فصلنامه

---

با ساخت فرم کوتاه مقیاس خود مهارگری بیشتر مطالعات در این حوزه، برای سنجش ظرفیت عمومی خود مهارگری از آن استفاده کرده اند. یافته های ناهمخوان در مورد سازش یافتگی خود مهارگری در ساختار تک عاملی این مقیاس تردید ایجاد کرده است. مطالعه ی پیش رو با هدف ارزیابی ساختار عاملی این مقیاس در ایران انجام گردید. 247 (زن 188، مرد 53، نامشخص: 6) دانشجوی دانشگاه های استان تهران به مقیاس های فرم کوتاه مقیاس خود مهارگری، مقیاس نشخوار ذهنی، مقیاس حالت نگرانی، مقیاس احساس سرزندگی، مقیاس اضطرابوافسردگی، پاسخ دادند. یافته های تحلیل عامل تأییدی نشان داد مدل تک عاملی با داده ها برازش ندارد. تحلیل عامل اکتشافی ساختار دو عاملی را مطرح کرد که در تحلیل تأییدی مجدد برازش مطلوبی داشت. یافته ها با نگاهی به دیدگاه های مربوط به دو وجه خود مهار گری مورد بحث قرار گرفت و بر لزوم بازنگری نظریه ها و پژوهش در وجوه متفاوت بازدارنده و برانگیزنده ی خود مهارگری، صحه گذاشت.

---

هدف این پژوهش ارائه­ی یک مدل علی جهت تبیین امیدواری با استفاده از مدل سازی معادله ساختاری در نمونه­ای از دانشجویان ایرانی بود. به همین منظور نمونه‌ای 379 نفری از دانشجویان دانشگاه­های شهر همدان به روش نمونه­گیری تصادفی چند مرحله­ای انتخاب شدند و به پرسشنامه­های امیدواری سیمسون، مقیاس خودکارآمدی شرر و همکاران، مقیاس سبک‌های دلبستگی بزرگسالان، مقیاس چندوجهی حمایت اجتماعی ادراک شده، شاخص ارزشمندی زندگی (معناداری زندگی) و پرسشنامه­ی جهت‌گیری هدف پاسخ دادند. ابزار قبل از برازش مدل اصلی از نظر ویژگی‌های روان­سنجی از طریق روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد بررسی قرار گرفتند. در مدل طراحی شده سبک­های دلبستگی، معناداری زندگی و حمایت اجتماعی متغیر نهفته برونزاد (مستقل)، خودکارآمدی و جهت گیری هدف تسلطی متغیرهای نهفته میانجی و امیدواری متغیر نهفته درونزاد (وابسته) در نظر گرفته شدند. یافته­ها نشان داد که به طور کلی مدل فرضی با داده­ها برازش دارد. همچنین نتایج نشان داد که مؤلفه­های حمایت اجتماعی و معناداری زندگی به طور مستقیم و غیر مستقیم، مؤلفه­ی دلبستگی ایمن به طور مستقیم و مؤلفه­ی دلبستگی نا­ایمن اجتنابی به واسطه­ی متغیر میانجی خودکارآمدی با امیدواری رابطه­ی معنادار دارند. در مجموع متغیرهای پیشنهاد شده برای تبیین امیدواری، روی هم توانستند 46/0 از واریانس امیدواری را تبیین کنند.

---

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی احساس انسجام‌روانی در رابطه­ی سبک‌های دلبستگی با خودتنظیمی دانش‌آموزان انجام‌گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه‌­ی آماری شامل کلیه­ی دانش‌آموزان دختر پایه­ی دوم و سوم متوسطه شهرستان‌کازرون در سال ‌تحصیلی 91-90 به ‌تعداد 1319نفر بود، که 255 نفر به‌عنوان نمونه، با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده شامل؛ پرسشنامه­ی سبک‌دلبستگی هازن و شیور، پرسشنامه­ی خودتنظیمی و مقیاس تجدید نظر شده­ی احساس انسجام فلنسبرگ بود. داده‌ها با بهره‌گیری از روش‌های همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک‌راهه، رگرسیون چندگانه و تحلیل‌مسیر و با استفاده از نرم‌افزار 16spss و Liseral مورد تجزیه و تحلیل قرار‌ گرفتند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که سبک‌ دلبستگی ایمن و خودتنظیمی با میزان احساس انسجام‌ روانی رابطه­ی مستقیم و معنادار، و سبک ‌دلبستگی دوسوگرا با احساس انسجام‌ روانی و خودتنطیمی رابطه­ی منفی و معنادار دارند.  

