جستجو در مقالات منتشر شده


391 نتیجه برای نوع مطالعه: مقاله پژوهشی

دکتر اعظم سلیمی، علی عباسی، مریم چاوشی ریزی،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده

گیاه کاملینا عضو مهم خانواده Cruciferae، به عنوان یک گیاه روغنی استفاده می‌شود. کیتوزان یک بیوپلیمر طبیعی که به عنوان یک محرک زیستی و ترکیب غیر سمی و سازگار با محیط زیست می‌باشد که به طور گسترده‌ای در پاسخ به تنش‌های زیستی و غیر‌زیستی مؤثر است. آهن یک ریزمغذی ضروری برای همه موجودات زنده است زیرا نقش مهمی در فرآیندهای تنفس و فتوسنتز دارد. در این تحقیق تأثیر کیتوزان و آهن همراه با تیمار شوری 0، 8، 12، دسی زیمنس بر متر و کیتوزان با غلظت‌های 0، 2/0، 4/0، گرم بر لیتر و آهن نیز با غلظت‌های 0، 3، 6، گرم بر لیتر و به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. به دلیل به هم خوردن تعادل یونی میزان سدیم افزایش داشته، از طرفی رشد ریشه افزایش داشته تا بتواند آب مورد نیاز گیاه را تأمین کند. با توجه به اثرات مخرب تنش، افزایش سدیم بر سایر پارامترها نیز تأثیر داشته و باعث کاهش آهن، کلسیم، طول ساقه و وزن خشک اندام هوایی شده است. در بررسی اثر متقابل شوری، کیتوزان و آهن مشاهده شده که طول ساقه، سطح برگ، بیومس، محتوای نسبی آب، سدیم، پتاسیم و کلسیم و کربوهیدرات افزایش‌یافته‌اند و وزن خشک ریشه کاهش پیدا کرده است. تیمارهای نامبرده با تأثیر بر محتوای نسبی آب، تنظیم یون‌ها و محلول‌های سازگاری مانند قند برگ توانسته شرایط گیاه را مانند شرایط بدون تنش حفظ کند و اثرات ناشی از تنش شوری را کاهش داده و به رشد گیاه کمک کند.


دکتر ریحانه چمنی، خانم مریم محمدی، خانم سرور رضایی، خانم الهام میرهاشمی،
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1403 )
چکیده

غیرفعال شدن داروها توسط آنزیم­ها به ویژه UDP-گلوکورونوزیل ترانسفرازها (UGT) یکی از دلایل مقاومت دارویی است. هدف از مطالعه حاضر بررسی برهمکنش آنزیم­های UGT1A3, UGT1A1 و UGT2B7 با مهارکننده­های تیروزین کیناز بود. ساختار آنزیم ها به روش مدلسازی همسانی ساخته شد و ساختار 300 مهارکننده تیروزین کیناز از پایگاه Pubchem دریافت شد. شبیه سازی داکینگ مولکولی به وسیله نرم افزار PyRx 0.8 انجام شد و کمپلکس­ها بر اساس منفی­ترین انرژی اتصال و RMSD صفر مرتب و اسیدآمینه­های درگیر در اتصال بررسی شدند. در مجموع چهل و پنج دارو به عنوان سوبستراهای احتمالی این سه آنزیم­ معرفی شدند. نتایج نشان دادند که محل اتصال این داروها به اسیدآمینه­های جایگاه فعال آنزیم­ها­ بوده و انرژی اتصال لیگاندها به UGT1A1 منفی­تر از دو آنزیم دیگر بود. می­توان پیشنهاد کرد که گلوکورونیداسیون احتمالی این مهارکننده­ها توسط آنزیم­های UGT می­تواند منجر به دو اتفاق مهم شود: اول حذف سریع آنها از گردش خون و ایجاد مقاومت دارویی و دوم جلوگیری از گلوکورنیداسیون بیلی­روبین و افزایش سطح بیلی­روبین سرم. بنابراین بررسی آزمایشگاهی ارتباط بین این مهارکننده­ها و آنزیم­های UGT می­تواند ضروری باشد.       
 
