ژیلا قلی زاده، فرانسواز برنارد،
دوره 9، شماره 3 - ( 8-1388 )
چکیده
هدف از انجام این مطالعه و تحقیق تعیین شرایط بهینه سازی کشت ریشه گیاه گلرنگ(Carthamus tinctorius L.) به منظور دستیابی به مقادیر بیشتر ریشه است که امکان دارد توانایی قابل توجهی درتولید ترکیبات متابولیت ثانویه با کاربریهای مختلف داشته باشند. ازآنجاکه گلرنگ گیاهی با فواید شناخته شده در زمینه های صنعتی، خوراکی و دارویست لذا بهینه سازی شرایط کشت ریشه آن امری ضروری و حائز اهمیت به نظر می رسد. ازجمله شرایطی که بدین منظور مورد تحقیق قرار گرفته شرایط نوری می باشد که دراین مقاله به صورت تیمار نور و تاریکی اعمال شده و در گام بعدی فاکتور pH مورد مطالعه قرار گرفته است. در روش بکار گرفته شده ریشه های حاصل از ساقه های جوان بذرهای رشد کرده در محیط جامد MS (Murashige&Skoog)، به محیط مایع انتقال داده شده و پس از ریشه زایی بیشتر و واکشتهای مختلف تحت تیمار نور و تاریکی و فاکتورpH قرار گرفتند. پس از 21 روز، وزن تر و خشک ، مقادیر رنگدانه های فتوسنتزی (کلروفیل a ، b ، محتوی کل کلروفیل و کارتنویید) و مقادیر رنگدانه های مختص گیاه (رنگدانه قرمز در طول موج 517 نانومتر، رنگدانه های زرد در طول موجهای 321 و 403 نانومتر) در نمونه های تحت تیمار محاسبه شد.مهمترین دستاورد پژوهش انجام شده دستیابی به مقادیر قابل توجهی از رنگدانه های مختص گیاه گلرنگ و رنگیزه های فتوسنتزی در ریشه این گیاه است که پیشتر تنها در اندامهای هوایی و گل گزارش شده بود. علاوه بر آن نتایج بدست آمده حاکی از آن است که تیمار نور به نسبت تاریکی تأثیر بهینه تری درخصوص میانگین رشد، تولید ترکیبات مهم فتوسنتزی و رنگدانه های مختص گیاه داشته است و در مورد تیمار دوم یعنی فاکتورpH گیاه گلرنگ نسبت به تمامی گستره های مورد استفاده در راستای افزایش رشد و تولید ترکیبات سازگار بوده است.