---

هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان تأثیر جراحی زیبایی بینی بر عزت نفس و تصویر بدنی در دختران بود. برای این منظور تعداد 22 داوطلب متقاضی جراحی زیبایی بینی و 22 نفر به عنوان گروه کنترل با روش نمونه‌گیری در دسترس در پژوهش شرکت کردند و به پرسشنامه‌های چند بعدی رابطه‌ی خود و بدن و عزت نفس روزنبرگ پاسخ دادند. متقاضیان جراحی زیبایی بینی و گروه کنترل در دو نوبت به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. نتایج پژوهش نشان داد، دو متغیر عزت نفس و تصویر بدنی قبل و بعد از عمل جراحی زیبایی بینی تفاوت معناداری نشان ندادند. همچنین نتایج نشان داد بین عزت نفس و تصویر بدنی رابطه‌ی معناداری وجود ندارد، ولی در یکی از خرده مقیاس­ها (رضایت از قسمت‌های بدن) با عزت نفس همبستگی وجود دارد.

---

هدف از این پژوهش، بررسی کارکردهای اجرایی در دو گروه معتادان وابسته به مواد افیونی و آمفتامین­ها و مقایسه با گروه عادی بود. کارکردهای اجرایی در چهار خرده مقیاس حافظه­ی کاری، توجه پایدار، برنامه ریزی و بازداری پاسخ مورد بررسی قرار گرفت. به همین منظور 90 آزمودنی از طریق نمونه­گیری غیر تصادفی در دسترس انتخاب شدند که شامل افراد وابسته به مواد افیونی (تعداد:30)، افراد وابسته به آمفتامین (تعداد:30) و گروه کنترل (تعداد:30) بودند. عملکرد مداوم، خرده مقیاس فراخنای ارقام، رنگ-واژه استروپ و دسته­بندی کارت­های ویسکانسین جهت ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج تحلیل واریانس یک راهه نشان داد که گروه وابسته به آمفتامین­ها در چهار خرده مقیاس کارکردهای اجرایی به طور قابل ملاحظه­ای دچار اختلال هستند، اما افراد وابسته به مواد افیونی نسبت به گروه کنترل تنها در دو خرده مقیاس برنامه­ریزی و بازداری پاسخ دچار اختلال هستند. در نتیجه تخریب شناختی و نقص در کارکردهای اجرایی در بیماران آمفتامینی بیشتر از افراد وابسته به مواد افیونی و افراد عادی است. این نقایص شناختی در افراد وابسته به مواد افیونی کمتر دچار مشکل است.

---

هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل تحلیل مسیر روابط بین ناگویی خلقی (الکسی تیمیا)، کارکردهای خانواده و کیفیت زندگی در دانش­آموزان دوره­ی متوسطه شهر تهران بود. روش تحقیق، توصیفی از نوع علّی غیر آزمایشی بود. جامعه­ی تحقیق شامل تمامی دانش­آموزان شهر تهران بود، که به روش تصادفی خوشه­ای چند مرحله­ای نمونه­ای به حجم 384 نفر از آنها انتخاب شد. برای گردآوری داده­ها از مقیاس الکسی تیمیای تورنتو، پرسشنامه­ی عملکرد خانواده و پرسشنامه­ی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها در سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از آماره­های میانگین، انحراف معیار و آزمون­های رگرسیون چندگانه به روش همزمان، و تحلیل مسیر انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده­ها نشان داد که عملکرد خانواده و الکسی تیمیا می­توانند کیفیت زندگی دانش­آموزان را پیش­بینی کنند. همچنین شاخص­های نیکویی برازش در مدل تحلیل مسیر نشان دادند که الکسی تیمیا نقش واسطه­ای در ارتباط بین عملکرد خانواده و کیفیت زندگی ایفا می­کند. از این­رو، می­توان گفت که عملکرد خانواده در ایجاد الکسی تیمیا در دانش­آموزان نقش اصلی را داشته و اکلسی تیمیا می­تواند عاملی مهم در کاهش کیفیت زندگی باشد.

