1- استادیار اقلیم شناسی دانشگاه لرستان،
2- دانشجوی دکترای اقلیم شناسی دانشگاه لرستان ، khoshkish87@yahoo.com
چکیده: (5061 مشاهده)
نیمه غربی کشور ایران در همجواری با بیابانهای بزرگی قرار دارد که گردو غبار این بیابانها به طور مستمر نیمه غربی آنرا تحت تأثیر خود قرار داده و اثرات مخربی را در این بخش از کشور به وجود میآورند. شناخت الگوی فضایی این گردو غبارها در زمینه برنامه ریزی دقیق برای شناسایی، جلوگیری و کاهش اثرات آنها کمک شایانی به ما میکند. لذا هدف از تحقیق حاضر تحلیل فضایی پدیدهی گردو غبار در نوار غربی کشور ایران در بازه زمانی 1990 تا 2009 میلادی میباشد. برای این کار آمار روزانه گردو غبار با کد (06) و میزان دید افقی مربوط به آن در 23 ایستگاه سینوبتیک غرب کشور از سازمان هواشناسی کشور دریافت و به صورت روزانه، ماهیانه و سالانه محاسبه شد. سپس نقشه پهنه بندی آن برای کل دوره و سال 2009 در محیط نرم افزاری GIS ترسیم شد. نتایج بدست آمده نشان داد که میزان گردو غبار ورودی در طول دوره دارای یک بیشینه در استان خوزستان میباشد و هرچه از جنوب به سمت شمال و از غرب به شرق در منطقه مورد مطالعه پیش میرویم از میزان گردو غبار کاسته میشود. ایستگاه هواشناسی دزفول با 1861 روز بیشترین و ایستگاه هواشناسی خوی با 42 روز کمترین میزان روز گردو غباری را در طول دوره داشتهاند. همچنین تحلیل نقشه پهنه بندی سال 2009 نشان میدهد که الگوی فضایی گردو غبارها در سالهای اخیر خصوصاً سالهای 2008 و 2009 دچار تغییرات محسوسی شده و یک بیشینهی گردو غباری دیگر نیز در غرب کشور یعنی استان کرمانشاه به وجود آمده است.