رمضانعلی خاوری نژاد، رضا شکسته بند، فرزانه نجفی، زهرا قراری،
دوره 13، شماره 1 - ( 3-1392 )
چکیده
بهمنظور فهم برخی مکانیسمهای فیزیولوژیک حساسیت به سرما در گیاهان، اثرات تنش سرما و تیمار سرما روی مقدار کلروفیل، پرولین، مالون دیآلدهید و کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II گیاه آرابیدوپسیس تالیانا بررسی شد. گیاهان وحشی و جهش یافتهها (chs1-1، chs1-2، chs2-1و chs2-2) پس از 4 هفته رشد در دمای 23 درجۀ سانتیگراد (شاهد) بهمدت 1 هفته در معرض تیمارهای دمای پایین (شاهد (23 درجۀ سانتیگراد)، تیمار سرما (13 درجۀ سانتیگراد) و تنش سرما (4 درجۀ سانتیگراد)) قرار گرفتند. نتایج کاهش معنیداری در کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II و مقدار کلروفیل همۀ جهش یافتهها را تحت تیمار سرما در مقایسه با شاهد و تنش سرما نشان داد. جهش یافتههای chs1-1 و chs1-2 کمترین مقدار کلروفیل و کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستمІІ را در میان جهش یافتههای بررسی شده داشتند. مقدار پرولین در همۀ جهش یافتهها و همچنین در گیاه وحشی با تنش سرما و تیمار سرما در مقایسه با کنترل افزایش یافت. مقدار مالون دیآلدهید ساقه و برگ جهش یافتهها تحت تیمار سرما نسبت به 2 تیمار دیگر بهطور چشمگیری تغییر کرد. افزایش پراکسیداسیون لیپید در 2 جهش یافته chs1-1 و chs1-2 نسبت به 2 جهش یافتۀ دیگر بارز بود. نتایج نشان داد که جهش یافتههای chs1-1 و chs1-2 بیشترین حساسیت را در مقایسه با دیگر گیاهان جهش یافته نسبت به تیمار سرما دارند بنا بر این احتمالأ برخی آسیبها در سیستمهای فتوسنتزی و/یا در متابولیسم پرولین ناشی از جهش در این گیاهان منجر به حساسیت نسبت به تیمار سرما شده است