- مهدی هادی جعفری، دکتر حسن مروتی، دکتر نظام آرمند،
دوره 12، شماره 1 - ( 1-1404 )
چکیده

جوانه گندم غنی از آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل ویتامین E، تیامین، زینک، روی، فنولیک‌اسید، رزورسین، آمینوفنل و آمینوبنزوئیک اسید و توکوفرول و دارای خواص دارویی فراوانی مثل خواص ضد دیابت، ضد جهش، آنتی هیپرگلیسمی و ضد سرطان می باشد و همچنین گزارش شده که مولکول های آنتی اکسیدانی جدا شده از جوانه گندم می توانند از آسیب اکسیداتیو DNA در In Vitro جلوگیری کنند. استات سرب باعث ضعف، ناتوانی ذهنی و رفتاری در کودکان شده، منجر به ناشنوایی و کوری، کاهش کیفیت اسپرم و کاهش توانایی باروری در ماده‌ها نیز می‌شود. فلزات سنگین مثل سرب می‌توانند اثرات مضر خود را از طریق گونه‌های فعال اکسیژن (ROS) و یا مهار فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی ایجاد کنند. در این تحقیق از 30 رت ویستار بالغ ماده در 6 گروه استفاده شد: گروه کنترل، گروه استات سرب با دوز 10 میلی‌گرم/ کیلوگرم وزن بدن، گروه 100 میلی‌گرم/ کیلوگرم وزن بدن و 200 میلی‌گرم/ کیلوگرم وزن بدن عصاره جوانه گندم و گروه همزمان سرب با دوز 10 میلی‌گرم/ کیلوگرم وزن بدن و 100 و 200 میلی‌گرم/ کیلوگرم وزن بدن عصاره جوانه گندم. در مقایسه با گروه کنترل، وزن رت‌ها و تخمدان در گروه سرب با دوز 10 میلی‌گرم/ کیلوگرم کاهش یافت (P<0.5) و ضخامت کپسول تخمدان، و قطر و تعداد فولیکول‌ها نیز در این گروه کاهش داشت(P<0.5)، در حالی که تعداد فولیکول‌های آترتیک افزایش نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد مصرف خوراکی‌های حاوی عصاره جوانه گندم مثل سمنو یا گندم جوانه زده می‌تواند آسیب‌های ایجاد شده با سرب را، بسته به دوز اعمال شده، بهبود ببخشد.
عسل تفنگچی مهیاری، گلاله مصطفوی، سیده مهدخت مداح،
دوره 12، شماره 1 - ( 1-1404 )
چکیده

سرطان معده به عنوان یکی از شایع­ترین انواع سرطان­هاست که منجر به مرگ و میر افراد  بسیاری در سر تا سر جهان می­شود. گونه­های Nepeta  به دلیل طعم و عطر خاص خود در صنایع غذایی مورد توجه قرار گرفته­اند. با توجه به وجود ترکیبات فنلی در این جنس، هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر سیتوتوکسیک عصاره گونه های Nepeta binaludensis و N. glomerulosa   بر روی رده سلولی AGS سرطان معده و نیز بررسی تغییرات بیان ژن BAX بود. هر دو گونه نپتا از کوه­های بینالود خراسان جمع­آوری شد و عصاره هیدروالکلی آنها به روش خیساندن استخراج گردید. مقادیر اسید کافئیک  و اسید رزمارینیک با استفاده از دستگاه HPLC اندازه گیری شد. اثر سیتوتوکسیک عصاره­ها با تست MTT و بررسی وقوع آپوپتوز با رنگ آمیزی DAPI مورد ارزیابی قرار گرفت. تغییرات  بیان ژنBAX  به کمک Real time-PCR، مورد سنجش قرار گرفت. مقدار IC50 پس از 48 ساعت، برای عصاره گونه N. binaludensis  3.70، میلی گرم بر میل لیتر و برای عصاره گونه N.glomerulosa 6.92 میلی گرم بر میلی لیتر بدست آمد. القای آپوپتوز تحت هر دو تیمار مشاهده شد؛ اما افزایش معنی دار بیان ژن BAX نسبت به گروه کنترل تحت تاثیر عصاره N. binaludensis که مقدار بیشتری اسید رزمارینیک داشت، مشاهده گردید. بنابراین، استفاده از عصاره این دو گونه می­تواند در مهار رشد سلول­های سرطانی معده موثر باشد. عصاره N. binaludensis، با افزایش معنی­دار بیان ژن BAX موجب القای آپوپتوز در سلول­های سرطان معده شده است و عملکرد موثرتری نسبت به عصاره N. glomerulosa داشته است.
 
Mis فروغ محمدی، Mis مریم کریمی دهکردی، Mr اشکان پورشهباز،
دوره 12، شماره 1 - ( 1-1404 )
چکیده

