دوره 25، شماره 79 - ( 10-1404 )
جلد 25 شماره 79 صفحات 509دوره488فصل__Se |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
agharajabi R, rasouli M, nejati hoseini S M. (2025). Analyzing the internal coherence of the conceptual construct of traditionalist and rationalist religiosity on Social Network. jgs. 25(79), 488-509. doi:10.61882/jgs.25.79.24
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4389-fa.html
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-4389-fa.html
آقارجبی ریحانه، رسولی محمدرضا، نجاتی حسینی سیدمحمود.(1404). بررسی جغرافیای فرهنگی گونه‌های دینداری در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی 25 (79) :509-488 10.61882/jgs.25.79.24
1- دانشگاه آزاد اسلامی، Agharajabi60@gmail.com
2- دانشگاه آزاد اسلامی، moh.rasouli@iauctb.ac.ir ،moh.rasouli@iauctb.ac.ir
3- دانشگاه آزاد اسلامی، nejati.hosseini@gmail.com
2- دانشگاه آزاد اسلامی، moh.rasouli@iauctb.ac.ir ،
3- دانشگاه آزاد اسلامی، nejati.hosseini@gmail.com
چکیده: (2096 مشاهده)
در این پژوهش سعی شده تا جغرافیای فرهنگی به‌ویژه سبک‌های دینداری کاربران ایرانی در فضای اینستاگرام بررسی شود. رویکرد این پژوهش، استقرایی بود و پژوهش با روش نتنوگرافی یا اتنوگرافی آنلاین انجام شد که یکی از روش‌های کیفی است. بر همین اساس، صفحات اینستاگرامی با محتوای دینی که دارای دنبال‌کننده‌های زیادی بودند و انتساب صفحه به افراد مطرح در حوزه فعالیت‌های دینی بود، به عنوان جامعه مورد مطالعه در نظر گرفته شدند که ۱۴ صفحه با گرایش‌های مختلف دینی را شامل می‌شد. پستها، کامنت‌ها و محتوای منتشر شده در این صفحات اینستاگرامی به عنوان واحد تحلیل در نظر گرفته شدند. برای تحلیل داده‌ها از کدگذاری با استفاده از نرم‌افزار MaxQda استفاده شد. سبک‌های دینداری که رفتار دینی کاربران را نمایندگی می‌کرد، در ۹ گونه شناسایی شد. نتایج نشان داد تأثیر فضای مجازی به عنوان مکان و فضای جغرافیایی بر انواع دینداری و برداشت‌های دینی کاربران تأثیرگذار بود. بدین معنا که فضای فیزیکی از نظر زمان و مکان دارای ماهیتی منعطف بوده و امکان ارتباط میان دینداران با سبک‌های متفاوت را فراهم می‌کرد؛ بنابراین هر فردی بر اساس انباشته‌های فضای اطرافش و ادراکات محیطی در بازار دینی ارائه‌شده در فضای جغرافیای فرهنگی اینستاگرام نوعی از سبک‌های دینداری در قالب شهرهای فضای مجازی را نمایندگی می‌کرد. تأکید بر مناسک در فرهنگ دینداری و ابعاد دینداری، توانست دینداری شعائرگرا را بازنمایی کند. دینداری سنتگرایانه که از سوی گفتمان رسمی دینداری در جامعه حمایت می‌شود، جغرافیای فرهنگی ایران را در بر می‌گیرد. دینداری عقلگرا، دینداری خودمرجع، دینداری معرفت‌اندیش، دینداری عرفانی، دینداری ترکیبی، دینداری عاطفی و دینداری بنیادگرا گونه‌های دیگر دینداری بودند که نشان دادند در فضای مجازی، فرهنگ دینداری و رفتار دینی بازنمایی‌های متکثر و متنوعی پیدا کرده‌اند که تکثر ارزش‌ها و باورهای دینی در گروه‌های اجتماعی را نمایندگی می‌کنند. در این پژوهش تأثیرات عمیق جغرافیای فضای مجازی بر فرهنگ دینداری قابل مشاهده بود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
جغرافیای سیاسی
فهرست منابع
1. برگر، پیتر (۱۳۸۱). «غیردینی شدن منشأ کثرت‌گرایی است»، (مترجم: لیلی مصطفوی کاشانی)، نامۀ فرهنگ، شماره ۲۴، ۷۹-۹۰.
