پژوهش های نوین فیزیک

---

زنبورهای عسل کارگر1 پروپولیس (بره موم) را از بخش‌های در حال رشد درختان و جوانه‌ها جمع‌آوری می‌کنند. زنبورها، شیره‌های گیاهی را روی پاهای عقبی خود متراکم و تا کندو حمل می‌کنند. سپس آن را با موم و سایر ترشحات غدد شکمی زنبور مخلوط کرده و به صورت ماده چسبنده‌ای در‌می‌آورند. یک نمونه معمولی پروپولیس دارای 50 نوع ماده مختلف است که در این میان رزین‌ها و صمغ‌های گیاهی (50%)، موم‌ها (30%)، اسانس‌های روغنی (10%) و بقیه گرده گل‌ها هستند. تاکنون حدود 180 ترکیب مختلف در پروپولیس یافت شده است. هدف از این تحقیق، تعیین اثرات ضد جهش‌زایی کرم‌های آرایشی دارای عصاره اتانولی پروپولیس (EEP) در برابر دو ماده جهش‌زای شناخته شده آزید‌ سدیم (NaN3) و پرمنگنات پتاسیم (KMnO4) با استفاده از آزمون ایمز و میکروزوم است. در این آزمون از سویه‌های مختلف2 به نام‌های TA100 و TA97 استفاده شد که هر یک حامل یک جهش انتخابی در اپرون هیستیدین خود هستند. سویه‌های جهش یافته His- بر روی محیط کشت حاوی حداقل مواد معدنی و گلوکز در حضور مواد شیمیایی جهش‌زا مورد آزمایش کشت داده شدند. به این ترتیب فقط آن دسته از باکتری‌هایی که با جهش برگشتی، His+ شده‌ بودند، قادر به رشد و تشکیل کلنی بودند. وجود ماده‌ی ضدجهش (عصاره اتانولی پروپولیس) در کنار ماده‌ی جهش‌زا، میزان جهش برگشتی را کاهش داده که با استفاده از فرمول می‌توان درصد ممانعت از جهش را محاسبه کرد. علاوه بر این وجود اختلاف معنی‌دار بین متوسط تعداد کلنی‌های برگشتی در هر پلیت در ارتباط با ماده‌ی جهش‌زا، با نرم‌افزار آماری SPSS و با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه تجزیه و تحلیل شد. به طور کلی، یافته‌های حاصل از آزمون‌های ضد جهش‌زایی در in vitro نشان داد که عصاره اتانولی پروپولیس در غلظت‌های 1/0 تا 4 درصد می‌تواند اثرات جهش‌زایی این مواد شیمیایی را در یک وضعیت دوز- پاسخ خنثی کند. نتایج به دست آمده از آزمون میکروزوم (S9)، همچنین توانایی بالقوه پروپولیس را در بازدارندگی از جهش و در نتیجه سرطان نشان می‌دهد. بنابراین این ماده می‌تواند در فرمولاسیون کرم‌های آرایشی به دلایل فوق به کار گرفته شود.