بیماری­های منتقله از راه غذا تهدید قابل توجهی برای سلامت مصرف کنندگان در کشورهای در حال توسعه است. نانوتکنولوژیبه عنوان یک راه حل امیدوارکننده در جستجوی مداوم عوامل ضد میکروبی  برای استفاده در تجارت مواد غذایی  است. لذا  این مطالعه بررسی اثر ضد میکروبی نانوذرات نقره و مس و مقایسه آن با هیپو کلریت سدیم بر روی پاتوژن­های آلوده کننده مواد غذایی سالمونلا تیفی موریوم، لیستریا مونو سیتوژنز و کلویورومایسس مارکسیانوس می­باشد. در این مطالعه نانوذرات نقره و مس با روش­های شیمیایی سنتز شدند. ویژگی های فیزیکی و شیمیایی نانوذرات سنتز شده شناسایی شد. مورفولوژی با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی تایید شد.فعالیت ضد باکتریایی نانوذرات نقره، مس و هیپوکلریت سدیم با استفاده از روش MIC و MBCارزیابی شد.از تست انتشار از چاهک  فعالیت ضد باکتریایی نانوذرات انجام شد. میکروگرافهای به دست آمده از SEM نشان دهنده­ی ساختار کروی نانوذرات مس و نقره بود.  FTIRدر این تحقیق ارتعاشات کششی مربوط به گروه­های عاملی را در نانوذرات نقره و مس نشان داد. وجود هاله عدم رشد در تیمار پاتوژن­های مورد مطالعه با غلظت­های مختلف نانوذرات نقره و مس حاکی از فعالیت ضد باکتریایی بود. علاوه بر این میزان MIC/MBC برای نانوذرات نقره و مس در برابر پاتوژنها  مورد ارزیابی معنادار بود. حساسیت باکتریایی به نانوذرات یک جزء حیاتی در تولید مواد مناسب برای استفاده طولانی مدت در بسته بندی مواد غذایی و تضمین ایمنی مواد غذایی است.نانوذرات نقره و مس سنتز شده در این مطالعه می­توانند آلودگی مواد غذایی را کنترل نموده به جلوگیری از خطرات سلامتی و ایمنی کمک نمایند.
 
خانم افسانه تیموری، دکتر عاطفه امیراحمدی، دکتر رضا نادری، دکتر فاطمه سلیمی، دکتر رضا شیخ اکبری مهر،
دوره 12، شماره 1 - ( 1-1404 )
چکیده

در زندگی امروزه شناسایی و معرفی گیاهان دارویی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جنس Pycnocycla متعلق به خانواده چتریان است که در ایران دارای 8 گونه بومی است. گونه Pycnocycla spinosa (سگ دندان خاردار) به دلیل داشتن اثرات دارویی همواره قابل توجه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی اثر سه رویشگاه (دامغان، سمنان و کرمان) بر روی خواص ضدمیکروبی عصاره‌های استخراج شده از گیاه سگ دندان خاردار با استفاده از حلال‌های مختلف می‌باشد. برای بررسی خواص ضدمیکروبی از غلظت mg/ml 2 عصاره‌های متانولی، اتیل استاتی و هگزانی و روش انتشار دیسک در آگار بر علیه دو باکتری بیماری‌زا گرم منفی یرسینیا انتروکولیتیکا و سالمونلا انتریکا استفاده شد. نتایج نشان داد که عصاره‌های تهیه شده اثرات متفاوتی بر روی باکتری‌ها داشتند. همچنین مناطق مختلف جغرافیایی ایران، به دلیل شرایط اقلیمی متفاوت، دارای اثرات متفاوتی بر باکتری‌ها بودند. عصاره‌های تهیه شده از کرمان، به‌ویژه با حلال متانول و اتیل استات، بیشترین فعالیت ضد میکروبی را علیه باکتری سالمونلا انتریکا نشان دادند. بنابراین نوع حلال و نوع رویشگاه می‌تواند تاثیر بسزایی بر روی خواص ضد میکروبی گیاهان داشته باشد.
 
دکتر منیژه پاکروان، خانم اعظم جوانبخت،
دوره 12، شماره 1 - ( 1-1404 )
چکیده

سرده ختمی (Alcea)  یکی از گیاهان دارویی ارزنده است که از دیرباز در طب سنتی مورد استفاده قرار میگرفته است. شباهت گونه ها و تنوع صفات سبب شده تا دانشمندان از روش های مختلف بیوسیستماتیکی جهت کمک به شناسایی گونه ها استفاده کنند. در این تحقیق ویژگی های تشریحی ساقه در 18 گونه از ختمی های ایران مورد بررسی قرار گرفت. بخش های مشابهی در ساقه توسط برش های دستی و رنگ آمیزی مضاعف به وسیله رنگ های سبز متیل و کارمن زاجی مورد بررسی قرار گرفت و تصاویر میکروسکوپی تهیه گردید. مهمترین صفات مورد بررسی در این تحقیق تعداد لایه های سلول های کلانشیمی در پوست، ضخامت و تعداد لایه های فیبرهای اسکلرانشیمی آوند آبکش، تعداد دستجات آوندی، پارانشیم اشعه آوندی، ضخامت آوند های آبکش و چوب و ساختار مغز بود. سپس آنالیز خوشه ای به روش Ward توسط نرم افزار SPSS  بر اساس 8 صفت کمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.  نتایج نشان داد که برخی صفات تشریحی ساقه که در گونه های نزدیک به هم مشاهده می گردد، تنها می تواند در تشخیص گونه ها مورد استفاده قرار گیرد و در گروه بندی گونه ها چندان مفید نمی باشد