---

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر مصاحبه­ی انگیزشی بر کاهش تکانشگری شناختی، حرکتی و بی برنامگی در بیماران تحت درمان با متادون انجام شد. بدین منظور تعداد 40 نفر از بیماران تحت درمان با متادون از یکی از مراکز درمانی شهرستان یزد به صورت نمونه­گیری در دسترس انتخاب و به­طور مساوی در دو گروه آزمایش و کنترل همتاسازی شدند و از لحاظ دو متغیر سن و میزان رضایت اقتصادی مورد کنترل قرار گرفتند. در این پژوهش برای جمع آوری داده­ها از مقیاس تکانشگری بارات (نسخه­ی یازدهم) استفاده شد. برنامه­ی مصاحبه­ی انگیزشی در قالب هفت جلسه­ی نود دقیقه­ای در گروه آزمایشی اجرا شد. در پایان دوره­ی آموزشی، دو گروه پرسشنامه­ی مذکور را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. نتایج نشانگر تأثیر کاربندی در کاهش علائم تکانشگری شناختی، حرکتی و بی برنامگی بیماران گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل بود. نتایج این پژوهش نشان داد که مصاحبه­ی انگیزشی به صورت معناداری توانسته است میزان تکانشگری شناختی، حرکتی و بی برنامگی را در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل کاهش دهد.

---

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر­بخشی گروه­درمانی شناختی- رفتاری مبتنی بر کنش­های اجرایی، بر بهبود کنش­وری اجرایی دانشجویان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی (ADHD) بود. این پژوهش در سال تحصیلی 1392-1391 انجام و از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. بدین منظور از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد که قبلاً تشخیص ADHD گرفته بودند یا از نشانه­های این اختلال رنج می­بردند، دعوت شد. تشخیص اولیه از طریق مقیاس درجه­بندی ADHD بزرگسالان بارکلی و تشخیص قطعی با مصاحبه­ی روانپزشکی صورت گرفت. 32 نفر از دانشجویان مبتلا به ADHD انتخاب شدند و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه درمانی شناختی ـ رفتاری مبتنی بر کنش‌های اجرایی برای گروه آزمایش ارائه شد و گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفت. هر دو گروه قبل و بعد از مداخله، پرسشنامه­های B‏AARS  و نارسایی کنش­های اجرایی بارکلی (BDEFS) را تکمیل کردند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که گروه آزمایش نسبت به گروه گواه، پس از مداخله، بهبود معناداری را در کنش­های اجرایی مدیریت زمان، برنامه­ریزی و سازمان­دهی، خود انگیزشی و خود­نظم جویی هیجانی نشان دادند. نتایج پژوهش نشان می­دهد که گروه­ درمانی شناختی - رفتاری مبتنی بر کنش­های اجرایی، بر بهبود کنش­وری اجرایی دانشجویان مبتلا به ADHD مؤثر بوده و می‌تواند به عنوان یک رویکرد نوین به بهبود کنش­های اجرایی در این دانشجویان منجر شده، و در کنار سایر درمان­ها مورد توجه قرار گیرد.

