پژوهش های نوین فیزیک

---

منطقه مورد مطالعه دراین پژوهش در محدوده¬ی جنوب، غرب و شمال اصفهان واقع شده است. دراین پژوهش به بررسی ژئوشیمیایی و سنگ¬شناسی دولومیت¬های کرتاسه¬زیرین پرداخته شده ¬است. براساس مطالعات سنگ¬¬شناسی و ژئوشیمیایی پنج نوع دولومیت در برش¬های مورد مطالعه تشخیص داده شده است. نوع اول دولومیت¬های خیلی ریز- ریز بلور که در شرایط نزدیک به سطح زمین و در مراحل اولیه دیاژنز در پهنه¬های جزرومدی تا کولاب تشکیل شده¬اند. در این دولومیت¬ها مقادیر Srبالا (2537پی¬پی¬ام) و )Fe8861 پی¬پی¬ام) و Mn(852 پی¬پی¬ام) پایین است. نوع دوم، دولومیت¬های ریز - متوسط بلور نیمه شکل دار تا بی شکل را شامل می¬شود که نسبت به نوع اول مقادیر Sr آن¬ها کمتر و برعکس مقادیر Fe و Mn آن¬ها بیشتر است. این دولومیت¬ها به احتمال زیاد در مراحل اولیه دیاژنز تدفینی کم¬عمق تشکیل شده¬اند. نوع سوم شامل دولومیت¬های متوسط - درشت بلور شکل¬دار و نیمه شکل¬دار و واجد حواشی روشن و مراکز کدر هستند. این نوع دولومیت¬ها در مقایسه با دو نوع قبلی دارای Fe و Mn بیشتر و Srکمتری هستند. آن¬ها احتمالا در شرایط تدفین بیشتر و از طریق دولومیتی¬شدن رسوبات آهکی قبلی و یا از تبلور دوباره دولومیت¬های نوع اول و دوم تشکیل شده¬اند. دولومیت¬های متوسط درشت بلور پرکننده¬ی شکستگی¬ها و فضاهای خالی، نوع چهارم از دولومیت¬های منطقه مطالعاتی را تشکیل می¬دهند. این دولومیت¬ها، احتمالا دراثر دیاژنز تاخیری و در طی تدفین متوسط در دمایی کمتر از 60 تا 80 درجه سانتی گراد تشکیل شده اند. دراین دولومیت¬ها، مقادیر Fe و Mn به سمت مرکز حفرات و شکستگی¬ها افزایش می¬یابد.
نوع پنجم، شامل دولومیت¬های درشت بلور زین اسبی پرکننده حفرات و شکستگی هستند. این دولومیت¬ها، در خلال دیاژنز تدفینی عمیق و در دمایی بالاتر از 60 تا 80 درجه سانتی گراد، در آخرین مرحله دیاژنز تشکیل شده¬اند. این نوع دولومیت¬ها، فقط در برش نجف¬آباد تشخیص داده شده اند و تشکیل آن¬ها به احتمال زیاد مرتبط با تکتونیک منطقه بوده است.
شواهد ژئوشیمیایی، بررسی مقادیر عناصر فرعی و اصلی و همچنین استوی¬شیومتری دولومیت¬ها حاکی از کاهش مقدار استرانسیم و افزایش مقادیر منگنز و آهن از دولومیت¬های نوع اول به دولومیت¬های نوع چهارم (پرکننده¬ی حفرات) است. دولومیت¬های خیلی¬ریز- ریزبلور(نوع اول) دارای بالاترین مقادیر استرانسیم و بالاترین استوی¬شیومتری هستند. بالابودن مقدار استرانسیم دردولومیت¬های خیلی ریز - ریزبلور احتمالاً دلیلی بر کانی¬شناسی آراگونیتی کربنات¬های اولیه است، ضمن اینکه بالا بودن نسبت Mg/Ca در این دولومیت¬ها نیز تاییدی بر تشکیل آن¬ها از سیالاتی با شوری بالا می¬باشد