SayedHamid Matinkhah، Shadi Teifouri، Zahra Jafari،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1404 )
چکیده

The cultivation project of Kelussia odoratissima in Central Zagros was initiated to promote the sustainable use of rangelands, develop economically viable secondary products, mitigate soil erosion, and support marginal farmers while preserving the habitat of this endangered species. A total of 85 participants in the Kelussia cultivation project were surveyed to identify the key motivational factors influencing their engagement. Using a logit regression model in Shazam software, the study found that the most significant factors at the 1% statistical level were the "desire to conduct new experiments" and the "willingness to participate in similar projects." Additionally, factors such as "satisfaction with received assistance," "agricultural experience," "education," "age," "marital status," and "gender (female)" were significant at the 5% level in influencing project acceptance. The highest Weighted Aggregated Elasticity was observed for the "desire to conduct new experiments" variable. A 1% increase in new project opportunities resulted in a 0.93% increase in participation willingness, while female participation increased the probability of engagement by 0.014%. Given the economic potential of rangelands, it is recommended that future studies examine the socio-economic factors influencing project acceptance to enhance sustainable conservation efforts.

Parissa Jonoubi، Majid Ghorbani nohooji، Halimeh Hassanpour، Atefeh Ashourisheikhi،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1404 )
چکیده

Ferula gummosa Boiss. as a valuable pharmaceutical and industrial plant grows in Iran. In order to minimize seed dormancy period and micropropagation, callus induction and embryogenesis were evaluated. The plantlets of the seeds were separated and cultured in the 1/2 MS medium. After 14 days, root, hypocotyl, cotyledon and leaf explants were separated. Then they were transferred to the basal MS medium containing different concentrations of growth regulators. Different developmental stages of somatic embryos were evaluated. Seedlings 2-3 days after locating in 1/2 MS medium germinated and whole plantlets were obtained after 12 days. In the callus induction phase growth regulator composition 1.5 mgl-1 of NAA and 0.5 mgl-1 of BA with root explants had proper results. In the somatic embryogenesis phase MS medium containing 0.5 mgl-1 of 2,4-D accompanied by 1 mgl-1 of BA lead to desirable results. Via taken sections from the embryos, different developmental stages of somatic embryos including pre-embryo, globular, heart shaped, torpedo and cotyledonary embryo were observed. In vitro culture of embryo to accelerate germination and elimination of long dormancy period and using this optimized method are strongly suggested for micropropagation of this plant so this valuable endemic plant may survive from extinction, too.
 

Faezeh Ranjbar، Nikoo Nasoohi، Khosro Khajeh،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1404 )
چکیده

Basic fibroblast growth factor (bFGF), also known as FGF-2, is a crucial member of the fibroblast growth factor family, involved in a variety of biological functions including cellular proliferation, wound healing, angiogenesis, intercellular signalling, and cell differentiation, In contemporary stem cell research, serum-free media enriched with various additives and growth factors are employed, and among these, bFGF being particularly significant. Despite its extensive potential applications, the clinical utilization of bFGF is limited due to its instability, especially in aqueous environment. Therefore, a thorough investigation of the protein's structural integrity and stability is essential. This study focuses on the expression, purification, and characterization of bFGF for structural and stability analysis through biophysical methods. Intrinsic fluorescence measurement indicated a structural alteration surrounding the tryptophan residue, while circular dichroism (CD) analysis showed a decrease in the protein’s secondary structure. The differential scanning calorimetry (DSC) used for stability analysis. Furthermore, the study aims to evaluate the biological activity of the protein in cellular context. For this purpose, gold nanoparticles were synthesized. The results from the Cell Migration Assay indicated that the proliferation of HT29 cells was enhanced following treatment with bFGF in conjunction with gold nanoparticles. Also, a MTT assay was conducted.

