ابعاد فرکتالی گسلها در نقشههایی با مقیاسهای مختلف، و زمینلرزههایی با طول دوره و جزئیات و مقیاسهای مختلف بزرگا پرداخته شد. برای این منظور از 6 لایه اطلاعاتی استفاده گردید و ابعاد فرکتالی آنها به روش مربعشمار محاسبه و نتایج بعد فرکتالی آنها مورد تحلیل قرار گرفتهاند. دو دسته داده گسلی مستقیماً و دو دسته داده زمینلرزه (پژوهشگاه بینالمللی زلزله و مؤسسه ژئوفیزیک) یکبار بدون تغییر و دیگر بار برای افزایش دقت با احتساب بزرگای کمال وارد محاسبات شدند. نتایج نشان میدهد که ابعاد هندسی گسلهای منطقه فرکتالی است و تنها تفاوت در ثبت جزئیات گسلها سبب تغییری جزئی در ترتیب مناطق فعال در دو مقیاس شده است و نتایج دو مقیاس تقریباً مشابه است. در مورد دادههای لرزهای نتایج دادههای از 1900 تا 2020 که از تعداد کمتر زمینلرزه و مقیاس مختلف ثبت بزرگا برخوردارند تطبیقی با واقعیت نشان نمیدهند، در صورتی که میتوان به نتایج ابعاد فرکتالی دادههای زمینلرزههای منحصراً سده 20 که از نظر دقت و مقیاس ثبت بزرگا یکسان هستند، اعتماد نمود. نتایج آن، فعالترین منطقه از نظر بعد فرکتالی را محدوده غرب کرمانشاه نشان میدهد و شاهد آن تمرکز زمینلرزههایی با بزرگای بالاتر به ویژه زمینلرزه اخیر کرمانشاه با بزرگای 7/3 است که تلفات فراوانی به دنبال داشت.
بی بی زهرا حسینی گیو، سارا کیانی، سید مروت افتخاری، مهدی ثقفی، سیروس اسماعیلی،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1402 )
چکیده
فلات ایران زمین، به دلیل قرارگیری در میانه کمربند کوهزایی آلپ-هیمالیا و در بین دو صفحه همگرای عربی-اوراسیایی در دوره ترشیاری، با گسل خوردگی های فراوان و به سبب آن رخداد زمین لرزه های مخرب مواجه بوده است. از اینرو، شناخت مناطق پرخطر لرزهای نخستین گام برای کاهش خسارات ناشی از زمینلرزه است. در این پژوهش، چگونگی رشد کواترنری چین جوان گیو در اثر جنبایی گسل امتدادلغز گیو، به عنوان یکی از رشته های سامانه گسل نهبندان-خاش در شرق بلوک لوت و مسبب رخداد زمین لرزه 1324 مد نظر قرار گرفته است. شواهد متعدد، دلالت بر ارتباط گسل امتدادلغز جنوب گیو و رشد چین جوان گیو و تشکیل پک گسلی جوان و فعال گیو است. پیمایش های میدانی و شواهد مورفوتکتونیک همچون؛ انحراف مسیر و حفر بستر رودخانهها، پدیده آنته سهدانس، جابجایی مخروطافکنهها و نسل های متعدد آن از یافته های این پژوهش است، بیانگر جنبایی بالای قطعه جنوبی گسل گیو بوده و از توان خطر لرزه خیزی بالایی برخوردار است.