2. بیچرانلو، عبدالله و حاجی‌محمدی، علی. (۱۳۹۴). تعامل دین و رسانه در فضای نوین رسانه‌ای. قم: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مرکز پژوهش و سنجش افکار، اداره کل پژوهش‌های اسلامی
3. پیشگاهی فرد، زهرا. کریمی پاشاکی ، سجاد.(1393)چشم انداز جغرافیایی در تحلیل کارکرد فضای سایبر. فصلنامه علمی پژوهشی فضای جغرافیایی. سال چهاردهم. شماره 47. 233-256
4. عیوضی، یاور؛ و دشتی، محمدتقی (۱۴۰۰). «بررسی چرایی تنوع‌یابی دینداری در جامعه ایرانی»، دوفصلنامه مطالعات فرهنگی اجتماعی حوزه، دوره ۵، شماره ۱۰، اسفند ۱۴۰۰، 27-46.
5. غیاثوند، احمد (۱۳۹۵). رفتارها و باورهای ایرانیان: تحلیلی جامعه‌شناختی از چهار دهه دینداری در جامعه ایران، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره ۲۳، شماره ۷۳، شهریور ۱۳۹۵، ۵۱-۲۱۱.
6. شکوئی، حسین .(1384) اندیشه‌های نو در جغرافیا، جلد،5 تهران: انتشارات گیتاشناسی.
7. کاستلز امانوئل (۱۳۸۵) عصر اطلاعات ظهور جامعه شبکه ای ترجمه احمد علیقلبان و افشین خاکبار تهران
8. کوزینتس، رابرت وی (۱۴۰۱). نتنوگرافی؛ بازتعریف روشی برای مطالعه روابط و فرهنگ در محیط‌های شبکه‌ای، (مترجمان: محمدرضا رسولی و پویا نعمت‌اللهی)، تهران: دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها.
9. کیا، علی‌اصغر؛ و نیک‌بخش، مرسده (۱۴۰۲). «مردم‌نگاری فرهنگ شبکه‌ای کاربران ایرانی اینستاگرام»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، دوره ۹، شماره ۳۳، خرداد ۱۴۰۲، 51-80.
10. هوور، استوارت ام. (۱۳۹۱). دین در عصر رسانه. (مترجم: علی عامری و همکاران). قم: نشر دفتر عقل
11. Bellar, W., Campbell, H., Cho, K., Terry, A., Tsuria, R., Yadlin-Segal, A., & Zeimer, J. (2013). Reading religion in internet memes, Journal of Religion, Media and Digital Culture, 2(2). [DOI:10.1163/21659214-90000031]
12. Brubaker, Pamela Jo. & Haigh, Michel M. (2017). The Religious Facebook Experience: Uses and Gratifications of Faith-Based Content, Social Media + Society, April-June 2017: 1-11. [DOI:10.1177/2056305117703723]
13. Bruer. J. (2000). The myth of the first three years: A new understanding of early brain development and lifelong learning, New York: Free Press.
14. Campbell, H. (2012). Digital religion: Understanding religious practice in new media worlds, Abingdon: Routledge. [DOI:10.4324/9780203084861]
15. Clark, Schofield Lynn. (2003). From Angels to Aliens: Teenagers, the Media, and the Supernatural, New York: Oxford University Press.
16. Dodge, M., Robe, k., (2001b), "Atlas of Cyberspace", Addison-Wesley publication. London.
17. Gabrielle K. Aguilar, Heidi A. Campbell, Mariah Stanley & Ellen Taylor (2017) Communicating mixed messages about religion through internet memes, Information, Communication & Society, 20:10, 1498-1520 [DOI:10.1080/1369118X.2016.1229004]
18. Holmes, A., (1997). Fact, Value, and God. London: Sage Publications. Wm. B. Eerdmans-Lightning Source.
19. Horsfield, Peter. (1984). Religious television: The American experience, New York: Longman.
20. Kozinets, R. V., (2015). Netnography: doing ethnographic research online, Los Angeles, Calif.; London: SAGE.
21. Lövheim, Mia. (2004). Intersecting Identieties: Young People, Religion and Interaction on the Internet. Uppsala: University of Uppsala.
22. Mezzanotti, Gabriela & Loland, Ole Jakob. (2023). Fom Religious Populism to Civil Religion: a Discourse Analysis of Bolsonaro's and Lula's Inaugural and Victory Speeches. International Journal of Latin American Religions, Online published on
https://doi.org/10.1007/s41603-023-00214-9 [DOI:10.1007/s41603-023-00214-9.]