Parichehr Hanachi، Zahra Adibi، Zahra Gharari، Bahareh Attaran، Roshanak Zarrin Ghalami،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1404 )
چکیده

Plant secondary metabolites like phenols and flavonoids neutralize free radicals and are linked to antioxidant and cytotoxic activities. Due to rising drug resistance in pathogens such as Salmonella paratyphi, Bacillus cereus, Escherichia coli, and Staphylococcus aureus, medicinal herbs are increasingly explored for antimicrobial properties. This study evaluated the total phenolic content (TPC), total flavonoid content (TFC), antioxidant capacity, and antibacterial effects of Arctium lappa. TPC, TFC, and antioxidant levels were measured using Folin-Ciocalteu, Aluminum chloride, FRAP, and DPPH assays, respectively. Antibacterial activities were assessed by microdilution broth and disc diffusion methods to determine MIC50 and MBC values. Results showed that A. lappa ethanolic extract, prepared with diluted water and the boiling method, had the highest flavonoid content (7.9 ± 0.40 mg/g DW). The leaves and flowers extract, using methanol and the boiling method, had the highest phenolic content (62.13 ± 0.73 mg/g DW) and antioxidant capacity. The ethanolic extract of A. lappa leaves also demonstrated the strongest antibacterial activity, with an MBC of 0.140 mg/mL and an 8 ± 0.4 mm inhibition zone against all tested bacteria. These findings suggest A. lappa bioactive compounds, particularly phenolics and flavonoids, offer promising potential for treating bacterial infections in pharmacognostic applications.
 

Maryamsadat Mesbahi bidgoli، Mohammad Fazilati، Anosheh Rahmani، Habibollah Nazem،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1404 )
چکیده

Objective: Ozone treatment has been recognized as an effective approach to significantly reduce mycotoxin levels, including ochratoxin A (OTA), in agricultural products. This study aimed to evaluate the safety of untreated and ozone-treated OTA-contaminated corn (OCC) through a sub-chronic toxicity assessment in rats.
Method: Male rats were randomly assigned into one control group and three experimental diet groups. The experimental groups received untreated OCC or ozone-treated OCC through oral administration for a 30-day period. Clinical signs, survival, hematological parameters, serum biochemical indices, and histopathological alterations of liver and kidney tissues were examined to evaluate potential toxicological effects.

Results: No mortality or overt clinical abnormalities were observed during the experimental period. Rats fed untreated OCC exhibited significant decreases in white blood cell (WBC) counts and marked elevations in alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), and alkaline phosphatase (ALP) levels. Histopathological evaluation revealed OTA-induced lesions in both liver and kidney tissues. In contrast, rats fed ozone-treated OCC showed reduced biochemical alterations and attenuated histopathological damage compared with those receiving untreated OCC.

Hamideh Ahmadian، Azarnoosh Jafari، Jamil vaezi، Ehsan Karimi،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1404 )
چکیده

Veronica is a species-rich genus of the Plantaginaceae, comprising over 500 annual and perennial herbs distributed across both hemispheres. We examined relationships within the Veronica hederifolia complex (V. hederifolia, V. cymbalaria, V. panormitana, and V. triloba), all belonging to V. subg. Cochlidiosperma. Overlapping morphological features complicate taxonomic delimitation in this group. To clarify species boundaries, we analysed 28 sequences from three regions: the nuclear low-copy CYCLOIDEA2 region, the nuclear ribosomal internal transcribed spacer (ITS), and the plastid DNA (trnL–trnF), in addition to morphological characters. Morphological variation was observed in leaf shape, calyx and pedicel orientation, corolla diameter and colour, sepal form, and seed features. Bayesian phylogenetic inference revealed that the CYC2 marker provided the highest resolution, confirming the monophyly of the complex and distinguishing V. triloba as a separate species. V. cymbalaria and V. panormitana formed sister lineages, with V. panormitana as the earliest-diverging taxon. Plastid trnL–trnF sequences showed limited variability, and ITS data displayed partial incongruence, likely due to hybridization, introgression, and polyploidy. Overall, integrating molecular and morphological evidence highlights the utility of low-copy nuclear markers in resolving recently diverged and reticulate lineages, supporting distinct evolutionary trajectories within the V. hederifolia complex.

مهسا آرامی، جلال غلام نژاد، مصطفی شیرمردی،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده

بحران آب در مناطق کویری از جمله شهرستان اردکان، موجب شده تا برخی از صنایع جهت توسعه فضای سبز از پساب صنعتی و فاضلاب شهری به عنوان منابع آبی جهت آبیاری فضای سبز استفاده کنند. مجتمع صنعتی چادرملو از جمله صنایعی است که در راستای مدیریت این بحران، فضای سبز ایجاد شده در آنجا را با منابع آبی موجود در محل کارخانه یعنی پساب صنعتی و فاضلاب شهری تصفیه شده آبیاری می­کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی برخی از صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک تعدادی از گیاهان کشت شده در این مجتمع که آبیاری آن­ها با منابع آبی ذکر شده یا آب­های خاکستری انجام می­شود، می­باشد. این تحقیق در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تیمار آبی شامل سه نوع آب تصفیه فاضلاب شهری، پساب صنعتی و مخلوطی از هردو نوع آب در سه تکرار برای شش گونه گیاهی زیتون، اکالیپتوس، انار،کاج تهران، ابریشم مصری  و سنجد تلخ و بررسی صفات مورفولوژیک ارتفاع و قطر تنه و اندازه گیری صفات فیزیولوژیک شامل مقدار برخی عناصر شامل آهن، روی، منگنز، مس، کادمیوم و سرب، انجام شد. نتایج نشان داد از بین سه تیمار اعمال شده، تیمار با فاضلاب تصفیه شده شهری افزایش معنی دار صفت ارتفاع را درختان انار، زیتون، سنجدتلخ و ابریشم مصری به دنبال دارد.


