فصلنامه

هدف پژوهش حاضر بررسی روابط ساختاری سیستم های فعال ساز و بازداری رفتاری  ، ذهن آگاهی رگه و ناگویی خلقی در قالب یک مدل مفروض است.  برای این منظور در یک تحقیق توصیفی-همبستگی و گذشته نگر، 180 دانشجو از مقاطع مختلف دانشگاه تبریز به روش در دسترس انتخاب و به مقیاس ناگویی خلقی تورنتو ، پرسشنامه پنج وجهی ذهن آگاهی و مقیاس سیستم های بازداری/ فعال سازی رفتاری پاسخ دادند. یافته ها نشان داد که سیستم بازداری رفتاری بر ناگویی خلقی و ذهن­آگاهی رگه اثر مستقیم و مثبت دارد و سیستم فعال ساز رفتاری نیز بر ذهن­آگاهی رگه اثر مستقیم دارد. ذهن­آگاهی با ناگویی خلقی رابطه ندارد و اثر غیر مستقیم سیستم فعال­ساز و بازداری رفتاری با ناگویی خلقی معنا دار نیست. بر اساس یافته­ها می­توان نتیجه گرفت که سیستم بازداری رفتاری یکی از تعیین کننده­های اساسی سطوح ذهن آگاهی و ناگویی خلقی است. همچنین، مدل مفروض آزمون شده مدلی مطلوب در تبیین ناگویی خلقی افراد سالم است. 

هدف این پژوهش بررسی اثر تحریک آنُدی ناحیۀ قشر مغزی پشتی-جانبی پیش‌پیشانی چپ و راست بر تجربۀ فاعلیِ خُلق مثبت و منفی افراد سالم بود. در یک مطالعه شبه تجربی، شرکت کنندگان (20 زن و 20 مرد) در طول سه جلسه با ترتیب تصادفی، تحت سه نوع مداخله تحریک آنُدی ناحیۀ قشر مغزیِ پشتی-جانبی پیش­پیشانی راست، چپ و تحریک شم (کنترل) به مدت 20دقیقه و با جریان 2میلی آمپر قرار گرفتند. با استفاده از مقیاس عاطفۀ مثبت و منفی، خُلق افراد قبل و بعد از مداخله اندازه­گیری شد. داده­ها با استفاده از آزمون­های فریدمن و یومن ویتنی تحلیل شد. نتایج نشان داد تحریک آنُدی ناحیه قشر مغزی پشتی-جانبی پیش­پیشانی چپ، خلق منفی افراد را کاهش داد و خلق مثبت را در مردان بیشتر از زنان کاهش می­دهد. تحریک الکتریکی دوسویه کرتکس پیش­پیشانی در نمونۀ مورد مطالعۀ حاضر با یافته­های تحریک مغزی در جمعیت سالم ناهمسو و با یافته­های تحریک مغزی روی جمعیت افسرده همسو بود. سنجش دقیق­تر حالات خُلق و هیجان، به همراه به کارگیری شکل های مختلف قرارگیری الکترودِ تحریکِ الکتریکی مغز از روی جمجمه در مطالعات بعدی  می­تواند اطلاعات مکملی را درباره نقش قشر پره فرونتال در تجربه فاعلی خلق به دست دهد.