کاوه محمدپور،
دوره 8، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
در مطالعه حاضر با استفاده از دادههای روزانه ماهوارهای شبیهسازی شده از عمق نوری آئروسل (AOD) در 550 نانومتر بر روی گستره ایران سعی شد تا مناطق همگن آئروسل بر روی ایران با استفاده از تکنیکهای چند متغیره مدلسازی و آشکار گردد. تکنیکهای بُرداری با کاهش حجم متغیرها به بُردارهای ویژه و صدک 85، شش الگوی مجزای مکانی را منطقهبندی و تفکیک کرد که از پهنههای عمده تحت تاثیر آئروسل بر روی پهنه ایران هستند. جزئیات پراکنش رخدادهای حدی بر پایه صدک 95 بیهنجاری روزانهی سیگنالها نشان داد که انتشار و دوری و نزدیکی مناطق منبع آئروسل از مناطق شتاسایی شدهی روی ایران موجب شکلگیری الگوهای غالب مکانی آئروسل در گوشه و کنار کشور شده است. زیرا، رشد و گسترش فرینهای آئروسل و انتشار آنها از مناطق منبع آئروسل در سطح خاورمیانه و آسیای مرکزی نمایان کرد که تفکیک جغرافیایی آئروسل به ساختارهای فضایی-مکانی ساده و همگن با شباهتهای درون گروهی زیاد در حین تفاوت آشکار برون گروهی تایید میکند که هر کدام از مناطق همگن ایران تحت تاثیر جریان و پراکنش مکانی فرینهای منطقهای متفاوتی تشکیل شده است. بنابراین، تلفیق معیارهای ماهوارهای با نکنیکهای کاربردی بُرداری در علوم جوی-دینامیکی، نه تنها خلاء دادههای مشاهداتی سطحی را پر کرده است، بلکه رویکردی به مراتب جغرافیاییتر از مخاطرات محیطی را در فالب شکلی سادهتر نشان داده و آن اشکال همگنِ تفکیک شدهی جغرافیایی را قابل تفسیرتر کرده است.