دکتر ناصر جعفری، زهرا پورنصراله، صغری رمزی،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده

تالاب رودبست در شهرستان بابلسر یکی از منابع تأمین‌کننده آب‌های کشاورزی و پناهگاه موجودات زنده در حاشیه سکونتگاه‌های انسانی است. حفظ کیفیت مطلوب این زیستگاه هم ازنظر محیط‌زیست طبیعی و هم انسانی حائز اهمیت است. ازاین‌رو این پژوهش به بررسی اکولوژیکی تالاب رودبست با استفاده از با استفاده از شاخص‌های زیستی جلبکی می پردازد. برای این منظور در فصول مختلف سال نمونه‌برداری انجام شد. نمونه های جمع آوری شده، تثبیت و به کمک میکروسکپ نوری و منابع کتابخانه شناسایی شد. برای بررسی سطح آلودگی از شاخص پالمر و شاخص‌های تنوع زیستی مختلف استفاده شد. 81 جنس متعلق به 7 شاخه جلبکی شناسایی شد. شاخه جلبک‌های سبز دارای بیشترین جنس‌های جلبکی و شاخه Chrysophyta دارای کمترین جنس‌های جلبکی می‌باشند. بیشترین فراوانی جلبکی در فصل تابستان و بهار بوده است. شاخه Chlorophyta و Bacillariophyta در بیشتر فصل‌های سال جلبک‌های غالب بوده‌اند. شاخص آلودگی پالمر ایستگاه‌های 3 و 4 در فصل تابستان با شاخص عددی 35 بیشترین مقدار و ایستگاه 2، 4 و 5 در فصل زمستان به ترتیب با داشتن شاخص عددی 6، 9 و 7 فاقد آلودگی یا آلودگی اندک بوده‌اند. در فصول تابستان و پاییز در تمامی ایستگاه‌ها شاخص عددی پالمر بزرگ‌تر از 24 را نشان دادند. علت اصلی آلودگی تالاب در فصل بهار ورود شاخه‌های فرعی بابلرود،که حاوی فاضلاب روستاها و پساب­های کشاورزی است، می­باشد. علل افزایش آلودگی در فصل تابستان و پاییز را نیز می‌توان بالا بودن دمای آب، کاهش بارندگی در فصل تابستان و پاییز، افزایش برداشت آب تالاب برای کشت دوباره برنج در تابستان دانست.
ناصر جعفری، علی طراوتی، عارف شیخ امیری،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده

این مطالعه با هدف ارزیابی شرایط اکولوژیکی و زیست محیطی رودخانه تالار با استفاده از دیاتومه های اپی لیتیک و اپیپلیک انجام شد. نمونه برداری به صورت فصلی از تابستان 1402 تا بهار 1403 در سه ایستگاه منتخب انجام شد. همزمان با نمونه برداری دیاتومه ها، نمونه های آب یک لیتری برای اندازه گیری پارامترهای فیزیکی و شیمیایی جمع آوری شد. نمونه های دیاتومه ها بر اساس پروتکل های استاندارد تهیه و شناسایی شدند. در مجموع 84 گونه از 24 جنس شناسایی شد. متنوع ترین جنس ها Navicula، Nitzschia و Gomphonema بودند. Navicula cryptotenella بالاترین فراوانی سلول را داشت و پس از آن Nitzschia Palea و Navicula rhynchocephala قرار گرفتند. شاخص های تنوع مانند شانون، سیمپسون و یکنواختی گونه ها تفاوت معنی داری نشان ندادند. نتایج تحلیل تطبیقی متعارفی (CCA) بین متغیرهای محیطی و گونه‌های اپی‌لیتیک نشان داد که محورهای اول و دوم به‌ترتیب 09/41 و 81/14 درصد از واریانس کل را تبیین کرده و در مجموع 9/55 درصد از واریانس محدودشده را توضیح می‌دهند. در مورد گونه‌های اپی‌پیلیک نیز، محورهای اول و دوم به‌ترتیب 37/37 و 40/14 درصد از واریانس کل را پوشش داده و مجموعاً 77/51 درصد از واریانس محدودشده را تبیین می‌کنند. همچنین، نتایج این تحلیل نشان‌دهنده‌ی همبستگی قوی بین متغیرهای محیطی (به‌ویژه pH و فسفات) و ساختار جامعه دیاتومه‌ها در هر دو زیستگاه است که بر نقش تأثیرگذار عوامل محیطی در شکل‌گیری الگوهای پراکنش این جوامع تأکید دارد.
 