23. Georg Glasze and Thomas M. (2018) Understanding the geographies of religion and secularity: on the potentials of a broader exchange between geography and the (post-) secularity debate. Schmitt FA University of Erlangen-Nuremberg, Institute of Geography, Wetterkreuz 15, 91058 Erlangen, Germany [DOI:10.5194/gh-73-285-2018]
24. Jörg Rüpke & Emiliano Rubens Urciuoli (2023): Urban religion beyond the city: theory and practice of a specific constellation of religious geography-making, Religion.Universitat Erfurt Ringgold Standard Institution - Max Weber Centre for Advanced Studies, Erfurt, Germany [DOI:10.1080/0048721X.2023.2174913]
25. Peck, Janice. (1993). Religious television and the historical appeal of form, Journal of Communication Inquiry, 15: 13-31. [DOI:10.1177/019685999101500202]
26. Pitzl, Gerald R., (2004), Encyclopedia of human geography, Greenwand Press, Unined Stute of America [DOI:10.5040/9798216973294] [PMID]
27. Schultze, Quentin. (1987). Balance or bias? Must TV distort the gospel? Christianity Today, 18 March, 28-32.
28. Bellar, W., Campbell, H., Cho, K., Terry, A., Tsuria, R., Yadlin-Segal, A., & Zeimer, J. (2013). Reading religion in internet memes, Journal of Religion, Media and Digital Culture, 2(2). [DOI:10.1163/21659214-90000031]
29. Brubaker, Pamela Jo. & Haigh, Michel M. (2017). The Religious Facebook Experience: Uses and Gratifications of Faith-Based Content, Social Media + Society, April-June 2017: 1-11. [DOI:10.1177/2056305117703723]
30. Bruer. J. (2000). The myth of the first three years: A new understanding of early brain development and lifelong learning, New York: Free Press.
31. Campbell, H. (2012). Digital religion: Understanding religious practice in new media worlds, Abingdon: Routledge. [DOI:10.4324/9780203084861]
32. Clark, Schofield Lynn. (2003). From Angels to Aliens: Teenagers, the Media, and the Supernatural, New York: Oxford University Press.
33. Dodge, M., Robe, k., (2001b), "Atlas of Cyberspace", Addison-Wesley publication. London.
34. Gabrielle K. Aguilar, Heidi A. Campbell, Mariah Stanley & Ellen Taylor (2017) Communicating mixed messages about religion through internet memes, Information, Communication & Society, 20:10, 1498-1520 [DOI:10.1080/1369118X.2016.1229004]
35. Holmes, A., (1997). Fact, Value, and God. London: Sage Publications. Wm. B. Eerdmans-Lightning Source.
36. Horsfield, Peter. (1984). Religious television: The American experience, New York: Longman.
37. Kozinets, R. V., (2015). Netnography: doing ethnographic research online, Los Angeles, Calif.; London: SAGE.
38. Lövheim, Mia. (2004). Intersecting Identieties: Young People, Religion and Interaction on the Internet. Uppsala: University of Uppsala.
39. Mezzanotti, Gabriela & Loland, Ole Jakob. (2023). Fom Religious Populism to Civil Religion: a Discourse Analysis of Bolsonaro's and Lula's Inaugural and Victory Speeches. International Journal of Latin American Religions, Online published on
https://doi.org/10.1007/s41603-023-00214-9 [DOI:10.1007/s41603-023-00214-9.]
40. Georg Glasze and Thomas M. (2018) Understanding the geographies of religion and secularity: on the potentials of a broader exchange between geography and the (post-) secularity debate. Schmitt FA University of Erlangen-Nuremberg, Institute of Geography, Wetterkreuz 15, 91058 Erlangen, Germany [DOI:10.5194/gh-73-285-2018]
41. Jörg Rüpke & Emiliano Rubens Urciuoli (2023): Urban religion beyond the city: theory and practice of a specific constellation of religious geography-making, Religion.Universitat Erfurt Ringgold Standard Institution - Max Weber Centre for Advanced Studies, Erfurt, Germany [DOI:10.1080/0048721X.2023.2174913]
42. Peck, Janice. (1993). Religious television and the historical appeal of form, Journal of Communication Inquiry, 15: 13-31. [DOI:10.1177/019685999101500202]
43. Pitzl, Gerald R., (2004), Encyclopedia of human geography, Greenwand Press, Unined Stute of America [DOI:10.5040/9798216973294] [PMID]
44. Schultze, Quentin. (1987). Balance or bias? Must TV distort the gospel? Christianity Today, 18 March, 28-32.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
This work is licensed under a Creative Commons — Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0)