لطفی صدیقه، شعبانی مرتضی. ارائه مدلی تلفیقی جهت رتبهبندی توسعه منطقهای مطالعه موردی؛ بخش بهداشت و درمان استان مازندران. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی. 1392; 13 (28) :7-30
URL: http://jgs.khu.ac.ir/article-1-683-fa.html
1- دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر ، sedlotfi@yahoo.com
2- دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
چکیده: (5261 مشاهده)
عدالت اجتماعی از مفاهیم بنیادین توسعه پایدار شهری است. در تبیین مفهوم عدالت اجتماعی، نیاز به بررسی و شناخت مناطق از نظر امکانات و خدمات اولیه است. آشکار است که توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی، مستلزم بررسی دقیق و همه جانبه مسایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت بهتر نیازهای جامعه و بهبود آنهاست. بخش بهداشت و درمان به عنوان یکی از بخشهای مهم اجتماعی کشور، نقش تعیینکنندهای در سلامت و تندرستی افراد جامعه دارد. پژوهش حاضر به بررسی وضعیت بهداشت و درمان و رتبهبندی شهرستانهای استان مازندران در این بخش پرداخته است. در این مطالعه، پس از شناسایی معیارهای موثر بر توسعه بخش بهداشت و درمان، جهت اختصاص اوزان به هر یک از آنها، با توزیع پرسشنامهای بر اساس نظر کارشناسان اقدام به مقایسه زوجی معیارها به روش سلسله مراتبی فازی شد. نتایج وزندهی بر طبق این روش، نشان داد که معیارهای مراکز بهداشتی درمانی با وزن 0969/0 ، تعداد روستاهای تحت پوشش با وزن 0687/0 و موسسات درمانی با وزن 0365/0 بیشترین اهمیت را در بین معیارها دارند. در ادامه شهرستانهای استان با استفاده از تکنیکهای تاپسیس فازی(Fuzzy TOPSIS) و مدل الکتر (ELECTRE) در این بخش رتبهبندی شدند. با توجه به اینکه نتایج حاصل از این دو مدل در مواردی با یکدیگر همخوانی نداشت، لذا برای رسیدن به یک اجماع کلی از یک تکنیک ادغامی تحت عنوان روش کپلند استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای تکنیک کپلند نشان داد که شهرستانهای بابل، آمل و ساری در رتبههای نخست و شهرستانهای سوادکوه، فریدونکنار و رامسر در رتبههای آخر قرار دارند.