خانم سیده مریم موسویان کلات، خانم لطیفه پور اکبر، آقا مجید عزیزی،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده

زیره سیاه ایرانی گیاهی معطر و  دارویی از خانواده چتریان می­باشد. به منظور بررسی اثر کود­دهی و همچنین سن غده بر ارتفاع گیاه، درصد سبزشدگی، درصد گلدهی، و اجزاء عملکرد، آزمایشی در شرایط مزرعه در قالب 9 کرت اصلی شامل کود NPK در سه سطح (شاهد (بدون اعمال کود)، کود 1 ( 5/2 گرم در لیتر)، کود 2 (با غلظت 2 برابر و 5 گرم در لیتر) و سن غده در دو سطح  سه و چهار ساله (غده­های متوسط و سه ساله دارای وزنی در حدود 1 گرم و غده­های بزرگ و چهارساله، 3 الی 4 گرم)  در سال 1402-1403 در منطقه کلات استان خراسان رضوی انجام گردید.
نتایج نشان داد وزن غده اثر مستقیم و مثبتی بر روی درصد سبزشدن، گلدهی، رشد گیاه و عملکرد آن دارد. بیشترین درصد سبز شدگی(%۱۰۰) و گلدهی (۱۰۰%) در غده­های بزرگ و کمترین درصد سبزشدگی (%51) و گلدهی (% 93/16) در غده متوسط بدون کوددهی مشاهده شد. همچنین مشاهده شد کاربرد تیمار تغذیه­ای (کود NPK) نیز تأثیر مثبت بر خصوصیات فیزیولوژیکی گیاهان دارد به طوریکه بیشترین وزن هزار دانه (36/1گرم) مربوط به غده بزرگ و کود ۲، و کمترین میزان آن (69/0گرم) در غده متوسط و کود شاهد مشاهده شد. بالاترین ارتفاع بوته نیز مربوط به غده بزرگ و کود۲ ، و کمترین میزان آن (7/42) در تیمار شاهد و غده متوسط بود. همچنین مشاهده شد بطور کلی می­­توان بیان کرد، اعمال تیمار کود 20- 20-20 (NPK)  و استفاده از غده­هایی با سن (وزن) بیشتر موجب بهبود رشد و عملکردزیره سیاه ایرانی گردید
ناصر صمصامی، جلال جلیلیان، اسماعیل قلی نژاد، راحله طهماسبی،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده

چکیده. این تحقیق با هدف بررسی اثرات سطوح مختلف تنش شوری (1/0، 5 و 10 دسی زیمنس بر متر) بر صفات ریشه، ضریب آلومتری و عملکرد دانه گیاه گالگا در سه شرایط کشت (گلخانه، کشت گلدانی در هوای آزاد و مزرعه) در سال زراعی 1402 انجام شد. نتایج تجزیه واریانس در شرایط گلخانه نشان داد که تنش شوری تأثیر معنی­داری بر قطر ریشه، وزن خشک ریشه و وزن خشک برگ داشت. به‌طور خاص، تنش شوری 10 و 5 دسی‌زیمنس بر متر به‌ترتیب موجب کاهش 49 و 16 درصدی قطر ریشه، 27 و 8 درصدی وزن خشک ریشه و 49 و 10 درصدی وزن خشک برگ در مقایسه با شرایط بدون تنش شوری شد. در گلدان‌های هوای آزاد، تنش شوری تأثیر معنی­داری بر طول ساقه، حجم ریشه، قطر ریشه، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه و عملکرد دانه داشت و کاهش‌های قابل توجهی در این صفات مشاهده شد که به حداکثر 69 درصد در وزن خشک ساقه رسید. در شرایط مزرعه، نتایج مشابهی به‌دست آمد و تنش شوری 10 و 5 دسی‌زیمنس بر متر به‌ترتیب موجب کاهش 78 و 67 درصدی در عملکرد دانه و تغییرات قابل توجهی در سایر صفات گردید. این نتایج حاکی از حساسیت بالای گیاه گالگا به تنش شوری در تمامی شرایط کشت است و نشان می‌دهد که افزایش سطوح شوری می‌تواند تأثیرات منفی قابل توجهی بر رشد و نمو این گیاه داشته باشد. لذا شرایط کشت مزرعه‌ای و سطوح تنش شوری پایین‌تر (زیر 5 دسی‌زیمنس بر متر) برای گیاه گالگا قابل توصیه است.
 
