درفش شاهان و پهوانان در شاهنامه و دیگر متون حماسی از جهت نشانمندیهای نمادین و دلالتهای آیینی بسیار ارزشمندند. نشانههای نمادین بر پیکره درفشها و ویژگیهای آنها در تحلیل مختصات فردی، اجتماعی و نیز ویژگیهای درونی و روانی خداوندگاران آنها، با توجه به مطالعات توتمیسم، اهمیت مییابد. این بینش نمادگرایانه به انگارهها، از عمق نگاه فردوسی بهمثابه پردازنده حماسه ملی، در آفرینش قهرمانان یا بازآفرینیشان و جایگاه و کارکرد ابزار وابسته به آنان همچون سلاح، درفش، اسب و سراپرده، درجهت تبیین آرمانهای حماسه خبر میدهد. در شاهنامه، همخوانی این رمزگانها و فرهنگ ورای آنها از قدرتی نشانهشناختی و کهنالگویی بهره میبرد و بر مرکزیت و محوریت صفت یا صفاتی در دارندگان آنها دلالت دارد. ازاینرو، هر نقش و انگارهای همچون نقشهای طبیعی اجرام سماوی مانند خورشید و ماه و نیز نمادهای حیوانی اعم از نقش اژدها، شیر، گرگ، ببر، عقاب و توجه به برجستگی برخی رنگها همچون سیاه و بنفش در این درفشها، شبکه درهمتنیدهای از مؤلفههای قومشناختی را رقم میزنند که واکاوی آنها ظرافتهای روانشناسیک هرکدام از شخصیتها را با توجه به جایگاه حماسیشان آشکار میکند. برای دستیابی به این منظور توجه به فرهنگهای مختلف نمادها و نقش هریک از نشانوارهها در فضای حماسه، با توجه به چرخشهای معنایی آنان در طول زمان اهمیت تازهای پیدا میکند. گفتنی است که شیوه تحقیق در این مطالعه تحلیلیـتوصیفی است.
Allami Z, Shakibi Momtaz N. The Symbolic Meaning of the Flags of Kings and Heroes in Shahnameh. Persian Language and Literature 2014; 22 (77) :155-187 URL: http://jpll.khu.ac.ir/article-1-2092-fa.html
علامی مهماندوستی ذوالفقار، شکیبی ممتاز نسرین. نشانوارگی درفشهای شاهان و پهلوانان در شاهنامه. زبان و ادبيات فارسی. 1393; 22 (77) :155-187