---

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تشخیصی حافظه­ی شرح حال، دلبستگی و هویت در اختلال استرس پس از سانحه، و اختلال اضطراب فراگیر انجام شد. در یک طرح علی- مقایسه­ای، 24 نفر بیمار مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، 20 نفر بیمار مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر و 32 نفر  افراد بهنجار، که در متغیرهای سن و جنس همتا و از شرایط اجتماعی و اقتصادی مشابه انتخاب شده بودند، در مطالعه شرکت کردند. طی دو جلسه آزمودنی­ها به پرسشنامه­ها و تکالیف سیاهه­ی افسردگی بک، سیاهه­ی اضطراب بک، مقیاس تجدید نظر شده­ی تأثیر رویداد، مقیاس دلبستگی، مقیاس سنجش هویت، مصاحبه­ی حافظه­ی شرح حال و آزمون حافظه­ی شرح حال پاسخ دادند. داده­های به دست آمده با روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری و تحلیل تشخیصی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد عملکرد افراد سالم در تمام زیر مقیاس­های حافظه­ی شرح حال، از افراد مبتلا به PTSD به طور معناداری بهتر بود. همچنین نتایج آزمون حافظه­ی شرح حال، حکایت از کاهش حافظه­ی اختصاصی در بیماران مبتلا به PTSD نسبت به افراد گروه بهنجار داشت. علاوه براین، عملکرد افراد GAD تنها در زیر مقیاس حافظه­ی شرح حال رویدادی بزرگسالی از افراد گروه مبتلا به PTSD بالاتر بود. مقایسه­ی زوجی گروه­ها نشان داد میانگین گروه سالم در سبک دلبستگی ایمن به شکل معناداری از گروه GAD بالاتر و در سبک دلبستگی ناایمن اضطرابی پایین­تر از دو گروه بیمار است. نتایج تحلیل تشخیصی نیز نشان داد که میزان موفقیت تابع 7/69 درصد بود. حافظه­ی شرح حال تحت تأثیر نشانه­های دو گروه بیماری PTSD و GAD قرار می­گیرد. با توجه به ارزیابی متغیرهای پیش بین، پیش­بینی عضویت گروهی 53 نفر از 76 نفر به درستی انجام شده است. همچنین، تأثیرات متفاوت نشانه­های PTSD و GAD بر حافظه­ی شرح­حال براساس ابعاد دلبستگی و هویتی متفاوت، از مسائل قابل تأمل در زمینه­ی آسیب­شناسی، روش­های درمانی و موارد دیگر می­باشد.

---

پژوهش حاضر با هدف مطالعه­ ی نقش میانجی­گر مدیریت رفتار مالی در رابطه­ ی بین صفات شخصیت و بهزیستی­ ذهنی انجام شد. از این­رو نمونه ­ای به حجم 479 نفر از کارمندان دانشگاه­ های واقع در استان گیلان بعد از انتخاب به روش نمونه­ گیری خوشه ­ای، پرسشنامه­ های پنج بزرگ ایرانی (گردون)، مدیریت رفتار مالی و بهزیستی­ ذهنی را تکمیل نمودند. داده ­ها پس از گردآوری با استفاده از روش مدل­ یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج تحلیل نشان داد، صفات شخصیت در کل 14درصد از واریانس مدیریت رفتار مالی و آن دو با هم (صفات شخصیت و مدیریت رفتار مالی) 32% از واریانس بهزیستی ­ذهنی را تبیین می­ کنند. همچنین نتایج نشان داد که از یک سو ضرایب مسیر سه عامل روان­رنجورخویی/ ثبات هیجانی، برون­گرایی/ شادخویی و وجدان/ فروتنی با بهزیستی ­ذهنی و در سوی دیگر ضرایب مسیر سه عامل وجدان/ فروتنی، گشودگی/ شایستگی و نرم خویی/ ملاحظه کار با مدیریت رفتار مالی معنادار است. در نهایت نتایج تحلیل نشان داد ضریب مسیر بین مدیریت رفتار مالی و بهزیستی­ ذهنی معنادار است و مدیریت رفتار مالی رابطه ­ی بین سه عامل وجدان/ فروتنی، گشودگی/ شایستگی و نرم ­خویی/ ملاحظه­ کار و بهزیستی ­ذهنی را میانجی­گری می­ کند. در کل نتایج پژوهش حاضر نشان داد مدیریت رفتار مالی نقش معناداری در پیش­بینی بهزیستی­ ذهنی ایفا می­ کند و با توجه به نقش میانجی­گر مدیریت رفتار مالی در رابطه­ ی بین صفات شخصیت و بهزیستی­ ذهنی می­توان نتیجه گرفت، احتمالاً با آموزش مهارت­ های مدیریت رفتار مالی به افراد، می­توان تأثیر مثبت صفات شخصیت بر بهزیستی ذهنی را افزایش و تأثیر منفی آن را کاهش داد.