زهرا مهدوی، بهروز اسماعیل پور، رسول آذرمی،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده

شوری به عنوان مشکل اصلی نامطلوب بر بهره­وری گیاهان تأثیر می­گذارد. پاسخ گیاهان به تنش شوری بر اساس صفات بیوشیمیایی و مورفوفیزیولوژیکی ارزیابی شده است. کاربرد فناوری­های نانو و کودهای زیستی از جمله روش­های جدید برای کاهش اثرات تنش شوری است. بدین جهت آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارهای مختلف در این آزمایش محلول­پاشی تعدیل­کننده­های شوری در پنج سطح (شاهد، 15و 30 میلی­گرم در لیتر گلیسین­بتایین بدون کود مایع ضایعات ماهی، 15و 30 میلی­گرم در لیتر گلیسین­بتایین به همراه کود مایع ضایعات ماهی  15درصد) بود. تنش شوری به صورت نمک ­کلرید­سدیم درغلظت­های مختلف (0، 30، 60، 90 میلی­مولار) اعمال گردید. نتایج نشان داد که شوری پارامترهای رشد، محتوای نسبی آب، رنگیزه  a*و b* را تحت تأثیر قرار داده و فعالیت فنل کل، پراکسید هیدروژن (H2O2)، مالون­دی­الدئید (MDA)، پرولین و کربوهیدرات­های کل را در مقایسه با نمونه­های کنترل افزایش می­دهد. تنش شوری90 میلی­مولار باعث افزایش 46/70درصدی کربوهیدرات کل، 66/66 درصدی پراکسیدهیدروژن،  66/66 درصدی مالون­دی­الدئید، 04/67 درصدی نشت الکترولیت و 21/47 درصدی محتوای پرولین نسبت به شاهد شد. از سوی دیگر، محلول­پاشی همزمان گلیسین­بتائین در غلظت 30 میلی­گرم در لیتر و کود مایع ضایعات ماهی در غلظت 15درصد باعث افزایش صفات رشد ریشه و اندام­هوایی و تعدیل اثرات منفی تنش شوری بر صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شد. به طورکلی، کاربرد نانو ذره گلیسین­بتائین همراه کود مایع ضایعات ماهی، می­تواند به عنوان یک راهکار جدید برای کاهش اثرات تنش شوری در گیاه استویا و سایر محصولات زراعی و باغی استفاده شود.
- مژگان حبیبی، دکتر سعید افشارزاده، دکتر شبنم عباسی،
دوره 12، شماره 3 - ( 6-1404 )
چکیده

فلور هر منطقه بازتابی از تاثیرعوامل مختلف اکوسیستم در طول دوران مختلف زمین‌شناختی است. شناسایی گیاهان برای تعیین توان طبیعی هر منطقه و کاربری آن بسیار حائز اهمیت است. هدف از مطالعه حاضر بررسی فلوریستیکی منطقه حفاظت‌شده بصیران شهرستان اقلید در استان فارس است. برای انجام این پژوهش، برداشت نمونه‌های گیاهی به روش پیمایشی و ترانسکت خطی انجام گرفت. با جمع آوری 250 نمونه گیاهی، 94 گونه از 70 سرده مربوط به 34 تیره شناسایی شد. بیشترین سهم گیاهان منطقه را دولپه‌ای‌ها با 82 گونه و59 سرده به خود اختصاص دادند. تک‌لپه‌ای‌ها دارای 12 گونه از 11سرده بودند. بزرگترین تیره Fabaceae  با 13 گونه و بزرگترین سرده منطقه Astragalus با 7 گونه بودند. از میان نمونه‌ها، تعداد 16 گونه (17%) انحصاری ایران بودند. نتایج حاصل از شناسایی گونه‌های منطقه نشان می‌دهد 47 گونه (50%) از گونه‌های گیاهی موجود در منطقه همی‌کریپتوفیت و تعداد 59 گونه (63%) متعلق به ناحیه ایران و تورانی بودند. نتایج حاصل، نشاندهنده تاثیر خشکسالی‌های سال‌های اخیر، افزایش دما و نیز  فشار چرای دام، بر گیاهان این منطقه حفاظت شده است. برای مقابله باشرایط کنونی، ضروری است که سیاست‌‌های مدیریتی و حفاظتی سازمان‌های مسئول در زمینه چرای دام، برداشت گیاهان دارویی و چوب در منطقه مورد تجدید نظر قرار گیرد.
 

صفحه 19 از 20     

Creative Commons Licence
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.




کلیه حقوق این وب سایت متعلق به یافته‌های نوین در علوم زیستی است.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2015 All Rights Reserved | Nova Biologica Reperta

Designed & Developed by : Yektaweb