4 نتیجه برای بازالت
دوره 8، شماره 3 - ( 12-1387 )
چکیده
بازالتهای جواهردشت دردامنۀ شمالی البرز واقع در شرق گیلان برونزد قابل توجهی دارند. شواهد پتروگرافی، ژئوشیمیایی و ایزوتوپی نشان از آلایش ماگمای این بازالتها با پوستۀ قارهای دارد . شواهد پتروگرافی از قبیل: خوردگی خلیجی و حاشیههای مضرس در فنوکریستهای پیروکسن و متفاوت بودن ترکیب شیمیایی حاشیه فنوکریستهای کلینوپیروکسن با کلینوپیروکسنهای خمیرهٔ حاکی از آلایش پوستهای و عدم تعادل ناشی از تغییر ترکیب ماگمای خمیره نسبت به فنوکریستهای از قبل تشکیل شده در سنگ هستند. فقر درعناصری چونZr ،Nb ، TiO2 ،P2O5 و غنیشدگی از عناصر LIL و نسبتهای بالای Pb/Nd وBa/Nb ومحتوی پایین Zr/Nb ،Y/Nb، Ce/Pb و همبستگی مثبت SiO2 با 87Sr/86Sr وهمچنین همبستگی مثبتMgOبا Nd نیز از شواهد ژئوشیمیایی و ایزوتوپی آلایش پوستهای ماگمای این بازالتها است. بررسیهای ما نشان میدهد که این بازالتها دارای تعادل عنصری شاخصی با سنگهای پوسته زیرین و میانی بوده و با آنها آلایش یافتهاند.
فریبرز مسعودی، رقیه دورورزی،
دوره 13، شماره 4 - ( 11-1392 )
چکیده
در دامنه شمالی البرز مرکزی، در جنوب مرزن آباد سنگ های ولکانیک بازیکی برونزد دارند که منتسب به زمان کرتاسه می باشند. در این تحقیق، فرایندهای موثر بر تکوین و تکامل این سنگ های ولکانیکی به منظور درک بهتر فرایند ماگماتیسم مزوزوئیک در البرز مرکزی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی، سنگ های مذکور را می توان به دو دسته کلی بازالت و آندزیت بازالت تقسیم نمود. براساس نمودارهای ژئوشیمیایی، ماگمای سنگ های بازالتی جنوب مرزن آباد دارای ماهیت آلکالن می باشد و در محیط کششی درون قاره ای تشکیل شده است. مطالعات میکروسکوپی، بررسی های ترکیب شیمیایی کانی ها و روندهای مشاهده شده در نمودارهای ژئوشیمیایی سنگ کل، همگی تایید کننده رخداد تبلور تفریقی می باشد، به طوری که تبلور کانی های الیوین و کلینوپیروکسن و به مقدار کمتر پلاژیوکلاز در بازالت ها و کانی های کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز در آندزیت بازالت ها به وقوع پیوسته است. علاوه بر شواهد پتروگرافی، کانی شناسی و شیمیایی، فرایند تفریق توسط مدل های ژئوشیمیایی تائید و کیفیت این تفریق توسط نرم افزار Melts بازسازی شد. بر پایه مدل سازی تفریق بلورین در سنگ های بازیک جنوب مرزن آباد، سنگ های بازالتی در طی تبلور تفریقی حدود 30 درصدی ماگمای اولیه تشکیل شده اند. سنگ های آندزیت بازالتی نیز می توانند پس از بازالت ها، از ماگمای مشابه پس از تبلور تفریقی نزدیک به 50 درصدی تشکیل شده باشند. مطالعات ترموبارومتری الیوین نیز تایید کننده صحت داده های به دست آمده توسط نرم افزار Melts می باشد.