---

مطالعه­ی حاضر با هدف مقایسه­ی بین­فرهنگی ساختارـ محور روابط درون­گروهی وقایع منفی زندگی، استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی در دانشجویان ایرانی و سوئدی انجام شد. 205 دانشجو (100 ایرانی و 105 سوئدی) به مقیاس وقایع منفی زندگی، پرسشنامه­ی استرس تحصیلی، برنامه­ی عاطفه­ی مثبت و منفی و مقیاس رضایت از زندگی پاسخ دادند. تحلیل روابط وقایع منفی زندگی، استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی در دانشجویان ایرانی و سوئدی با استفاده از چند طرح تحلیل رگرسیون سلسله­مراتبی انجام شد. نتایج طرح­های تحلیل رگرسیون نشان داد در حالی­که تفاوت بین دانشجویان ایرانی و سوئدی از نظر روابط ساختار ـ محور وقایع منفی زندگی، استرس تحصیلی و بهزیستی ذهنی از نظر آماری معنادار نبود، اما، نتایج مقایسه­های درون­گروهی نشان داد که در بین دانشجویان ایرانی در مقایسه با دانشجویان سوئدی، وقایع منفی زندگی در پیش­بینی استرس تحصیلی و مؤلفه­های شناختی و هیجانی بهزیستی ذهنی، و استرس تحصیلی در پیش­بینی بهزیستی ذهنی از توان نسبی بالاتری برخوردار بودند. نتایج پژوهش حاضر در پیش­بینی بهزیستی ذهنی، بر تشابه ویژگی­های کارکردی وقایع منفی زندگی و استرس تحصیلی دانشجویان ایرانی و سوئدی تأکید می­کند.

---

کوچک­سازی در سازمان­ها، با تغییر تقاضاهای مرتبط با کار برای کارکنان باقیمانده پس از تعدیل، همراه است. این تغییر می­تواند منجر به تنش روان­شناختی و در پی آن شکایات جسمانی در این کارکنان گردد، اما راهبردهای کنترلی اشتیاق به هدف می­تواند این پیامدهای منفی را کاهش دهد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر راهبردهای کنترلی و تقاضاهای مرتبط با کار بر شکایات جسمانی و تنش روان­شناختی بود. شرکت کنندگان، 624 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی بودند که به­صورت تصادفی انتخاب شدند و سپس به ابزارهای پژوهش یعنی مقیاس­های تقاضاهای کاری، راهبردهای کنترلی، شکایات جسمانی و تنش روان­شناختی پاسخ دادند. یافته­ها نشان داد که رابطه­ی بین تقاضاهای کاری و شکایات جسمانی و نیز رابطه­ی بین تقاضاهای کاری و تنش روان­شناختی منفی بود و این روابط در گروهی بالاتر بود که عدم اشتیاق به هدف بالاتری داشتند؛ اثر تعاملی نیز معنادار بود. بنابراین استفاده از راهبردهای کنترلی در شرایط استرس آور می­تواند اثرات منفی تغییر تقاضاهای مربوط به کار را کاهش دهد و از شکایات جسمانی و تنش روان­شناختی ممانعت به عمل آورد.

