1- استادیار مجتمع آموزش عالی سراوان، ایران،
2- دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه خوارزمی تهران، دانشگاه خوارزمی تهران
3- کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه اصفهان، اصفهان ، Adelh1392@gmail.com
چکیده: (2817 مشاهده)
پیشیابی دما، یکی از فراسنج های مهم آبوهواشناسی است که نقش اساسی در واکاوی تغییرات آبوهوایی دارد. در این مقاله هدف بررسی ارتباط بین دمای بیشینه استان کرمان با ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال برای جلوگیری از خطرات و زیانهای دماهای فرین میباشد. به همین منظور، در این پژوهش از رویکرد گردشی به محیطی استفاده شده است. در این رویکرد دادههای محیطی بر اساس الگوهای گردشی ارزیابی میشوند. به همین جهت از دو پایگاه داده بهره گرفته شد. پایگاه داده نخست؛ شامل دادههای رویداد محیطی (سطحی) میباشد، که در این راستا از دادههای سطحی دمای ایستگاههای منتخب استان کرمان استفاده شده است. دمای بیشینه این ایستگاهها در بازهی زمانی 01/01/1368 الی 01/01/1398 خورشیدی به مدت 30 سال و به تعداد 10957 روز از سازمان هواشناسی استان اخذ شد. پایگاه داده دوم؛ شامل دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال است که دادههای آن از تارنمای NCEP/DOE وابسته به پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی ایالاتمتحده برای ساعت 12:00 به وقت گرینویچ، با شبکهبندی 5/2×5/2 درجه قوسی استخراج شد و همبستگی دمای بیشینه با ارتفاع ژئوپتانسیل لحاظ گردید. نتایج همبستگیها بیانگر این است که ایالاتمتحدهی آمریکا با 27 یاخته، شمال چین 34 یاخته، آفریقا 52 یاخته و ژاپن با 71 یاخته بیشترین یاختهها را به خود اختصاص دادهاند. آنگاه، میانگین وزنی یاختههای ارتفاع ژئوپتانسیل به کمک نرمافزار Matlab استخراج و مدل هر ایستگاه به دست آمد. نتایج مدلهای پیشیابی نشان میدهد به اِزای هر ژئوپتانسیل متر افزایشی که در نمایه رخ دهد، دمای بیشینه ایستگاههای منتخب کرمان بین 2/1 تا 4/1 درجهی سلسیوس افزایش خواهد داشت.
واژگان کلیدی: دمای بیشینه، پیشیابی، ارتفاع ژئوپتانسیل، استان کرمان.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
اب و هواشناسی