دوره 24، شماره 75 - ( 10-1403 )
جلد 24 شماره 75 صفحات 152دوره133فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
heidari H, yarahmadi D, mirhashemi H. Analysis and detection of temperature inductions of land cover changes in Lorestan province using MODIS sensor products. jgs 2024; 24 (75) :133-152
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4087-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4087-fa.html
حیدری حامد، یاراحمدی داریوش، میرهاشمی حمید. تحلیل و آشکارسازی واداشت‌های دمایی تغییرات پوشش اراضی استان لرستان با استفاده از محصولات سنجنده MODIS. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1403; 24 (75) :133-152
حامد حیدری1 
، داریوش یاراحمدی* 2، حمید میرهاشمی3
، داریوش یاراحمدی* 2، حمید میرهاشمی3
1- دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
2- دانشیار آب وهواشناسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران ،yarahmadi.d@lu.ac.ir
3- استادیار آب وهواشناسی گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
2- دانشیار آب وهواشناسی، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران ،
3- استادیار آب وهواشناسی گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
چکیده: (3747 مشاهده)
مداخلات انسان در عرصه‌های طبیعی به‌صورت تغییر در کاربری اراضی منجر به ایجاد دومینویی از ناهنجاری‌ها و سپس مخاطرات محیطی شده است. این تغییرات گسترده و انباشتی در پوشش و کاربری اراضی، خود را به شکل ناهنجاری‌هایی از قبیل شکل‌گیری رواناب‌های شدید، فرسایش خاک، گسترش بیابان‌زایی و شور شدن خاک نشان داده است. هدف اساسی این تحقیق آشکارسازی واداشت‌های دمایی ساختار پوشش اراضی استان لرستان و تحلیل اثر تغییرات کاربری اراضی بر ساختار دمایی استان است. در این راستا از داده‌های طبقات پوشش اراضی محصول کامپوزیت MCD12Q2 و دمای سطح زمین محصول MOD11A2 سنجنده MODISاستفاده شد همچنین، به منظور آشکارسازی واداشت‌های دمایی هرکدام از پوشش‌های اراضی استان در خلال فصل گرم و سرد از تکنیک ماتریس تحلیل متقاطع (CTM) استفاده شد. نتایج نشان داد به‌طورکلی در سطح استان لرستان 5 طبقه پوشش شامل: اراضی جنگلی، مراتع، اراضی کشاورزی، اراضی ساخته‌شده و اراضی بایر قابل آشکارسازی بودند. نتایج حاصل از تحلیل ماتریس متقاطع نشان داد که در فصل گرم و فصل سرد به ترتیب پوشش جنگلی (کد 5 IGBP) با دمای 48 درجه سانتی‌گراد و پوشش اراضی شهری و مسکونی (کد 13 IGBP) با دمای 16 درجه سانتی‌گراد به عنوان گرم‌ترین کاربری به شمار می‌روند. علاوه بر آن مشاهده گردید که از سویی واداشت‌های حرارتی پوشش اراضی در فصل گرم به حداقل رسیده و تفاوت معنی‌داری بین ساختار دمایی طبقات پوشش اراضی دیده نمی‌شود؛ اما در فصل سرد، واداشت‌های حرارتی پوشش اراضی به‌صورت بارزتری خود را نشان می‌دهد. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس بیانگر آن بود که در دوره سرد سال، برخلاف دوره گرم سال، طبقات پوشش اراضی مختلف؛ به صورت معنی داری (Sig=0.026) واداشت های حرارتی متفاوتی را در سطح استان، ایجاد کرده است. تحلیل تعقیبی شفه بیانگر آن بود که این تفاوت بین طبقات پوشش مراتع و پوشش بیلت آپ بوده است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی
فهرست منابع
1. درخشی جعفر؛ سبحانی بهروز؛ اصغری صیاد. (1399). ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر آلبیدوی سطحی و دمای سطح زمین در حوضه آبخیز اهر چای، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای. 10(37): 123-142.
2. درویشی شادمان؛ رشید پور مصطفی؛ سلیمانی کریم. (1398). بررسی ارتباط تغییرات کاربری اراضی با دمای سطح زمین با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای مطالعه موردی شهرستان مریوان، جغرافیا و توسعه.17(54): 143-162.
3. رحیمی جابر؛ بزرافشان جواد؛ رحیمی علی. (1390). بررسی تغییرات روزهای بارشی تحت تأثیر خرد اقلیم شهری در کلان‌شهر تهران، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی. 1(77): 93-108.
4. رنجبر سعادت‌آبادی عباس؛ علی‌اکبری بیدختی عباسعلی؛ صادقی حسینی علیرضا. (1384). آثار جزیره گرمایی و شهرنشین روی وضع هوا و اقلیم محلی در کلان‌شهرها تهران بر اساس داده‌های مهرآباد و ورامین، محیط‌شناسی.2(39): 59-68.