---

هدف پژوهش حاضر در سطح اول بررسی رابطه­ی ساده­ی بهزیستی روانی، شخصیت و تعارض کار-خانواده، و بررسی نقش میانجی بهزیستی روانی در رابطه بین این دو متغیر پنهان از طریق روش مدل­یابی معادلات ساختاری بود. جامعه­ی آماری پژوهش شامل کلیه­ی کارکنان یک شرکت صنعتی در اصفهان بود که از میان آن­ها 217 نفر از طریق نمونه­گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه­ی تعارض کار- خانواده، مقیاس سرزندگی، پرسشنامه­ی جهت­گیری به زندگی و پرسشنامه NEO-FFI (فرم کوتاه) بود. نتایج حاصل از تحلیل داده­ها نشان داد که رابطه­ی ساده بین دو بعد تعارض کار-خانواده، همسازی، وظیفه­شناسی، خوش­بینی و سرزندگی معنادار بود؛ مدل معادلات ساختاری نیز معنادار بوده و نقش واسطه­ای خوش­بینی و سرزندگی را در رابطه­ی بین همسازی و وظیفه شناسی از یک سو و ابعاد تعارض کار-خانواده از سوی دیگر تأیید می­کند. در واقع این ویژگی­های شخصیتی با تأثیرگذاری بر راهبردهای مقابله­ای و دسترسی به منابعِ فرد، سطح خوش­بینی و سرزندگی و در نهایت ذخیره­ی روان­شناختی او را افزایش می­دهند. این افزایش به خودی خود، مدیریت بهترِ مسئولیت­های کاری و خانوادگی و در نتیجه کاهش تعارض بین این دو حیطه را در پی دارد.

---

اختلالات روانپزشکی در بیماران مزمن ریوی وجود دارند. رواندرمانی این بیماران چندان مورد توجه قرار نگرفته، لذا هدف این مطالعه بررسی اثربخشی رواندرمانی مبتنی بر ذهن آگاهی شامل تسهیل تجربه استرس آمیز اختلالات جسمی بر کاهش نگرش های ناکارآمد و تحمل پریشانی بیماران مورد بررسی، است.
این پژوهش کاربردی بر30 بیمار مزمن ریوی (گروه کنترل و آزمایش) بستری در بیمارستان دکتر مسیح دانشوری در سال 1393انجام شد. تنها گروه آزمایش، مداخله روانشناختی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی را در قالب 13 جلسه دوساعته دریافت کرد. قبل و بعد از اجرای مداخله هر دو گروه به پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک، تحمل پریشانی و نگرش های ناکارآمد پاسخ دادند. نتایج با نرم افزاری آماری SPSS-21 و تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل واقع شدند.
میزان تغییر نگرش های ناکارآمد، تحمل پذیری و انزجار، گرایش به جلب توجه، از هم گسیختن عملکرد، ارزیابی و قابلیت پذیرش در گروه آزمایش بیشتر از گروه کنترل بود. میزان تغییر تنظیم هیجانات و اجتناب در گروه کنترل بیشتر بود.
با توجه به اثربخشی ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی، توجه به مسائل روانشناختی بیماران مزمن جسمی بسیار حائز اهمیت است. درمان دارویی نمی تواند به تنهایی آمادگی بیماران را برای مقابله با شرایط سخت تأمین کند. لذا توجه همه جانبه تیم درمانی به بیماران، ضروری است.

---

سازگاری با سرطان یک متغیر روان شناختی مهم در سلامت جسمی و روان شناختی بیماران سرطانی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی و ویژگی های روان سنجی مقیاس کوتاه سازگاری با سرطان در یک نمونه ی بزرگسال ایرانی انجام شد. بدین منظور نمونه ای مشتمل بر 320 نفر از بیمارن سرطانی از بیمارستان ها و کلینیک های آنکولوژی شهرهای کرمانشاه و شیراز به شیوه ی در دسترس انتخاب و پرسشنامه ی نسخه ی کوتاه سازگاری روانی با سرطان بر روی آنها اجرا شد، تعداد 100 نفر از آزمودنی ها، پرسشنامه ی اضطراب و افسردگی بیمارستانی را نیز تکمیل نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی، روایی تم و به منظور همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی وجود پنج عامل در Mini-MAC را تأیید نمود. مقادیر شاخص های برازش نیز در حد قابل قبولی قرار داشتند. همبستگی معنادار میان خرده مقیاس های Mini-MAC و پرسشنامه ی اضطراب و افسردگی بیمارستانی نیز نشان می دهد که این مقیاس از روایی تشخیصی مناسبی برخوردار است. نتایج ضرایب آلفای کرونباخ برای خرده درماندگی/ ناامیدی 94/0، اجتناب شناختی76/0، دلمشغولی نگران کننده90/0، تقدیر گرایی77/0، روحیه ی مبارزه80/0 و کل مقیاس نیز 84/0 به دست آمد. نتایج با تأیید ساختار پنج عاملی مقیاس Mini-MAC و نیز وجود اعتبار و روایی مناسب نشان می دهد که این مقیاس جهت سنجش ابعاد سازگاری روانی با سرطان از توان لازم برخوردار است.