مهراج آقازاده، عادل سرخوشی، علیرضا جوانشیر،
دوره 16، شماره 41 - ( 1-1394 )
چکیده
در شمال شهرستان بم ولکانیسم گسترده ای در زمان ائوسن رخ داده و سنگهای آتشفشانی بازیک به همراه نهشته های اسیدی با ترکیب ریوداسیتی و عمدتا با ماهیت آذرآواری تشکیل شده اند. این رخمنون ها توسط مجموعه دایک های مختلف قطع می شوند. نمونه های مربوط به سنگ های آتشفشانی ماهیت ساب آلکالن و کالک آلکالن تا شوشونیتی و دایک ها ماهیت آلکالن پتاسیک دارند. در دیاگرام های عنکبوتی، نمونه ها الگوی غنی شدگی از عناصر LILE و تهی شدگی از عناصر HFSE را نشان می دهند که با الگو های مربوط به سنگ های محیط های فرورانشی و نیز سنگهای پوسته فوقانی هماهنگ است. همچنین نمونه های مورد مطالعه الگوی غنی شدگی از عناصر LREE نسبت به HREE و همچنین نسبت های متغیری از (La/Yb)N را نشان می دهند. خانواده آندزیت بازالت ها از ذوب بخشی 1 الی 10 درصدی یک منشاء گوشته اسپینل لرزولیتی متاسوماتیسم شده توسط عوامل فرورانش ایجاد شده اند که بعدا فرایندهای AFC را تحمل کرده اند. داسیت های منطقه از ذوب بخشی منشاء مافیک در پوسته زیرین ایجاد شده اند در حالی که ریولیت ها از ذوب بخشی یک منشاء متاگرایوک در پوسته ایجاد شده اند. دایک های اولیوین بازالتی از ذوب بخشی کمتر از 1 درصد و دایک های بازالتی (دیابازی) از ذوب بخشی 3-5 درصدی منشاء گارنت اسپینل لرزولیتی متاسوماتیسم شده توسط فرایندهای فرورانش ایجاد شده اند. ماگماتیسم ائوسن در منطقه بم در اثر فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر ایران مرکزی در یک محیط آتشفشانی قوس قاره ای ایجاد شده است.
دوره 18، شماره 57 - ( 10-1383 )
چکیده
قریه آبگرم در 85 کیلومتری جنوب غربی قزوین واقع شده و ناحیه بررسی شده در حوالی آن قرار دارد. از لحاظ جغرافیایی این ناحیه ادامه کوههای سلطانیه در چهارگوش زمین شناسی کبودرآهنگ به حساب میآید. سنگهای آذرین کرتاسه زیرین دراین منطقه شامل بازالت اسپیلیتی، آلکالی الیوین بازالت، بازالت، موژه آریت و تراکی بازالت است که به صورت گدازه و توف دیده میشوند و نفوذیهای داخل آنها بیشتر شامل میکروگابرو، پیروکسن هورنبلند گابرو وملاگابرو است. سنگهای آذرین مذکورجزء سری آلکالن هستند. انطباقهای خوب و روندهای پیوسته اکسید عناصر اصلی در مقابل سیلیس در نمودارهای تغییرات شیمیایی، قرابت ژنتیکی بین رخسارههای مختلف آن را تأیید میکند. مقایسه دادههای ژئوشیمیایی و پتروگرافی این سنگها نشان میدهد که جدا شدن الیوین ،پیروکسن و مگنتیت سبب تفریق ماگمای مادر و باعث ایجاد ترمهای مختلف از آن گردیده است. با توجه به وفور ریفتهای قارهای در مرزبین خرده قارهها در ایران در زمان کرتاسه زیرین ماگماهای آلکالن کرتاسه زیرین منطقه آبگرم نیز میتواند متعلق به این ریفتها یا پشت قوس حاصل از فرورانش پوسته اقیانوسی مابین خرده قارهها باشد، با وجود این برای تشخیص سرگذشت دقیق منطقه آبگرم در این زمان به دادههای بیشتری نیاز داریم.