5. روشنی احمد؛ قایمی هوشنگ، حجازی زاده زهرا. (1393). تغییرات زمانی و مکانی درازمدت تابش خالص در گستره ایران، جغرافیا و مخاطرات محیطی. 5(10): 55-72.
6. ساسان پور فرزانه؛ ضیائیان پرویز، بهادری، مریم. (1392). بررسی رابطه کاربری و پوشش اراضی و جزایر حرارتی شهر تهران، جغرافیا. 2(32): 256-270.
7. شعبانی مرتضی؛ درویشی شادمان؛ سلیمانی کریم. (1398). بررسی آثار تغییرات کاربری اراضی بر الگوهای زمانی - مکانی دمای سطح زمین و جزایر حرارتی؛ مطالعه موردی: شهرستان سقز، جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی. 30(73): 35-53.
8. شمسی‌پور علی‌اکبر؛ عزیزی قاسم؛ کریمی احمدآباد مصطفی؛ مقبل معصومه. (1393). مطالعه الگوی دمای سطوح فیزیکی در شرایط جوی متفاوت، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی. 1(2): 59-76.
9. صفر راد طاهر؛ منصوری نیا مهران؛ انتظامی هیرش. (1398). بیلان تابش و کاربری اراضی شهری نمونه موردی: شهر کرمانشاه، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 19 (53): 217-231.
10. کاویانی، محمدرضا. (1380). میکروکلیماتولوژی. انتشارات سمت.1380.
11. مزیدی احمد؛ نارنگی فرد، مهدی.(1395). تأثیر توسعه شهری و تغییرات کاربری بر عناصر آب و هوایی شهر شیراز و فسا، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی.16(40): 154-131.
12. ملک پور پیمان؛ طالعی محمد. (1390). مدل‌سازی ارتباط کاربری-پوشش اراضی و حرارت سطح زمین، با استفاده از داده‌های سنجنده ASTER، محیط‌شناسی.2(58): 29-42.
13. نادری زاده شورابه؛ سامان حمزه؛ کیاوز سعید؛ افشاری پور مجید؛ سید کاظم. (1397). بررسی تغییرات زمانی - مکانی کاربری اراضی گسترش شهری و تأثیر آن بر دمای سطح زمین، مطالعه موردی شهر گرگان، نشریه پژوهش‌های جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. 3(6): 545-568.
14. Jacobs, J. M., Myers, D. A., Anderson, M. C., Diak, G. R. (2000). GOES surface insolation to estimate wetlands evapotranspiration. Journal of Hydrology, 266: 853-65.
15. Mallick, J., Kant, Y., & Bharath, B. D. (2008). Estimation of land surface temperature over Delhi using Landsat-7 ETM+, J. Ind. Geophys. :union:, 12(3): 131-140.
16. Perez, R., Seals, R., & Zelenka, A.. (1997). Comparing satellite remote sensing and ground network measurements for the production of site/time specific irradiance data. Solar Energy, 60(2): 89-96. [DOI:10.1016/S0038-092X(96)00162-4]
17. S. Zhao, C., Peng, H. Jiang., D. Tian, X. Lei., and X. Zhou. (2006). Land use change in Asia and the ecological consequences. Ecological Research, 21(6): 890-896. [DOI:10.1007/s11284-006-0048-2]
18. Wang, R., Cai, M, Ren, Ch., Bechtel, B., Xu, Y., Ng, E. (2019). Detecting multitemporal land cover change and land surface temperature in Pearl River Delta by adopting local climate zone. Urban Climate, 28(2): 1-16. [DOI:10.1016/j.uclim.2019.100455]
19. Wang, xueqian., Guo, weidong., Qiu, bo, Liu, ye., Sun, jiannig and Ding, aijun. (2017). Quantifying the contribution of land use change to surface temperature in the lower reaches of the Yangtze River. Jurnal of Atmospheic chemistry and physics, 17(2): 4989-4996. [DOI:10.5194/acp-17-4989-2017]
20. Wang, Y., Ch, B, Hu., S.W., Myint., Ch., Feng., Ch., Chow, W.T.L., Passy, P.F. (2018). Patterns of land change and their potential impacts on land surface temperature change in Yangon, Myanmar. Science of The Total Environment, 643(1):738-750. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.06.209] [PMID]
21. Ying-ying, Li., Hao, Zhang., Wolfgang, Kainz. (2014). Monitoring patterns of urban heat islands of the fast-growing Shanghai metropolis, China: Using time-series of Landsat TM/ETM+ data. International Journal of Applied Earth Observation and Geoinformation, 19(2): 127-138. [DOI:10.1016/j.jag.2012.05.001]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
CC BY
نشریه «تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی» به‌طور کامل الزامات انتشار دسترسی آزاد را طبق«CreativeCommons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0)» رعایت می‌کند.