---

با توجه به شیوع بالای اضطراب اجتماعی و اهمیت آن در افراد زیر 18 سال، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی نقش واسطه‌گر آلکسیتیمیا در رابطه‌ی بین راهبردهای ناسازگار تنظیم شناختی هیجان و اضطراب اجتماعی بود. در این پژوهش 180 دانش‌آموز دختر دوره‌ی دبیرستان که با استفاده از نمونه‌گیری خوشه ای چند مرحله‌ای انتخاب شده بودند، نمونه‌ی پژوهش را تشکیل دادند. شرکت‌کنندگان پرسشنامه‌ی اضطراب اجتماعی کانور(Spin)، پرسشنامه‌ی تنظیم شناختی هیجان و مقیاس آلکسیتیمیای تورنتو-20 را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که راهبردهای سازگار و ناسازگار تنظیم شناختی هیجان به ترتیب با اضطراب اجتماعی همبستگی منفی و مثبت داشتند. همچنین آلکسیتیمیا با اضطراب اجتماعی همبستگی مثبت داشت. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که آلکسیتیمیا می‌تواند بین رابطه‌ی راهبردهای ناسازگار تنظیم شناختی هیجان و اضطراب اجتماعی نقش واسطه‌گر داشته باشد. با توجه به یافته‌های پژوهش به نظر می‌رسد که راهبردهای ناسازگار تنظیم شناختی هیجان با واسطه‌گری آلکسیتیمیا بهتر می-تواند اضطراب اجتماعی را پیش‌بینی کند.

---

چکیده
مصرف مواد از مهمترین مشکلات حوزه سلامت در جهان است .هدف پژوهش حاضر ارزیابی روابط ساختاری بین فعالیت مذهبی،نگرش به مواد، الگوگیری اجتماعی، بهزیستی معنوی و مصرف سیگار و قلیان در دانشجویان بود . تعداد 504 دانشجوی دختر و پسر از دانشگاه خوارزمی، پردیس کشاورزی دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند و به پرسشنامه بهزیستی معنوی، مقیاس فعالیت مذهبی، پرسشنامه الگوگیری اجتماعی، پرسشنامه عقاید منفی درباره مواد و بخش دخانیات پرسشنامه رفتارهای پرخطر پاسخ دادند. نتایج نشان داد که اثر فعالیت مذهبی بر مصرف سیگار و قلیان از طریق عقاید منفی
درباره مواد، الگوگیری اجتماعی و بهزیستی معنوی میانجی گری میشود. نتایج از وجود مکانیسمهایی خبر میدهد که از طریق آن مذهب بر مصرف دخانیات تاثیر میگذارد. لذا، توجه به این عوامل در برنامههای پیشگیرانه برای مصرف مواد به ویژه دخانیات شامل سیگار و قلیان به عنوان دروازه ورود به مصرف الکل و مواد دیگر می تواند

