علی حسن زاده، هوشمند عطایی، نادر پروین، امیر گندمکار،
دوره 6، شماره 1 - ( 3-1398 )
چکیده
در اثر سرمای دیررس بهاره خسارت‌های زیادی به محصولات کشاورزی وارد می‌شود.از آنجاییکه دماهای پایین اثرات مخربی بر روی تولیدات کشاورزی دارند، بررسی آنها برای پیشبینی و جلوگیری از خسارات احتمالی بسیار ضروری است. اغلب تغییرات دمای جو به علت عبور سیستمهای هوا بسیار ناگهانی است و گیاهان نمیتوانند خود را با این نوسانهای شدید سازگار کنند و در نتیجه آسیب میبینند. هدف از این تحقیق، تحلیلآماری – همدید یخبندانهای بهاره استان کرمانشاه، شناسایی الگوهای همدید 500 هکتوپاسکال، وقوع یخبندانهای دیررس بهاره طی دوره آماری1990تا 2015 به منظور تعیین زمانهای رخداد پدیده یخبندان، دمای حداقل روزانه 7 ایستگاه کرمانشاه، همدان و ایلام است. پس از تجزیه و تحلیل داده‌های ارتفاع سطح 500 هکتو پاسکال روزهای یخبندان بهاره استان کرمانشاه با استفاده از تکنیک تحلیل مولفه‌های اصلی و روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد، 10 الگوی همدید حاکم بر سرماهای دیررس بهاره منطقه مورد مطالعه شناسایی و تعیین گردید. این الگوهای فشار براساس مکان استقرار آنها نامگذاری شدند. الگوی اصلی سینوپتیکی حاکم در یخبندانهای مورد بررسی، شکلگیری کمفشارها و ناوههایحاصل از آنها نقش مهمی در یخبندانهای بهاره منطقه داشته، سردچال‌ها، فرود و فراز موج کوتاه حاکم که حرکات نزولی و صعودی این سامانههای همدید باعث هدایت توده هوای سرد و نسبتاً خشک عرضهای جغرافیایی بالا از سمت شمال و شمال غربی ایران به سمت منطقه شده و افت محیطی دما و یخبندان را سبب شده است.