---

پژوهش حاضر، به منظور بررسی رابطه­ی بین مؤلفه­های ایمان­مذهبی و شکرگزاری با شدت علائم اختلالات روا­نی انجام شد.. شرکت­کنندگان شامل 300 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند که به روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای مرحله­ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسشنامه­های شکرگزاری ­اسلامی ـ ایرانی، ایمان مذهبی و فهرست 90 سوالی نشانه­های روانی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش­های آمار توصیفی و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته­ها نشانگر ارتباط تقریباً همه خرده مقیاس­های ایمان مذهبی و شکرگزاری با نمره کلی شدت اختلال های روانی بود. ایمانِ مذهبی و شکرگزاری گسترده­ترین تأثیر را به ترتیب بر حساسیت بین فردی و افسردگی داشتند. در بین مؤلفه­های مختلف شکرگزاری، مؤلفه شکرگزاری درونی قویترین پیش بینی­کننده منفی شدت اختلال های روانی بود و در بین مؤلفه­های ایمان­مذهبی، توان پیش­بینی دو مؤلفه خیرخواهی و هدفمندی و خویشتن­داری از سایر مؤلفه­های ایمان­مذهبی بیشتر بود. می­توان گفت ایمان­مذهبی و شکرگزاری به عنوان عامل­های عمومی محافظت­کننده می­توا­نند در کاهش علائم هر نوع اختلالی مؤثر باشند و اگر دینداری موجب رشد شکرگزاری درونی، خیرخواهی، هدفمندی و خویشتن­داری شود، می­توان آن را یک عامل پیش­گیری­کننده در برابر اختلال­های روانی در نظر گرفت.

---

پژوهش حاضر با هدف مقایسه طرح­واره درمانی و شناخت­رفتار درمانی روی خودکارآمدیِ سبک زندگی مربوط به اضافه وزن و کاهش وزن صورت گرفت. بدین­ منظور طی یک طرح نیمه­­آزمایشی با اجرای پیش­آزمون و پس­آزمون، از بین کلیه دانشجویان زن دانشگاه بوعلی­­سینای همدان با شاخص توده بدنی بین 25 تا 35، پس از انجام مصاحبه 30 نفر که ملاک­های ورود به جلسات طرح­واره ­درمانی و شناخت­رفتار درمانی را داشتند به صورت در­دسترس انتخاب شدند و سپس با گمارش تصادفی در سه گروه 10 نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) جایگزین شدند. گروه اول، طرح­واره درمانی را طی 10 جلسه و هر جلسه 1 ساعت،گروه دوم مداخله شناختی­رفتاری را طی 8 جلسه و هر جلسه 1 ساعت دریافت کردند و گروه سوم به عنوان گروه کنترل هیچ­گونه مداخله­ای دریافت نکرد. داده­ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که هر دو روش طرح­واره درمانی و رفتار درمانی شناختی روی افزایش خودکارآمدیِ سبک زندگی مربوط به اضافه وزن و کاهش وزن در گروه آزمایشی تأثیر­گذار بود؛ اما  اثر طرح­واره درمانی نسبت به شناخت­رفتار درمانی روی خودکارآمدیِ سبک زندگی مربوط به وزن و کاهش وزن بیشتر بود. گروه گواه تغییر خاصی در مراحل ارزیابی نشان نداد. هر دو روش طرحواره درمانی و رفتار درمانی شناختی بر روی افزایش حس کنترل بر حوزه هایی از سبک زندگی که  مربوط به وزن و کنترل وزن هستند، موثر هستند.

---

اگرچه در ادبیات تحقیق، مفهوم سلامت و بیماری خیلـی وابسـته بـه یکدیگر در نظر گرفته شده است، به نظر میرسد برای تمایز آنها نیـاز به شاخصهایی داریم که هم ویژگیهـای مشـترک فرهنگـی و هـم تمایزهای فرهنگی را برتاباند. در این مقالـه سـعی مـی شـود توصـیف جدیدی ازطبقهبندی سـلامتی و بیمـاری روانـی ارائـه شـود و نقـش عواطف مختلف در تمایز سلامت از بیماری در فرهنـگ جمـع گـرای ایران با فرهنگ فردگرای سوئد بررسی شود. از دو گـروه دانشـجویان ایرانی (296 نفر) و سوئدی (310 نفر) نمونهگیری انجام شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد سلامت روان در جامعه ایرانی با عواطف تعادلی رابطه دارد، درحالیکه در نمونهی سوئدی بیشتر با عواطف مثبت رابطه دارد. به نظر میرسد در تیپ شناسی افراد سالم و بیمـار، چهـار گـروه شکفته، پژمرده، آشفته و مشـکل داروجـود دارنـد و عواطـف مثبـت و تعادلی میتوانند این گروهها را از هم متمایز کنند.